Między nami. Wiersze zebrane

Postaci Jacka Kaczmarskiego nie trzeba chyba nikomu przedstawiać. Z twórczością tego niezwykłego artysty związane są losy naszej ojczyzny, wpleciona jest ona swymi korzeniami w krajobraz naszej rodzimej kultury, równie mocno i trwale jak prace Szymborskiej, Miłosza czy Herberta ( nie umniejszając rangi wymienionych gigantów ). Kaczmarski w swych tekstach z niezwykłą precyzją obnażał nasze słabości, nasze przywary, grzechy i namiętności, sam będąc niejednokrotnie tymi słabościami owładnięty. Ukazywał historię naszego narodu z perspektyw dostępnym jedynie geniuszom. Potrafił ubrać w piękne słowa wydarzenia z pozoru błahe, nadając im tym samym nowego blasku, wynurzając z odmętów historii, stawiając na piedestał to co powszechnie nazywa się prawdą. Mimo iż w tym roku mija 15 lat od śmierci barda Solidarności, jego utwory rezonują w naszych sercach, kształtując naszą świadomość, tożsamość narodową, prawdę o nas samych.

Postaci Jacka Kaczmarskiego nie trzeba chyba nikomu przedstawiać. Z twórczością tego niezwykłego artysty związane są losy naszej ojczyzny, wpleciona jest ona swymi korzeniami w krajobraz naszej rodzimej kultury, równie mocno i trwale jak prace Szymborskiej, Miłosza czy Herberta ( nie umniejszając rangi wymienionych gigantów ). Kaczmarski w swych tekstach z niezwykłą...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Nowe wydanie wierszy Jacka Kaczmarskiego z okazji 60 rocznicy urodzin artysty.

Jacka Kaczmarskiego nie trzeba chyba nikomu przedstawiać. Jego „Mury” są dla mnie ponadczasowe i to jeden z najpiękniejszych tekstów, którym jestem oczarowana. Współczesna poezja śpiewana to przede wszystkim jego nazwisko i jego teksty.

Ta publikacja jest reklamowana jako najpełniejsze wydanie i tutaj musze się zgodzić. To ponad 1000 stron czytsej poezji i gry słowami. Wiele z utworów odkryłam na nowo, kilka znałam, ale większość była dla mnie całkowitą nowością. Czytanie, poszukiwanie ukrytych znaczeń i delektowanie się słowem było i wciąz jest dla mnie ogromną przyjemnością.

Ten tomik wciąż leży na mojej nocnej szafce. Wieczorami, po ciężkim dniu, miło przenieść się do innego świata i odpocząć. Sądzę, że jeszcze przez wiele dni będzie moim towarzyszem podczas tych jesiennych wieczorów.

Postać, którą każdy powinnien znać i wiersze, które są cennym kawałkiem naszej historii i kultury. Wartościowa publikacja, która po prostu trzeba mieć.

Nowe wydanie wierszy Jacka Kaczmarskiego z okazji 60 rocznicy urodzin artysty.

Jacka Kaczmarskiego nie trzeba chyba nikomu przedstawiać. Jego „Mury” są dla mnie ponadczasowe i to jeden z najpiękniejszych tekstów, którym jestem oczarowana. Współczesna poezja śpiewana to przede wszystkim jego nazwisko i jego teksty.

