Ostatni tom zmarłego w zeszłym roku poety, literaturoznawcy, a - dla mnie - przede wszystkim wybitnego tłumacza, Leszka Engelkinga. Przyznać muszę, że nie czytałem dotąd wierszy samego Engelkinga i jest to mój pierwszy przeczytany jego tomik. Co jest o tyle niekorzystne, że - jak można się dowiedzieć dopiero z posłowia - tworzy on dylogię z „Muzeum dzieciństwa”, wcześniejszym tomem poety. W tym sensie tytuł „Suplement” można rozumieć nie tylko parabolicznie, ale i dosłownie. Z konieczności muszę go jednak potraktować jako autonomiczne dzieło.

Tomik jest zbudowany konsekwentnie wokół tematu pamięci i przemijania. A za scenerię i wehikuł dla swoich wierszy poeta wybrał Bytom, miasto swojego dzieciństwa. Poeta przechadza się po jego ulicach, ale ten nostalgiczny i melancholijny spacer zmienia się z czasem w oniryczną podróż przez nawarstwiające się i przenikające się nawzajem wspomnienia. Pamięć jest tu wskrzesicielką, a zarazem sama podlega rozpadowi jak wszystko wokół. Engelking skupia się mocno na miejskim pejzażu - scenerii budynków i ulic, wybiera miejsca sobie bliskie i ważne: kina, pływalnię, puby i kawiarnie - miejsca swoich inicjacji: erotycznych, wyobraźni i intelektualnych. Powracają one w dawnym - choć widmowym - kształcie, a środkiem rzeki przepływa stary tramwaj linii 38, łącząc i zarazem zakreślając granicę miedzy „teraz” a „wtedy”. W tej magicznej i siermiężnej PRL-owskiej scenerii nie brak też kurtuazyjnych wizyt - pojawiają się muzy i sama bogini Mnemosyne oraz pobrzmiewają frazy m.in. Shakespeare'a, Mickiewicza czy Celana.

Engelking buduje i rozwija obraz konsekwentnie i sprawnie - tomik jest bardzo spójny, a wiersze są napisane wartko. Niestety, jak dla mnie za dużo tu chodzenia po pustych ulicach, zbyt wiele samych murów, a zbyt mało powietrza i krwi. Być może razem z „Muzeum dzieciństwa” ten tom wybrzmiewa lepiej i pełniej, ale jako samodzielna książka sprawia właśnie wrażenie dość muzealne, mało w nim mocnych, przejmujących obrazów, a przede wszystkim brak mi w nim życia (choćby i nawet zakończonego) i żywych ludzi (choćby i nawet zmarłych). Wszystko jest tu już jakby spowite całunem, zbyt martwe bym potrafił wykrzesać z siebie uczucia cieplejsze niż szacunek i zrozumienie.

Ostatni tom zmarłego w zeszłym roku poety, literaturoznawcy, a - dla mnie - przede wszystkim wybitnego tłumacza, Leszka Engelkinga. Przyznać muszę, że nie czytałem dotąd wierszy samego Engelkinga i jest to mój pierwszy przeczytany jego tomik. Co jest o tyle niekorzystne, że - jak można się dowiedzieć dopiero z posłowia - tworzy on dylogię z „Muzeum dzieciństwa”,...