Mit Skandynawii, czyli porażka polityki trzeciej drogi
172 str.
2 godz. 52 min.
- Kategoria:
- nauki społeczne (psychologia, socjologia, itd.)
- Wydawnictwo:
- Fijorr Publishing
- Data wydania:
- 2015-01-01
- Data 1. wyd. pol.:
- 2015-01-01
- Liczba stron:
- 172
- Czas czytania
- 2 godz. 52 min.
- Język:
- polski
- ISBN:
- 9788364599255
- Tłumacz:
- Paweł Nowakowski
- Tagi:
- Szwecja Skandynawia socjalizm trzecia droga wolność liberalizm ekonomia socjologia
Jest to książka przeznaczona dla ludzi, którzy uważają, że podwyższenie podatków podnosi – wbrew elementarnej logice – dobrobyt społeczeństwa. Autor, szwedzki ekonomista pochodzenia kurdyjskiego ujawnia prawdę o szwedzkim (a właściwie ogólnoskandynawskim) sukcesie gospodarczym. Oto fragment Posłowia:
(…) Wbrew temu, co twierdzi miłośnik Skandynawii, prof. Grzegorz Kołodko, wszystko wskazuje na to, że pomimo wysiłków rządu i polityków, o czym pisze m.in. Nima Sanandaji, autor niniejszej książki, z tym szczęściem nie jest wcale tak różowo. Gdyby bowiem było, nie trzeba by namawiać Duńczyków, Szwedów czy Norwegów do prokreacji. Posiadanie dużej rodziny, posiadanie dzieci to – zdaniem wybitnego psychiatry, prof. Antoniego Kępińskiego – jeden z najważniejszych przejawów szczęścia i chęci do życia. Tymczasem w Danii, w Norwegii – wbrew twierdzeniom, że są to kraje najbardziej przyjazne matce i dziecku – dzieci rodzi się coraz mniej chętnie. Dzietność duńskich matek należy do najniższych w świecie. Młodzi ludzie niechętnie wchodzą w związki partnerskie czy małżeńskie – zarówno te formalne, jak i nieformalne. Niektóre badania dowodzą, że jeszcze gorzej jest ze wskaźnikiem współżycia płciowego. Blisko 30 procent duńskich par heteroseksualnych wyeliminowało[1] ze swego życia tak spontaniczną sferę życia, jaką jest seks. Czy to ma świadczyć o poczuciu szczęściu tych ludzi?
Skutkiem wspomnianych tendencji regulacyjnych i kontrolnych jest ogromne zatrudnienie i wydatki sektora publicznego. Dla nikogo nie jest tajemnicą, że adresatami państwa opiekuńczego jest w Danii dosłownie każdy obywatel, paradoksalnie, nawet także ci najbogatsi. Założyciel banku Saxo, Lars Seier Christensen, nie ukrywa, że kiedy jeszcze był obywatelem Danii[2], ale już będąc multimilionerem, otrzymywał od rządu subsydia do wydatków mieszkaniowych i inną, równie prozaiczną, co zbędną pomoc.
W kraju, w którym każdy obywatel korzysta z faworów rządu, wydzieranie sobie łupów socjalnych nie jest niczym niezwykłym. Rzadko który człowiek ma na tyle przyzwoitości, by pomocy socjalnej odmówić albo powstrzymać się przed korzystaniem z niej, bo go akurat na to stać. W rezultacie, podejrzliwi I zawistni sąsiedzi śledzą jeden drugiego donosząc nagminnie na siebie; Olsonowi czy Pedersenowi pomoc się nie należy, bo ma w domu dwa obrazy Cezanne’a albo bezcenną wazę z epoki Ming. Donosicielstwo w krajach skandynawskich stało się równie popularne co trekking czy sporty narciarskie. Zresztą rząd stara się działanie „informatorów” maksymalnie ułatwić i propagować. Mnożą się więc linie specjalne, portale internetowe, czy inne agendy zajmujące się przetwarzaniem danych dostarczanych przez „Życzliwych”. Nie ma tygodnia, żeby pan S., pracownik regionalnego urzędu skarbowego w Goeteborgu nie otrzymał maila w rodzaju: „Svensonowie urządzili na ogródku swego domu grilla, podczas którego goście wypili, co najmniej, 20 butelek drogiego zagranicznego alkoholu”, albo, że „Vivianne Ch., nie dość że mieszka ze swym przyjacielem, ojcem dwojga jej nieślubnych dzieci, to na dodatek oboje pobierają zasiłek socjalny na dzieci i pracują na czarno”. Na temat nadużyć pomocy społecznej powstają w Skandynawii prace naukowe. To, że nie są one publikowane zawdzięczać trzeba ostrożności władz, które obawiają się, że prace takie swą treścią poszerzałyby arsenał środków „oszukiwania państwa”.