Ta publikacja jest reklamowana jako najpełniejsze wydanie...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Któż nie zna słów:
Wyrwij murom zęby krat
Zerwij kajdany, połam bat
A mury runą, runą, runą
I pogrzebią stary świat!
nie wie, kto jest ich autorem, w jakich okolicznościach tekst powstał i czym stał się dla mas słuchających? Wśród dojrzałych odbiorców popkultury chyba nie ma nikogo takiego. Bo wykonawca i autor – Jacek Kaczmarski – dał się poznać szerszej publiczności na różnego rodzaju festiwalach, recitalach, przeglądach piosenki, a jego utwory – często bez intencji twórcy- okazywały się być hymnami, wezwaniem i manifestem pokoleń. Dlaczego tak się stało? Bo te utwory – zmetaforyzowane, pełne odwołań do tekstów literackich, malarskich, do wydarzeń historycznych – aż na wskroś zdawały się mówić o sprawach istotnych tu-i-teraz. Takim sposobem Kaczmarski stał się literacko-artystycznym głosem sprzeciwu, bardem opozycji antykomunistycznej, mimowolnym wyrazicielem poparcia i solidarności z Solidarnością. Ale jego teksty to nie tylko te szybko żyjące od premiery lub pierwszego wydania własnym życiem „Mury”, „Obława” czy „Rejtan…”. To cała masa mniej znanych, ale równie ważnych utworów. Okazuje się, że ich słowa, niektóre frazy zostały na przestrzeni lat zmienione – bo zmiany bardziej pasowały do ogólnej wymowy tekstu, albo stawały się bardziej spójne z aktualnymi wydarzeniami lub po prostu opinia publiczna oswoiła się z raz zasłyszaną wersją. I właśnie te utwory – znane, docenione, spopularyzowane i pozostające w pamięci świadomych odbiorców oraz mniej rozpowszechnione i słabiej rozpoznawalne – znalazły się w wydanym niedawno przez Prószyński i S-ka obszernym zbiorze utworów Jacka Kaczmarskiego. Tego czwartego już zestawienia dokonał Krzysztof Nowak – wieloletni znajomy i współpracownik poety. Poprzednie antologie ukazały się w 1994, 2002 i 20012 roku, ale to – jak zapewnia redaktor wydania – jest najbardziej rzetelne: powstało przy ścisłej współpracy z Kaczmarskim, uwzględniono ostateczne, zaakceptowane przez muzyka, wersje, wzięto pod uwagę wyjściowy zapis tekstowy utworów, całościową wymowę utworu, cykliczność czy programowość dzieł, a temu wszystkiemu przyświecał „szacunek dla intencji autora” (s. 9). Znalazły się tu wiersze młodzieńcze, piosenki przełomu, poetyckie komentarze, głosy w sprawie historii, ale odrzucono kilkadziesiąt tekstów, których nie dopuścił do druku sam muzyk. Co powstało z tego zbioru, jaka myśl główna przyświeca całej poezji Kaczmarskiego – tej śpiewanej, melorecytowanej i deklamowanej – dowiedzą się ci, którzy tę liczącą ponad 1100 stron pracę wezmą do ręki. A jest co czytać i nad czym się zastanawiać. Zachęcam do refleksji – nad przewrotnością świata i natury ludzkiej.

Któż nie zna słów:
Wyrwij murom zęby krat
Zerwij kajdany, połam bat
A mury runą, runą, runą
I pogrzebią stary świat!
nie wie, kto jest ich autorem, w jakich okolicznościach tekst powstał i czym stał się dla mas słuchających? Wśród dojrzałych odbiorców popkultury chyba nie ma nikogo takiego. Bo wykonawca i autor – Jacek Kaczmarski – dał się poznać szerszej publiczności na...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Jacek Kaczmarski (1957–2004) – poeta, prozaik, kompozytor, piosenkarz, twórca tekstów piosenek. Absolwent Wydziału Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego. Zadebiutował w 1976 roku, a rok później zdobył nagrodę na Studenckim Festiwalu Piosenki w Krakowie za utwór „Obława”. W roku 1979 rozpoczął współpracę z Przemysławem Gintrowskim i Zbigniewem Łapińskim. W momencie wprowadzenia stanu wojennego przebywał we Francji. W latach 80. dał setki koncertów na całym świecie. Wrócił do Polski w 1990 roku. Został pochowany w Alei Zasłużonych na Warszawskich Powązkach. Odznaczony Krzyżami Komandorskim i Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski.

