Książka bardzo trudna, wymagająca niesamowitego skupienia i chyba jednak przygotowania w dziedzinach socjologii i psychologii. Choć momentami autor przedstawia bardzo ciekawe pomysły na interpretację otaczającej rzeczywistości, to jednak niezwykle trudno było mi podążać jego tokiem rozumowania.

Książka bardzo trudna, wymagająca niesamowitego skupienia i chyba jednak przygotowania w dziedzinach socjologii i psychologii. Choć momentami autor przedstawia bardzo ciekawe pomysły na interpretację otaczającej rzeczywistości, to jednak niezwykle trudno było mi podążać jego tokiem rozumowania.

Bardzo ciekawa pozycja z potencjałem do spowodowania zmian w myśleniu u odbiorcy. W zasadzie wzięłam ją do ręki będąc w stanie totalnego zmęczenia dzisiejszym światem i chęcią stopniowej izolacji. Szukam pozycji, które wytłumaczą mi co się ze mną dzieje, a także pozwolą mi znaleźć argumenty na to, że samotność jest pozytywna. O ile znalazłam odpowiedź na pierwszą z tych kwestii, to druga nie znalazła akceptacji u autora. I dobrze. Chyba jedyna pozycja jaką miałam w ręku, która realistycznie wytłumaczyła mi do czego potrzebny jest realny kontakt z drugim człowiekiem, bez powielania banałów i nieudowodnionych dogmatów, które znajdziemy w innych pozycjach. Polecam i gratuluję autorowi wnikliwe i nowatorskie podejście do tematu.

Bardzo ciekawa pozycja z potencjałem do spowodowania zmian w myśleniu u odbiorcy. W zasadzie wzięłam ją do ręki będąc w stanie totalnego zmęczenia dzisiejszym światem i chęcią stopniowej izolacji. Szukam pozycji, które wytłumaczą mi co się ze mną dzieje, a także pozwolą mi znaleźć argumenty na to, że samotność jest pozytywna. O ile znalazłam odpowiedź na pierwszą z tych...

Pierwsze strony książki zawładnęły mną w zachwycie nad erudycją autora. Z tego powodu odłożyłam lekturę w czasie, by wrócić do niej w jak najbardziej odpowiednim. Zaskoczyła mnie forma wywodu - rozdziały są zakończone podsumowaniami oraz pytaniami do czytelnika, aby wykonał nad sobą pracę. Refleksja nad kulturą współczesną zaprowadziła autora do odkrycia różnych światów zastępczych, które mają wypełnić pustkę samotnej jednostki, która znalazła się w tym stanie nie ze swojej winy. Przedstawione koncepcje nie do końca mnie przekonują - oczywiście, że musiał pojawić się Facebook, jednak przedstawiona historia wymaga wyjaśnienia, czy jest fikcyjną dla zaprezentowania problemu utknięcia i zastąpienia świata rzeczywistego wirtualnym czy sprawa zaginionego to sprawa dla reportera. Wprowadzenie przełożenia narodówki na realia rosyjskie wprawiły mnie w osłupienie nie mniejsze niż japońskie otaku (obsesja nad kobiecymi postaciami z mangi, to określenie na stan niezdrowej już fascynacji powstało z zapotrzebowanie na nazwanie zjawiska) czy przytoczenie programu publicystycznego z zachowaniem RODO (a przecież był emitowany). Do tego punktu odbiorca dociera prawie pod koniec publikacji. Rozwiązania sytuacji samotnika psychoterapeuta upatruje w prawdziwym spotkaniu z Innym - nie tylko drugą osobą, ale i drugim Ja, by przepracować traumy z dzieciństwa. Postulat kierowania się miłością wobec pozostałych to piękna idea, aczkolwiek niesie za sobą narażenie się na zranienie. Twórca opracowania upatruje w tym wystawieniu się na ocenę możliwości pełnego poznania przez drugiego człowieka oraz odwagi do spełniania swoich celów, jakby to było takie proste. Przytoczone sytuacje rodzinne czy obrazki z pracy są proste jedynie na papierze. Ja też mogę doradzić komuś zmianę pracy, gdy widzę, że męczy się na obecnym stanowisku, a jaki mamy rynek, każdy wie (zwłaszcza teraz). Rzuca się w oczy prywatny rys Wojciechowskiego odnośnie relacji rodzinnych na przykładzie rosyjskiej familii, gdzie najwięcej uwagi poświęcone jest synowi i ojcowi, część zarzutów dotyczy na pewno surowej matki, a siostra została pominięta, pomimo obietnicy, że jej problemy zostaną omówione później. Nie zostały.
Innymi słowy, nie dostajemy recepty na to, jak pokonać samotność. Autor zapomniał, że aby po wykonaniu ciężkiej pracy nad sobą pokazać się tej drugiej osobie musimy ją mieć. I nie może być wirtualna. Pomijając stan kwarantanny i tak wydaje się to w dzisiejszym świecie bardzo nikłe. Za dużo konsumpcji i pędu odrywa ludzi od samych siebie skutecznie przyklejając ich do coraz mniejszych ekranów. Może po pokonaniu koronawirusa będzie na to czas.

