„Proteusz” jest spacerownikiem po stu pięćdziesięciu latach fascynującej historii Muzeum Narodowego w Warszawie, największej i najbardziej szanowanej polskiej instytucji kultury.


Jacek Dehnel we wstępie wyjaśnia intrygujący tytuł książki:



„Muzeum Narodowe (…) przeszło ciekawsze wypadki, niż wiele starszych przybytków tego rodzaju. Od początku właściwie miało naturę proteuszową, nieustannie zmieniało swoje funkcje i zadania (...) Muzeum było to schronem, to konspiracyjną komórką, to koszarami...”


Intencją autorów i wydawców Proteusza było nadanie książce jak najbardziej powabnej i przystępnej formy przy dochowaniu rygoru ścisłości faktograficznej. Dzieje Muzeum opowiadane są wielotorowo: literackiej narracji towarzyszy historia w obrazach-dokumentach (ponad 300 ilustracji). Znajdziemy wśród nich archiwalne fotografie jego wnętrz, ludzi tworzących historię instytucji, fotoreportaże z życia Muzeum, a także reprodukcje dzieł, przedruki niezrealizowanych projektów gmachu z lat 20. XX wieku i wizerunki dawnej Warszawy, a nawet rysunki satyryczne.



Wyboru i opisu materiału ikonograficznego dokonała Anna Masłowska, kustosz w Zbiorach Ikonograficznych i Fotograficznych MNW.

Cennym uzupełnieniem publikacji są noty, w których zawarto informacje o najważniejszych postaciach i wydarzeniach związanych z historią Muzeum. To na poły albumowe wydawnictwo swoją oprawę graficzną zawdzięcza Lechowi Majewskiemu, jednemu z najwybitniejszych polskich grafików, cenionemu projektantowi książek.