Historycy są zdania, że powstanie dekabrystów wpłynęło na postępowanie Mikołaja I, który za wszelką cenę dążył do umocnienia samowładztwa. Powołano do życia III Oddział - najwyższy organ tajnej policji, wprowadzono surową cenzurę, zlikwidowano autonomię uniwersytetów. Wtedy Sergiusz Uwarow zaczął mówić o "trójjedynej formule": prawosławie, samowładztwo, ludowość - w praktyce miało to oznaczać ślepą wierność carowi i prawosławiu.

Zastanawiacie się może jak wyglądała owiana już pewną legendą cenzura w tamtym okresie - przyjdę z pomocą:

"Od decyzji komitetu nie było odwołania. Ten istny miecz Damoklesa wisiał nad literaturą do końca panowania Mikołaja I. W owym okresie cenzura przekroczyła wszelkie granice rozsądku. Przerażeni i ogłupiali cenzorzy w obawie przed utratą posady wykreślali wszystko, wszędzie węsząc podstęp, aluzję, dwuznaczną myśl. Wykreślali wielokropki z podręczników arytmetyki (kto wie, co one mogą naprawdę znaczyć?),usuwali nazwiska antycznych bohaterów, którzy walczyli o wolność ojczyzny lub byli republikanami, masakrowali niemiłosiernie nawet lirykę miłosną, dopatrując się w intymnych uczuciach nieposzanowania dla państwa, obrazy moralności itd., itd.

Zakazano komentowania w prasie nowych wynalazków, "dopóki nie zostaną w sposób ostateczny sprawdzone i uznane przez naukę", zaś w roku 1851 wprowadzono cenzurę nut, motywując ten krok możliwością wykorzystywania ich w charakterze... szyfru! Z książki kucharskiej usunięto zwrot "wolnyj duch" jako dwuznaczny (w języku rosyjskim bowiem oznaczać może zarówno "wolny ogień" w terminologii kucharskiej, jak i "niezależność umysłu" w każdym innym kontekście),a w genealogiach nie wolno było zamieszczać nazwisk skazanych na zesłanie".

Wygląda dość przerażająco, prawda? Szczególnie dla ludzi takich jak ja, którzy nie lubią być ograniczani w jakikolwiek sposób. Oczywiście ucisk powodował skutek przeciwny do zamierzonego - ludzie nie chcieli już bezwarunkowo podporządkowywać się carowi. Powstawały tajne organizacje młodzieżowe - za działalność w jednej z nich (założonej przez Michała Butaszewicza-Pieraszewskiego) prawie oddał życie Dostojewski, którego wyrok śmierci zamieniony został ostatecznie na katorgę.

Wiktoria Śliwowska z nutą pewnej złośliwości dokładnie opowie Wam o tym okresie historii Rosji, wyjaśni dlaczego panowanie Mikołaja I wzbudza tak wiele kontrowersji. I zrobi to w sposób wzbudzający ciekawość.

A na koniec opis ciekawej karykatury z tamtych czasów:
"Rysunek wyobrażał trzy butelki. Z pierwszej wyskoczył korek i razem z fontanną szampana wylatują z niej korona, tron, król, książęta, ministrowie... To Francja. Druga, z czarnym, gęstym piwem. Z mętnej cieczy wyskakują w popłochu królowie, baronowie, książęta itd. - To Niemcy.
I wreszcie trzecia butelka z rosyjskim kwasem. Na korku obciągniętym mocnym sznurkiem widnieje potężna pieczęć państwowa z orłem. To współczesna Rosja...".

Historycy są zdania, że powstanie dekabrystów wpłynęło na postępowanie Mikołaja I, który za wszelką cenę dążył do umocnienia samowładztwa. Powołano do życia III Oddział - najwyższy organ tajnej policji, wprowadzono surową cenzurę, zlikwidowano autonomię uniwersytetów. Wtedy Sergiusz Uwarow zaczął mówić o "trójjedynej formule": prawosławie, samowładztwo, ludowość - w...