Nazywany bardem Solidarności, w swoich wierszach piętnował przede wszystkim zakłamanie ówczesnej władzy, komentował szarą rzeczywistość zwykłych szarych ludzi, ale nie tylko, Powiedzieć, że Kaczmarski był tylko piosenkarzem, to jakby nic nie mówić. Był wielkim poetą, którego utwory do dzisiaj mają nam wiele do przekazania, a przecież od jego śmierci minęło zaledwie 13 lat. Jego słowa wywołują niepokój, zadumę, zachwycają złożonością. To trzeba znać, nie można powiedzieć, że się nie słyszało o Jacku Kaczmarskim.

I mimo że nie przepadam za jego "śpiewaniem" doceniam jego genialne teksty, może nawet bardziej od tych, którzy kojarzą go tylko z tego nieszczęsnego śpiewania. Słowacki wielkim poetą był, to nie podlega dyskusji, a co powiedzieć o Kaczmarskim? Otóż to. Polecam. Wyjątkowy zbiór, wydany z okazji 60 urodzin artysty.

Jacek Kaczmarski (1957–2004) – poeta, prozaik, kompozytor, piosenkarz, twórca tekstów piosenek. Absolwent Wydziału Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego. Zadebiutował w 1976 roku, a rok później zdobył nagrodę na Studenckim Festiwalu Piosenki w Krakowie za utwór „Obława”. W roku 1979 rozpoczął współpracę z Przemysławem Gintrowskim i Zbigniewem Łapińskim. W momencie...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Bez wątpienia arcydzieło.
Smakuję te wiersze, często równolegle słuchając nagrań i ciesząc się, że ta genialna poezja oprawiona muzyką pozostała z nami w oryginalnym wykonaniu.

Mogłabym bez końca wymieniać ulubione: „Rozbite oddziały”, „Barykada”, czy napisane 3.3.89 i jakże aktualne „Zwątpienie”, … Lub te, które mną wstrząsnęły: „Jałta”, „Czołg”, czy jedno z pierwszych napisanych na emigracji gorzkie „Przejście Polaków przez Morze Czerwone”. Albo przeczytajcie perełkę „Opowieść pewnego emigranta”, albo – no, dłuuuugo bym mogła:) Odsyłam do książki. Na dodatek bardzo starannie zredagowanej i pięknie wydanej.

I jeszcze jedno – zwroty „bard Solidarności” i „autor „Murów”” należy głęboko zakopać, bo krzywdzą poetę, ograniczając jego twórczość tylko do małego fragmentu.

Na deser zakończenie wiersza „Ostatnie słowo” z 1997 r.:
„Najwyższy Sądzie – ja nie biadam.
Niestraszny topór mi ni sznur.
Nazwiska nie mam. Imię – Adam.
Praojciec ludzi.
Klęski wzór.”

Bez wątpienia arcydzieło.
Smakuję te wiersze, często równolegle słuchając nagrań i ciesząc się, że ta genialna poezja oprawiona muzyką pozostała z nami w oryginalnym wykonaniu.

Mogłabym bez końca wymieniać ulubione: „Rozbite oddziały”, „Barykada”, czy napisane 3.3.89 i jakże aktualne „Zwątpienie”, … Lub te, które mną wstrząsnęły: „Jałta”, „Czołg”, czy jedno z pierwszych...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Na tym się chowałem, tego słuchałem, na tym próbowałem ćwiczyć gitarowe chwyty... Ale Jacek Kaczmarski to nie muzyka, nie przede wszystkim. To poezja najwyższego lotu, Nie "Mury", broń Boże. Te Go przygniotły trochę i przesłoniły swym wysokim cieniem całą Jego wnikliwą lirykę. Ale ci, co Go słuchali czy z Przemysławem Gintrowskim, czy bez, wiedzieli, iż obcują z czymś wyjątkowo mocnym i nietypowym. Walił na odlew i szukał drugiego dna zarazem... Czasem był subtelny, czasem... pijany. To on odkrył Tatę Kazika, zanim sam Kazik to zrobił. Nie bał się wadzić z Bogiem, historią, władzą, ani narodem. Buntował się, gdy wznoszono mu pomniki, buntował się też, gdy czyniono z niego obrazoburcę.
Nie będę ukrywał, że dla mnie Jacek Kaczmarski to twórca przede wszystkim do 1989 roku. Jego późniejsza poezja nosi znamię dystansowania się na siłę od tego, jakim Go widziano w czasach PRL; to próba budowania pewnego uniwersalizmu. Przyjmę wszakże i deklaracje czytelników odwrotne, bo to po prostu w całości wybitne jest!
Niektóre piosenki (poszukaj żuczku na yt - koniecznie!) mnie wkręcają w parkiet. Może dlatego w domu mi się ten parkiet poświdrował? :-)
To poezja na miarę naszych największych wieszczów. Umiejąca się znaleźć zarówno w walce, jak i w konfesji. Tak, nie raz przerysowuje, ale daje nam tę niecodzienną przestrzeń, w której możemy poczuć się zarazem wojownikami, jak i gryzoniami strawy powszedniej. W poezji swojej czasami nami gardzi, czasami nas podziwia, najczęściej dodaje nam sił. Zwłaszcza tym, którzy pamiętają, iż skurwysyństwo też ma swoją "rozumną" (na pewno dającą się rozumowo uzasadnić) tradycję.

