To pierwszy tom serii opracowanej przez Panią Emilię Padoł, przybliżającej współczesnym, przypominającej tym, którzy mieli okazję poznać znane postaci z czasów PRL. Szczęśliwie nie polityków, lecz artystów, celebrytów, ludzi będących prawdziwymi ikonami tej epoki. Szokujących, imponujących innym. W tym tomie Autorka przedstawia sylwetki dwunastu aktorek, które mniej lub bardziej wpisały się w historię polskiej i światowej kinematografii. Kobiet, które różnie wykorzystywały swoje atrybuty. Jedne prowokowały, inne intrygowały, subtelnie czarowały, wszystkie budziły skrajne uczucia. Przyznam, iż nieco zaskoczył mnie pomysł struktury tego opracowania, opartej poszczególnych częściach ciała, będących zdaniem Autorki, „charakterystycznym znakiem każdej z dwunastu wyjątkowych kobiet”. Nie będę zdradzała szczegółów… Odniosę się jednak do samych bohaterek tych wspomnień.
Jako pierwszą możemy lepiej poznać Panią Kalinę Jędrusik – wychodzącą poza schematy, łamiącą obowiązujące kanony, grającą na nosie cenzurze. Kobietę, której przypisywano rozwiązłość, zapominając o traumatycznych zdarzeniach w jej życiu małżeńskim. Niedocenianą jako prawdziwa gospodyni wielu spotkań towarzyskich, opiekunka zwierząt i osoba świadcząca bezinteresowną pomoc więźniom w czasie stanu wojennego.
Kolejną postacią jest prawdziwa dama polskiego filmu – Pani Beata Tyszkiewicz. Łącząca w sobie cechy arystokratki, artystki i kobiety, którą chciałoby się mieć za przyjaciółkę. Dyskretna tam, gdzie należy, epatująca swoją kobiecością, umiejętnie broniąca swojej prywatności. Zdradzająca ze swego życia prywatnego to, co chce, tworząca wyobrażenia, mity dzięki odpowiednio rzucanym półsłówkom i stosownym przemilczeniom. Autorka nie zapomina także o nowej roli, z którą niewątpliwie kojarzy Panią Beatę Tyszkiewicz młodsze pokolenie, tj. jurora w Tańcu z Gwiazdami. Osoby ciepłej, doceniającej, wspierającej. Dobrze, że wspomniana została również działalność charytatywna Artystki.
Trzecią z przedstawionych tu aktorek jest Pani Barbara Brylska, znana m.in. z roli kapłanki Kamy w „Faraonie” oraz Krysi Drohojewskiej w „Panu Wołodyjowskim”. Jej talent nie został w pełni wykorzystany w naszym kraju. Za to w dawnym ZSRR zyskała ogromną popularność, zwłaszcza dzięki roli Nadii w filmie „Ironia losu”. Poznajemy fakty z życia osobistego Pani Barbary, również ten najbardziej tragiczny.
W tym opracowaniu nie mogło zabraknąć biogramu królowej polskiej sceny – Pani Niny Andrycz, która nawet będąc żoną premiera Józefa Cyrankiewicza stawiała aktorstwo na pierwszym planie. Dlatego w dzień kolacji ze Stalinem wróciła do Warszawy, aby zagrać w teatrze. Szokowała swoimi poglądami na temat macierzyństwa, a jednocześnie budziła podziw dzięki swoim kreacjom scenicznym. W późniejszym okresie zasłynęła również jako autorka utworów prozatorskich.
Kolejna postać to Pani Pola Raksa kojarzona przede wszystkim – chyba nie tylko przeze mnie - z rolą Marusi w serialu pt. „Czterej pancerni i pies”. Poradziła sobie z dużą popularnością zdobytą dzięki tej roli, stworzyła inne interesujące kreacje filmowe i teatralne. Czytając Jej biogram, odnosząc się do znanych mi faktów związanych z Jej karierą zawodową, w pełni zgadzam się z poglądem, iż Pani Pola Raksa kierowała się następującą zasadą:
„W życiu wygrywają ci, którzy potrafią zachować dystans do siebie. Nie traktują siebie zbyt poważnie”.