Nie wszystkie tego typu zachowania wynikają z niskich pobudek. Wśród Norwegów, Szwedów czy Duńczyków obecne jest wciąż silne poczucie solidaryzmu i sprawiedliwości. Hans E. duński inżynier, właściciel prywatnej firmy w USA, uważa jednak, że opiekuńczy rząd robi wszystko, aby ludzie pozbyli się godności i przyzwoitości, traktując interes państwa, jako obowiązek obywatelski.
[1] Nie zapominajmy, że pół wieku temu Kopenhaga była światową stolicą rewolucji seksualnej i przemysłu erotycznego. Dzisiaj, niegdyś pełen wigoru skandynawski pornobiznes bankrutuje.
[2] W proteście przeciwko nadmiernym podatkom przeniósł się do jednego z rajów podatkowych południowej Europy.
Oceń książkę
Dodaj do biblioteczki
Porównaj ceny
Porównywarka z zawsze aktualnymi cenami
W naszej porównywarce znajdziesz książki, audiobooki i e-booki, ze wszystkich najpopularniejszych księgarni internetowych i stacjonarnych, zawsze w najlepszej cenie. Wszystkie pozycje zawierają aktualne ceny sprzedaży. Nasze księgarnie partnerskie oferują wygodne formy dostawy takie jak: dostawę do paczkomatu, przesyłkę kurierską lub odebranie przesyłki w wybranym punkcie odbioru. Darmowa dostawa jest możliwa po przekroczeniu odpowiedniej kwoty za zamówienie lub dla stałych klientów i beneficjentów usług premium zgodnie z regulaminem wybranej księgarni.
Za zamówienie u naszych partnerów zapłacisz w najwygodniejszej dla Ciebie formie:
• online
• przelewem
• kartą płatniczą
• Blikiem
• podczas odbioru
W zależności od wybranej księgarni możliwa jest także wysyłka za granicę. Ceny widoczne na liście uwzględniają rabaty i promocje dotyczące danego tytułu, dzięki czemu zawsze możesz szybko porównać najkorzystniejszą ofertę.
W naszej porównywarce znajdziesz książki, audiobooki i e-booki, ze wszystkich najpopularniejszych księgarni internetowych i stacjonarnych, zawsze w najlepszej cenie. Wszystkie pozycje zawierają aktualne ceny sprzedaży. Nasze księgarnie partnerskie oferują wygodne formy dostawy takie jak: dostawę do paczkomatu, przesyłkę kurierską lub odebranie przesyłki w wybranym punkcie odbioru. Darmowa dostawa jest możliwa po przekroczeniu odpowiedniej kwoty za zamówienie lub dla stałych klientów i beneficjentów usług premium zgodnie z regulaminem wybranej księgarni.
Za zamówienie u naszych partnerów zapłacisz w najwygodniejszej dla Ciebie formie:
• online
• przelewem
• kartą płatniczą
• Blikiem
• podczas odbioru
W zależności od wybranej księgarni możliwa jest także wysyłka za granicę. Ceny widoczne na liście uwzględniają rabaty i promocje dotyczące danego tytułu, dzięki czemu zawsze możesz szybko porównać najkorzystniejszą ofertę.
Poczekaj, szukamy dla Ciebie najlepszych ofert
Polecane księgarnie
Pozostałe księgarnie
Informacja
Reklama
Reklama
Podobne książki
Reklama
Cytaty
Bądź pierwszy
Dodaj cytat z książki Mit Skandynawii, czyli porażka polityki trzeciej drogi
Dodaj cytat
Reklama
OPINIE i DYSKUSJE
Solidny warsztat, bogata bibliografia. Autor pisze o konkretach, przyczynach, skutkach. Sporo porównań z resztą państw "pierwszego świata". Po przeczytaniu - a już dawno nie przeczytałem książki w takim tempie jak tą - zrozumiałem, że żyłem w bańce informacyjnej. W świecie kalek i stereotypów na temat północy Europy. W ekonomii są też prawa jak np. prawo ciążenia w fizyce i żadne zaklęcia, folklor polityczny, chciejstwo nie zmieni kardynalnej prawdy - na dobrobyt trzeba zapracować. Skandynawia pracowała wiele dekad na to aby pozwolić sobie na dłuższy romans z państwem dobrobytu. Wygląda na to, że to swoiste paliwo w postaci homogenicznej kultury, etosu pracy, indywidualnej solidności i przedsiębiorczości już się wypaliło i blask państwa dobrobytu przygasa. Polecam socjologom, antropologom i psychologom - w szczególności, ponieważ każda transformacja ekonomiczna zostawia ślady w duszy ludzkiej.