Na tym się chowałem, tego słuchałem, na tym próbowałem ćwiczyć gitarowe chwyty... Ale Jacek Kaczmarski to nie muzyka, nie przede wszystkim. To poezja najwyższego lotu, Nie "Mury", broń Boże. Te Go przygniotły trochę i przesłoniły swym wysokim cieniem całą Jego wnikliwą lirykę. Ale ci, co Go słuchali czy z Przemysławem Gintrowskim, czy bez, wiedzieli, iż obcują z czymś...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

× www.majuskula.blogspot.com ×

Są utwory ponadczasowe. Wystarczy posłuchać kilka pierwszych taktów i już przypominamy sobie tekst. Często wiersze mają twarze swoich twórców, jednoznacznie kojarzonych z dziełem. Mają twarze legend, które nieustannie żyją w pamięci, a ich wołania wybijały się, gdy przychodziło zrezygnowanie…

Jacek Kaczmarski to bez wątpienia ikona. Jego twórczość inspiruje kolejne pokolenia. Zaczął pisać jako młody chłopak, był związany, między innymi, z kabaretem „Pod Egidą”. Współpracował z Przemysławem Gintrowskim i Zbigniewem Łapińskim, wspólnie osiągnęli duży sukces. Charakteryzowała go ironiczna umiejętność opisywania świata, przechodząca w ogromne wzruszenia. Zostawił całe mnóstwo słów, które są ciągle cytowane. Mocny głos, interesujący przekaz — to sylwetka tego znakomitego artysty, zapisana na kartach muzyki, literatury, historii. Człowiek wielu talentów, zajmował się również prozą. Nadal jest ważnym elementem polskiej kultury, filarem. Z okazji okrągłych urodzin Kaczmarskiego, obchodziłby je w marcu, stworzono najdokładniejsze wydanie jego wierszy.

Me dzieciństwo ma setki symboli. Jak sięgam pamięcią wstecz, to widzę sporo osób. I jedną z nich jest właśnie Jacek Kaczmarski. Urodziłam się w latach dziewięćdziesiątych, kecz doskonale umiem przywołać momenty, gdy słyszałam ten charakterystyczny głos. Ze smutkiem przyjęłam wieść o śmierci tak szczególnej postaci. Nadeszły też kontrowersje, związane z życiem prywatnym artysty. Dokładnie — „artysty”. Na tym pragnę się skupić, bez ingerencji w szczegółową biografię, choć sądzę, że w końcu zacznę szperać. Znam dużo jego piosenek, lubię do nich wracać, ale równocześnie uważam, iż moja wiedza w tym temacie była niedostateczna, aż do tej pory. Finalnie nadeszła okazja, aby się zrehabilitować. Umysł ledwo już wytrzymuje taką dawkę wspaniałej poezji, bo przed chwilą wracałam do Poświatowskiej, teraz coś innego. Jednak warto! Ciesze się, że otrzymałam możliwość zetknięcia się z czymś ponadczasowym.