Pierwsze strony książki zawładnęły mną w zachwycie nad erudycją autora. Z tego powodu odłożyłam lekturę w czasie, by wrócić do niej w jak najbardziej odpowiednim. Zaskoczyła mnie forma wywodu - rozdziały są zakończone podsumowaniami oraz pytaniami do czytelnika, aby wykonał nad sobą pracę. Refleksja nad kulturą współczesną zaprowadziła autora do odkrycia różnych światów...

"Światy zastępcze" autorstwa Pawła Wojciechowskiego to tytuł poruszający kwestie niezwykle istotne i mi bliskie. Żyjemy coraz szybciej, mniej uważnie, otoczeni oceanem informacji docierających do nas w każdym momencie, pozornie wspierani przez mnóstwo znajomych ofiarujących nam kolejny lajk czy Instagramowe serduszko. A jednak, gdzieś pomiędzy tym wszystkim tli się samotność, sztuczność i pustka. Książkę pochłonęłabym w całości z wielką chęcią, gdyby nie trudności z przebiciem się przez hermetyczny język i mocno filozoficzne rozważania. Miejscami udawało mi się podążać za myślami autora i w tych momentach była to lektura niezwykle satysfakcjonująca, mimo wszystko jednak przeważało poczucie braku pełnego zrozumienia treści. Dużym atutem "Światów zastępczych" są studia przypadków zwarte w ostatnim rozdziale, zdecydowanie najprzyjemniejsze w odbiorze i skłaniające do refleksji.

"Światy zastępcze" autorstwa Pawła Wojciechowskiego to tytuł poruszający kwestie niezwykle istotne i mi bliskie. Żyjemy coraz szybciej, mniej uważnie, otoczeni oceanem informacji docierających do nas w każdym momencie, pozornie wspierani przez mnóstwo znajomych ofiarujących nam kolejny lajk czy Instagramowe serduszko. A jednak, gdzieś pomiędzy tym wszystkim tli się...

Ważna i potrzebna lektura. O ludziach i dla ludzi. Porusza istotne tematy współczesnego świata w sposób przystępny i zrozumiały dla czytelnika bez epatowania żargonem psychologicznym czy też naukowym, dzięki czemu angażuje nas osobiście, z naszym uczuciami i myślami.

Obserwowane w ostatnim czasie zmiany społeczne, socjologiczne, kulturowe, psychologiczne spotykają się w Światach Zastępczych i tworzą nową jakość i znaczenie. Autor mówi o samotności dzisiejszego Człowieka, jego niepewności, poczuciu pustki i izolacji przy jednoczesnym i nieustannym zgiełku, dobrobycie technologicznym, pozorach szczęśliwości i kolorowemu wizerunkowi. Do przedstawienia tej „umalowanej pustki” Paweł Wojciechowski chętnie posługuje się zarówno językiem poetów, polityków psychoterapeutów, filozofów, pisarzy, bajkopisarzy jak i przemawia swoim własnym ukazując nową perspektywę naszych czasów. Obficie cytuje wypowiedzi pacjentów grup terapeutycznych, pozwalając czytelnikowi na zidentyfikowanie się z poruszanymi przez nimi trudnościami, ale również wskazując w ten sposób na powszechność ludzkich potrzeb i przeżyć.

Autor wyjaśnia źródła, przebieg i konsekwencje zjawisk, których jesteśmy nie tyle biernymi świadkami co współtwórcami i od których tak trudno nam uciec. Nie jest to jednak ujęcie fatalistyczne; dzięki świadomości, którą daje nam m.in. znajomość lektury jak i naszej własnej woli możemy spojrzeć na siebie i innych z odpowiednim dystansem, pokorą i przede wszystkim miłością, by móc wyjść ku autentycznym relacjom i prawdziwemu Byciu.

Jako podsumowanie pozwalam sobie na umieszczenie w tym miejscu wiersza jednej z najbardziej cenionych przeze mnie poetek, Wisławy Szymborskiej, którego fragment przywołał P. Wojciechowski w swej książce:

Co trzeba?
Trzeba napisać podanie,
a do podania dołączyć życiorys.

Bez względu na długość życia
życiorys powinien być krótki.

Obowiązuje zwięzłość i selekcja faktów.
Zamiana krajobrazów na adresy
i chwiejnych wspomnień w nieruchome daty.

Z wszystkich miłości starczy ślubna,
a z dzieci tylko urodzone.

Ważniejsze, kto cię zna, niż kogo znasz.
Podróże tylko jeśli zagraniczne.
Przynależność do czego, ale nie dlaczego.
Odznaczenia bez za co.

Pisz tak, jakbyś z sobą nigdy nie rozmawiał
i omijał z daleka.

Pomiń milczeniem psy, koty i ptaki,
pamiątkowe rupiecie, przyjaciół i sny.

Raczej cena niż wartość
i tytuł niż treść.
Raczej już numer butów, niż dokąd on idzie,
ten za kogo uchodzisz.

Do tego fotografia z odsłoniętym uchem.
Liczy się jego kształt, nie to, co słychać.
Co słychać?
Łomot maszyn, które mielą papier.