Solidny warsztat, bogata bibliografia. Autor pisze o konkretach, przyczynach, skutkach. Sporo porównań z resztą państw "pierwszego świata". Po przeczytaniu - a już dawno nie przeczytałem książki w takim tempie jak tą - zrozumiałem, że żyłem w bańce informacyjnej. W świecie kalek i stereotypów na temat północy Europy. W ekonomii są też prawa jak np. prawo ciążenia w fizyce i...
więcej Pokaż mimo toMimo licznych, osobistych opinii autora, książka zawiera solidną dawkę analiz popartych, poza logicznymi, również empirycznymi dowodami. Wbrew pozorom, nie jest to tyrada krytyki państw Skandynawskich lecz objaśnienie zmian politycznych i ich wpływu na sukces i dobrobyt wymienionych państw.
Negatywny wydźwięk książki jest raczej pokłosiem fatalnych skutków państwa dobrobytu a nie uprzedzeń autora. Kontrastuje to postawą wojującego libertarianina, którą zobaczyć możemy w posłowiu autorstwa Pana Jana Fijora. Dlatego zdecydowanie polecam tę pozycję osobom, które nie są gotowe na anarchokapitalistyczną czerwoną pigułkę ale chcą dowiedzieć się jak "trzecia droga" wygląda od podszewki.
Struktura jest bardzo przejrzysta i składna. Czy się lekko i przyjemnie.
Mimo licznych, osobistych opinii autora, książka zawiera solidną dawkę analiz popartych, poza logicznymi, również empirycznymi dowodami. Wbrew pozorom, nie jest to tyrada krytyki państw Skandynawskich lecz objaśnienie zmian politycznych i ich wpływu na sukces i dobrobyt wymienionych państw.
więcej Pokaż mimo toNegatywny wydźwięk książki jest raczej pokłosiem fatalnych skutków państwa...
Nie wiem, dlaczego wydawnictwo zmieniło tytuł, który w oryginale – w przeciwieństwie do tłumaczenia – dobrze streszcza zawartość książki, tj. „Scandinavian Unexceptionalism. Culture, Markets and the Failure of Third-Way Socialism”.
Nima Sanandaji, Szwed – potomek kurdyjskich imigrantów, doktor inżynierii chemicznej po KTH w Sztokholmie napisał zwięzłe (120 stron vs. 18 stron posłowia Jana M. Fijora) dziełko, którego przesłanie podsumował następująco:
„W wielu analizach poświęconych krajom skandynawskim myli się korelację z przyczynowością. Jest całkowicie jasne, że wiele pożądanych cech społeczeństw skandynawskich, jak niewielkie nierówności dochodów, niski poziom ubóstwa i wysoki stopień rozwoju gospodarczego są wcześniejsze od ekspansji państwa dobrobytu. […] także wysoki poziom zaufania poprzedził erę wysokich wydatków rządowych i opodatkowania. Po ekspansji skandynawskich państw dobrobytu i podwyższeniu podatków koniecznych do ich finansowania wszystkie te wskaźniki zaczęły się pogarszać”.
Co według Sanandaji stoi za sukcesem Skandynawii? „Podstawową lekcją płynącą z sukcesu nordyckich społeczeństw, jest to, że ‘kultura’ ma znaczenie.” oraz „Zdaje się, że w formowaniu się tych wyjątkowych kultur rolę odegrała religia, klimat i historia”. Innym słowy – Sanandaji sam sobie zaprzecza, twierdząc że nie ma nic unikalnego (unexceptional) w Skandynawii – skoro z natury rzeczy tylko raz możliwy był splot trzech wymienionych czynników. Co więcej, wrzucenie do jednego worka czterech krajów jest uproszczeniem biorąc pod uwagę chociażby wpływ ropy naftowej na Norwegię, relacje Finlandii ze Związkiem Radzieckim przez większość dwudziestego wieku czy wreszcie fakt, że Szwecja od ponad 200 lat nie uczestniczyła w wojnie.