Jacka kojarzymy przede wszystkim z okresem „Solidarności”, wówczas „Mury” zagrzewały Polaków do walki. Ciekawostką jest, że pierwotne znaczenie utworu brzmiało zupełnie inaczej, dopiero ludzie nadali temu ton. Chociażby poprzez zmianę słów, czemu autor regularnie się sprzeciwiał. Należy podkreślić, iż Kaczmarski to twórca wszechstronny, dotykający różnych tematów. Nawet te pozornie proste okazują się być w istocie głębokie, gdy zostaną odpowiednio „oszlifowane”. Każdy wiersz czytałam kilka razy, ponieważ nie od razu byłam w stanie zrozumieć sens. Na tym polega wielowarstwowość, zdecydowanie będąca ważną cechą u Jacka. Można ciągle szukać, a olśnienie nadejdzie nagle, zaskakująco.

Warto szepnąć o samym wydaniu. Zawsze podchodzę do nich z rezerwą, jeżeli rzecz dotyczy poezji. Spotkałam się z różnymi okładkami, bywały koszmarne, nieadekwatne do autora, stylistyki. W tym przypadku, chapeau bas! Fantastyczne dobranie oprawy, które z pewnością będzie dobrze wyglądać na niejednej półce. Wiem, że sporo czytelników może przerazić się gabarytami — ponad tysiąc stron wypełnionych znakomitą twórczością. Robi wrażenie. Dlatego mogę polecić również wersję elektroniczną. Czytelna, bez literówek, mój czytnik świetnie sobie z nią poradził. Co ważne, prezentuje się miło dla oka.

Tradycyjnie, radzę zaopatrzyć się w ołówek, jeśli posiadanie papierowy egzemplarz. To opasłe tomiszcze jest skarbnicą cytatów! Kipią mądrością, sarkazmem, trafiają w punkt. Kaczmarski garściami czerpał ze sztuki, w każdym aspekcie. To imponujące, jak najbardziej pozytywne. Z łatwością zauważymy liczne nawiązania do malarstwa, rzeźby. Wyłuskiwanie tych smaczków naprawdę wciąga, a jeżeli nie mamy ochoty poświęcać temu czasu, wtedy powinno się zajrzeć do Internetu. Widziałam już całe listy wypełnione analizami, choćby pojedynczego utworu, co popieram, naturalnie. Lecz gorąco apeluję, abyśmy najpierw samodzielnie spróbowali rozłożyć dany wiersz na czynniki pierwsze. To przyspieszony kurs z wielu dziedzin, wyżej wymienionych, ale głównie z człowieczeństwa.

Muszę przyznać, że jestem zachwycona. Rozumiem, dopiero wchodzimy w jesień, jednak nie zaszkodzi zacząć myśleć o Bożym Narodzeniu! Ten wspaniały zbiór będzie idealnym prezentem, wręcz pozycją niezbędną dla miłośników twórczości Jacka Kaczmarskiego. I, uwaga, nie tylko! Myślę, iż każda osoba lubiąca poezję znajdzie wiersze, które podbiją serce. Oby więcej takich publikacji, wypatruję, oczekuję.

× www.majuskula.blogspot.com ×

Są utwory ponadczasowe. Wystarczy posłuchać kilka pierwszych taktów i już przypominamy sobie tekst. Często wiersze mają twarze swoich twórców, jednoznacznie kojarzonych z dziełem. Mają twarze legend, które nieustannie żyją w pamięci, a ich wołania wybijały się, gdy przychodziło zrezygnowanie…

Jacek Kaczmarski to bez wątpienia ikona. Jego...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

ON NATCHNIONY I MŁODY BYŁ

Miałem tam niejedną schadzkę
Z niejakim Kaczmarskim Jackiem
Nurzaliśmy się w życia dożynki
Dłubaliśmy z ciast rodzynki
Strachy na Lachy

Piosenki Kaczmarskiego po raz pierwszy usłyszałem, kiedy byłem jeszcze dzieckiem. „Obława” przeraził mnie wówczas, wywołała ciarki rwanym śpiewaniem i szarpaną grą na gitarze. Potem jednak przez długie lata nasz bard pozostawał poza zakresem moich muzycznych zainteresowań, ale skoro słuchałem Piżamy Porno i Strachów na Lachy, kwestią czasu było odświeżenie sobie twórczości. I tak też się stało, a Kaczmarski z miejsca został jednym z ukochanych poetów. Nic więc dziwnego, że na ten zbiór czekałem z niecierpliwością. I spełnił wszystkie moje pokładane w nim nadzieje.