Ważna i potrzebna lektura. O ludziach i dla ludzi. Porusza istotne tematy współczesnego świata w sposób przystępny i zrozumiały dla czytelnika bez epatowania żargonem psychologicznym czy też naukowym, dzięki czemu angażuje nas osobiście, z naszym uczuciami i myślami.

Obserwowane w ostatnim czasie zmiany społeczne, socjologiczne, kulturowe, psychologiczne spotykają się w...

Wszyscy razem - a jednak samotni.

Książka niesamowicie ważna. Trafna. Opisująca rzeczywistość, w której funkcjonuje każdy z nas i to nieraz... w ogromnym osamotnieniu. Żyjąc czymś - zgodnie z tytułem - zastępczym, które to "coś" posiada jednak wszelkie cechy realności. Bardzo to jednak złudne. Jak wygląda współczesna rzeczywistość XXI wieku i jaki ma ona związek z szeroko pojętą kulturą - tego właśnie dowiemy się z niniejszej książki.

Temat poruszony na kolejnych stronach przez Pawła Wojciechowskiego jest naprawdę ważny. Na naszych oczach bowiem - i z naszym udziałem - dokonuje się bowiem (stale) pewna alienacja i zbiorowe oderwanie od rzeczywistości, a przez to alienacja każdego z nas z osobna. I jest to tym bardziej niepokojące, że wszyscy wyrażamy na to poniekąd zgodę. Czy nie spędzamy bowiem mnóstwa czasu w sieci? Czy nie używamy Facebooka, Twittera, Instagrama, włączając w/w do naszej codzienności i funkcjonując równolegle w sposób wirtualny? Robimy to. Sami wyrażając zgodę na dobrowolne wyobcowanie przy zachowaniu wszystkich pozorów życia na łonie wspólnoty.

Wojciechowski bardzo ciekawie nawiązuje w tej książce do prac Freuda, zwłaszcza do "Kultury jako źródła cierpień". Autor sam zresztą to oparcie się na twórczości Freuda potwierdza. Książka, jak pisze sam Wojciechowski, to trochę taki zbiór esejów o spotkaniu człowieka z kulturą, którą sam tworzy. Trafne podsumowanie w pigułce, a rozwinięte w odniesieniu do mediów społecznościowych, sposobu funkcjonowania w nich każdego z nas, a także - w szerszym spojrzeniu - odniesione do współczesnych społeczeństw, zmieniających się ról kobiety i mężczyzny, do problemów świata polityki, biznesu, obowiązującego w tych sferach języka oraz zachowań.

Temat przewodni = wszechobecne pozory i osamotnienie. I to nie tylko tematy przewodnie, ale także... wnioski. Przygnębiające, ale jednak prawdziwe. I to tym bardziej, że wnioski te dotyczą także szeroko pojętej kultury, zarówno tej mniej jak i bardziej ambitnej. Również tej codziennej. "Światy zastępcze" na kulturowym aspekcie także się, jak widać, skupiają, stając się przy tym pewną próbą pokazania, do czego to wszystko może nas zaprowadzić. I jakie mogą być konsekwencje oraz koszty długofalowe tego, jak zmienia się funkcjonowanie ludzkości w różnych sferach życia. Czy jest to pewna przestroga? Z całą pewnością tak.

Oprócz przestróg jednak (i bardzo niefajnych wniosków) książka ta jest także swego rodzaju próbą pokazania, jak ważne są realne kontakty i spotkania z drugim człowiekiem. I to kontakty rzeczywiste, nie wirtualne. Ich rola jest nie do przecenienia, tylko i wyłącznie rzeczywisty kontakt definiuje bowiem jego faktyczną wartość. Nie można o tym zapominać.

Dla kogo są "Światy zastępcze"? Tak naprawdę... dla każdego. Zarówno dla zainteresowanych tematem z przyczyn zawodowych, hobbystycznych, ale także dla każdego zwykłego czytelnika, który chciałby podsumować sobie jakąś lekturą to, co tak naprawdę sam bardzo dobrze i intuicyjnie wie. Bo to, o czym pisze autor nie jest niczym odkrywczym - każdy z nas mniej lub bardziej zdaje sobie sprawę z tego, jak bardzo rozmyta i coraz bardziej bezkontaktowa jest codzienność wielu z nas. Warto na ten temat poczytać.

Dziękuję Gdańskiemu Wydawnictwu Psychologicznemu za egzemplarz recenzencki.

Recenzja także na:
https://cosnapolce.blogspot.com/2018/12/swiaty-zastepcze-samotnosc-wobec.html

Wszyscy razem - a jednak samotni.

Książka niesamowicie ważna. Trafna. Opisująca rzeczywistość, w której funkcjonuje każdy z nas i to nieraz... w ogromnym osamotnieniu. Żyjąc czymś - zgodnie z tytułem - zastępczym, które to "coś" posiada jednak wszelkie cechy realności. Bardzo to jednak złudne. Jak wygląda współczesna rzeczywistość XXI wieku i jaki ma ona związek z szeroko...