Dla uzasadnienia swej tezy autor analizuje skutki wpływu działalności państwa na różne obszary życia społeczno – gospodarczego: opodatkowanie, przedsiębiorczość, rynek pracy, nierówności społeczne, cechy państwa opiekuńczego, politykę imigracyjną czy równość płci. Pokazuje, że polityka państwa niesie ze sobą niespodziewane i pośrednie konsekwencje zagrażające nordyckiemu dobrobytowi.
Jednym z zagrożeń są spadające standardy etyczne obowiązujące w społeczeństwach, objawiające się na przykład poprzez rosnące nadużywanie i uzależnienie od systemu świadczeń socjalnych. Co gorsza, owe nadużywanie przestaje być naganne społecznie. W latach 1981-84 ponad 80% Szwedów i Norwegów zgadzało się z twierdzeniem „Występowanie o świadczenia, do których nie jest się uprawnionym, w żadnym razie nie da się usprawiedliwić”. W roku 2014 ten odsetek spadł do 55%.
Szkoda też, że autor bardzo pobieżnie porusza temat imigracji. Sanandaji uważa, że polityka imigracyjna poniosła porażkę – co jest ciekawym stwierdzeniem biorąc pod uwagę jego osobisty sukces jako syna imigrantów. O ile analizuje powody owej porażki (chociażby wysoka płaca minimalna nie pozwalająca zatrudniać ludzi o niskich kwalifikacjach), to nie zastanawia się jak imigranci wpływają i zmieniają kulturę mająca stać za sukcesem Skandynawii.
Autor przypomina też, że socjalistyczny eksperyment, trwający niecałe 30 lat, zakończył się w najbardziej skrajnych przejawach (słynne 100% opodatkowania Astrid Lindgren) już w latach 1990 tych. Warto pamiętać, że dziś klin podatkowy w Szwecji i Finlandii to ok. 43% podczas gdy w Belgii to 56%, a w Niemczech – 49%. W Norwegii 37%, a w Polsce – 36%. Mistrzem wydatków państwa w proporcji do PKB nie jest natomiast żaden kraj skandynawski tylko Francja (56%).
Na osobną uwagę zasługuje posłowie, będące manifestem osobistej niechęci Jana M. Fijora, wydawcy, do systemu społeczno-gospodarczego Skandynawii, a szerzej - socjalizmu. Jan M. Fijor nie waha się w swych sądach pisząc „[w Skandynawii] Słabnie status rodziny. Brakuje osiągnięć na polu literatury, muzyki, filmu, sztuki, teatru, produkcja zsuwa się po równi pochyłej” lub „sukcesy w sportach zimowych osiąga się pomimo gigantycznej presji na egalitaryzm”. Albo „pół wieku temu Kopenhaga była światową stolicą rewolucji seksualnej i przemysłu erotycznego. Dzisiaj niegdyś pełen wigoru skandynawski pornobiznes bankrutuje”. Niestety, Nima Sanandaji nie porusza wcale tematyki kultury, sztuki, sportów zimowych ani pornobiznesu. Sanandaji nie wspomina nawet o Grzegorzu Kołodce – „miłośniku Skandynawii” do którego z niewyjaśnionych powodów najczęściej odwołuje się Jan M. Fijor pisząc o krajach nordyckich.
Autor swą książkę kieruje do naukowców, publicystów i polityków, którzy podają Skandynawię jako przykład, że istnieje trzecia droga, pomiędzy kapitalizmem i socjalizmem. Sanandaji chce rozwiać tą nadzieję. I tu się fundamentalnie nie zgadzam. Po prostu ową drogę nie stanowi konkretny, jasno zdefiniowany i niezmienny system polityczno – gospodarczy. Moim zdaniem kwintesencją skandynawskiej (jakkolwiek różnej dla każdego z krajów) drogi jest zdolność i gotowość społeczeństw do adaptacji i do modyfikacji reguł gry społeczno-gospodarczej w ewolucyjny sposób. Ta zdolność do samodzielnej, świadomej korekty stanowi o sile i przyszłości krajów nordyckich.