O wierszach (czy też tekstach piosenek, bo przecież większość tych utworów funkcjonuje przede wszystkim w tej wersji) Kaczmarskiego można by mówić długo – jak zresztą o samym ich autorze. Nazwany bardem Solidarności, pieśniarz komentujący szarą, komunistyczną rzeczywistość i śpiewający o wolności. Ateiście, który się nawrócił. Kto nie zna jego „Murów” albo „Obławy”? Ale Kaczmarski to nie tylko protest songi, hymny walki z systemem, to przede wszystkim piosenki o człowieku. O naszej hipokryzji, brudzie, złych i dobrych cechach. O nas. I o tym, co nas spotyka oraz otacza.

Oczywiście tematów poruszanych przez zmarłego przed trzynastu laty artystę jest więcej, podobnie zresztą jak interpretacji jego twórczości. Łączy je jednak ich poetyckie piękno, głębia, prawda i niesamowita siła, która sprawia, że nawet bez muzyki wiele z nich wywołuje u mnie dreszcze. Poszczególne teksty poruszają, zarówno emocjonalnie, jak i intelektualnie, i zachwycają wykonaniem. Trudno ubrać w słowa uczucia, które budzą, myśli, ku którym skłaniają – tego po prostu trzeba doświadczyć samemu. Przeczytać to, zagłębić się, przemyśleć, dać porwać i wracać raz po raz, nawet kiedy już odłożyło się książkę na półkę czy wyłączyło czytnik – inaczej się nie da, ale warto. I to jeszcze jak.

Szczególnie, że wiersze Kaczmarskiego doczekał się tak wspaniałego, kompleksowego wydania zbiorczego. Znajdziecie tu wszystko, czego szukacie, jego piosenki, jego poezję, całą jego twórczość opatrzoną ciekawym wstępem, a wszystko to w imponującym (1144 strony!), pięknie wydanym tomie. Są tu prace, które wszyscy doskonale znają, są też takie, które kojarzą raczej jedynie miłośnicy autora, jest wreszcie też kilka takich, z którymi zetknąłem się tutaj po raz pierwszy, jak choćby „Scheda po Tolkienie”… Po prostu coś zachwycającego. Coś, co powinien posiadać każdy miłośnik Kaczmarskiego, ale także i dobrej, współczesnej poezji. Dzieło na wskroś wspaniałe i imponujące. Dzieło, które polecam gorąco Waszej uwadze.

A w samym środku jest muzeum grozy
Czarnych polonezów strojów i ustrojów
Poustawianych w nierozumne pozy
Jak płomieni języki zastygłe w podboju
I nikt nie pojmie szeptu ciemnych sal
W ostatnim skoku w nieskończoną dal
Jacek Kaczmarski

Recenzja opublikowana na moim blogu: http://ksiazkarnia.blog.pl/2017/09/11/miedzy-nami-wiersze-zebrane-jacek-kaczmarski/

ON NATCHNIONY I MŁODY BYŁ

Miałem tam niejedną schadzkę
Z niejakim Kaczmarskim Jackiem
Nurzaliśmy się w życia dożynki
Dłubaliśmy z ciast rodzynki
Strachy na Lachy

Piosenki Kaczmarskiego po raz pierwszy usłyszałem, kiedy byłem jeszcze dzieckiem. „Obława” przeraził mnie wówczas, wywołała ciarki rwanym śpiewaniem i szarpaną grą na gitarze. Potem jednak przez długie lata nasz...

więcej

mniej

Pokaż mimo to