Celem niniejszej pracy jest przedstawienie całokształtu funkcjonowania Opatowa i dóbr opatowskich w drugiej połowie XVIII w. ze szczególnym zwróceniem uwagi na gospodarkę i ludzi tutaj żyjących. W przeciwieństwie jednak do większości prac o takiej tematyce w opracowaniu tym nie chodzi tylko o ukazanie gospodarki dworskiej i chłopskiej, ale również wszystkich innych sił, podmiotów i wydarzeń gospodarczych występujących na terenie dóbr i mających wpływ na stan globalny badanego majątku ziemskiego. Stąd poza gospodarką dominialną i włościańską przedstawione zostały wszystkie tutejsze grupy wyznaniowe, etniczne i zawodowe oraz panujące stosunki pomiędzy nimi, działania wojskowe i życie polityczne, klęski naturalne i środowisko przestępcze, w których zagadnieniach głównie zwracano uwagę na kwestie gospodarcze i finansowe. Analizie poddano również właścicieli i dzierżawców dóbr oraz opatowskie elity społeczne, w tym dostojników różnych religii, urzędników miejskich, członków samorządu wiejskiego oraz przede wszystkim oficjalistów i całą administrację pańską. Oprócz tego stosunkowo dużo miejsca poświęcono Opatowowi, co miało za zadanie podkreślenie ważnej roli, jaką wówczas pełniło to miasto.