I jeszcze Pani Anna Dymna, którą miałam możliwość poznać osobiście. Prawdziwa Artystka, ale przede wszystkim prawdziwie Dobry Człowiek. W pełni realizuje przesłanie zawarte w słowach pierwszego męża:
„Dobrą aktorką będziesz wtedy, gdy będziesz wspaniałym człowiekiem”.
Zdystansowana wobec własnej popularności, przebojowa, gdy trzeba „załatwić coś” dla innych, akceptująca siebie jako Kobietę w różnych okresach życia i różnych odsłonach.
.W gronie opisywanych tu Dam nie mogło zabraknąć Pani Elżbiety Czyżewskiej, którą podziwiała i darzyła sympatią Meryl Streep. Wielu nie mogło Jej wybaczyć, że wybrała rolę „pracującej aktorki” w Nowym Jorku, zamiast roli „gwiazdy” w naszym kraju, zwłaszcza że jak mówił Pan Daniel Olbrychski „była gwiazdą największego formatu (…) symbolem wszechstronnego aktorstwa na wysokim poziomie”.
A później Pani Małgorzata Braunek prezentująca inny rodzaj urody, inny styl życia, inne podejście do aktorstwa. Szokująca niektórych swoją fascynacją buddyzmem, a później powrotem na ekrany telewizyjne, będąca świetnym przykładem jak można „starzeć się z godnością”.
Najmniej znana mi w tym gronie jest postać Pani Teresy Tuszyńskiej – aktorki, modelki, o której Pan Kazimierz Kutz powiedział:
„Jest dla mnie bardzo tragiczną postacią. Jest jakby pierwszą ofiarą zapatrzenia się w dzisiejsze zachodnie kryteria. Konkursy piękności, obecność w mediach, olbrzymie «halo» wokół”.
Dalej Pani Barbara Kwiatkowska-Lass, którą były mąż Roman Polański tak wspominał po latach:
„Była uderzająco piękna, miała olbrzymie oczy i pełne, zmysłowe usta.”
A jednak i On, i drugi mąż Pani Barbary próbowali Ją sobie podporządkować, kontrolować przebieg Jej kariery zawodowej.
Dobrze, że w biogramie Pani Barbary nie zabrakło informacji nt. działań na rzecz „Solidarności” oraz promocji polskiej kultury, nauki i gospodarki w ramach Stowarzyszenia Polsko-Niemieckiego czy zamiłowania do tworzenia lalek.
Szkoda, iż nieco pobieżnie został potraktowanych Jej związek z Panem Leszkiem Żądło – polskim jazzmanem, który w przeciwieństwie do swoich poprzedników nie narzucał, nie kontrolował, lecz wspierał Jej działalność.
Przedostatnią bohaterką tego opracowania jest Pani Ewa Krzyżewska, zapamiętana przeze mnie przede wszystkim jako odtwórczyni roli Krystyny w „Popiele i diamencie”. Docenianej w Polsce i w innych krajach. Dzięki Pani Emilii Padoł wzbogaciłam wiedzę nt. innych ról tej Aktorki, która u szczytu swej kariery porzuciła aktorstwo i wraz z mężem wyjechała do Nowego Jorku, gdzie pracowała w bibliotece ONZ, a później zajmowała się: sprzedażą nieruchomości, wizażem, projektowaniem odzieży i hodowlą egzotycznych roślin.
Tom ten zamyka biogram Pani Grażyny Szapołowskiej, która jak słusznie zauważyła Autorka „konsekwentnie, niezmiennie od lat łamie tabu, pozostając przy tym osobą zagadkową”, świetnie odnajduje się w różnych rolach filmowych i bardziej ceni film od teatru. Wierzy w prawdziwość słów swojej babci, która stwierdziła kiedyś, że „życie zaczyna się nie tylko po sześćdziesiątce, ale nawet po sześćdziesiątceczwórce”.
Trudno nie docenić rzetelności opracowania.

To pierwszy tom serii opracowanej przez Panią Emilię Padoł, przybliżającej współczesnym, przypominającej tym, którzy mieli okazję poznać znane postaci z czasów PRL. Szczęśliwie nie polityków, lecz artystów, celebrytów, ludzi będących prawdziwymi ikonami tej epoki. Szokujących, imponujących innym. W tym tomie Autorka przedstawia sylwetki dwunastu aktorek, które mniej lub...