Nie wiem, dlaczego wydawnictwo zmieniło tytuł, który w oryginale – w przeciwieństwie do tłumaczenia – dobrze streszcza zawartość książki, tj. „Scandinavian Unexceptionalism. Culture, Markets and the Failure of Third-Way Socialism”.
więcej Pokaż mimo toNima Sanandaji, Szwed – potomek kurdyjskich imigrantów, doktor inżynierii chemicznej po KTH w Sztokholmie napisał zwięzłe (120 stron vs. 18...
Interesujące spojrzenia na uważany często za wzorcowy skandynawski model "państwa dobrobytu"
Interesujące spojrzenia na uważany często za wzorcowy skandynawski model "państwa dobrobytu"
Pokaż mimo toBardzo dobra książka. Szczególnie dla lemingów, którym wydaje się, że państwo wszystko daje za darmo. I najlepiej żeby dawało jak najwięcej. I że w ogóle im się wszystko należy tylko dlatego, że istnieją.
Bardzo dobra książka. Szczególnie dla lemingów, którym wydaje się, że państwo wszystko daje za darmo. I najlepiej żeby dawało jak najwięcej. I że w ogóle im się wszystko należy tylko dlatego, że istnieją.
Pokaż mimo toSkandynawia jest chora!!! Bez względu na to, co wmawiają nam "uczeni w piśmie", skandynawski model państwa opiekuńczego bankrutuje. Obraca się przeciw samym Skandynawom. Kiedy śledzi się doniesienia co Norwegia, Państwo Norweskie robi dla takiego Breivika, opadają nie tylko ręce. Lewacko-liberalny Zachód (a także Północ) już dawno przestał realnie oceniać otoczenie. Oni wszyscy żyją w jakiejś wymyślonej rzeczywistości. A ta realna coraz bardziej ich osacza.
Skandynawia jest chora!!! Bez względu na to, co wmawiają nam "uczeni w piśmie", skandynawski model państwa opiekuńczego bankrutuje. Obraca się przeciw samym Skandynawom. Kiedy śledzi się doniesienia co Norwegia, Państwo Norweskie robi dla takiego Breivika, opadają nie tylko ręce. Lewacko-liberalny Zachód (a także Północ) już dawno przestał realnie oceniać otoczenie. Oni...
więcej Pokaż mimo toNadal wierzysz, że programy socjalne poprawią poziom życia społeczeństwa? Przeczytaj tę książkę, aby zobaczyć jakie spustoszenie programy socjalne sieją w krajach skandynawskich. Nie daj więcej sobie wmawiać, że jest to model społeczny, do którego powinniśmy dążyć. Ta książka pokaże Ci jak naprawdę socjal działa w Skandynawii.
Nadal wierzysz, że programy socjalne poprawią poziom życia społeczeństwa? Przeczytaj tę książkę, aby zobaczyć jakie spustoszenie programy socjalne sieją w krajach skandynawskich. Nie daj więcej sobie wmawiać, że jest to model społeczny, do którego powinniśmy dążyć. Ta książka pokaże Ci jak naprawdę socjal działa w Skandynawii.
Pokaż mimo toDobra pozycja dla wszystkich wierzących w sprawne działanie i skuteczność tzw. "państwa dobrobytu", czy też "trzeciej drogi". Autor skutecznie obala mity mówiące o pozytywnym wpływie redystrybucji pieniędzy w gospodarce poprzez aparat państwowy. Robi to wskazując liczne dane statystyczne, pomija przy tym rozważania na gruncie teorii i prakseologii, stąd nie wydaje się to być praca stricte naukowa, tylko raczej studium przypadku.
Nima Sanandaji w swojej książce wyjaśnia, w jaki sposób kraje skandynawskie uzyskały tak wysoki poziom bogactwa na przestrzeni dwóch ostatnich wieków oraz jak ów trend wzrostowy został odwrócony po drugiej połowie XX wieku. Dobra i ciekawa pozycja, minus za to, że za krótka..
Dobra pozycja dla wszystkich wierzących w sprawne działanie i skuteczność tzw. "państwa dobrobytu", czy też "trzeciej drogi". Autor skutecznie obala mity mówiące o pozytywnym wpływie redystrybucji pieniędzy w gospodarce poprzez aparat państwowy. Robi to wskazując liczne dane statystyczne, pomija przy tym rozważania na gruncie teorii i prakseologii, stąd nie wydaje się to...
więcej Pokaż mimo to