IV w. p.n.e. to stulecie trochę zapomniane i lekceważone. Z jednej strony jest już po wojnach perskich i konflikcie ateńsko-spartańskim, z drugiej jeszcze przed wielkimi wschodnimi podbojami Aleksandra. Tymczasem było to stulecie obfitujące w wielkie wydarzenia polityczne i w wybitnych intelektualistów: filozofów, pisarzy, mówców. To właśnie teksty wystąpień tych ostatnich są tematem niniejszej pracy. Autorka zajmuje się oceną postaci Filipa II macedońskiego przez mówców ateńskich. Wiele ich mów się zachowało, stąd badacze dysponują dla poznania tego okresu sporym korpusem źródeł rzucających światło na realia walki politycznej w schyłkowym okresie epoki klasycznej. A. Ryś przedstawiła opinie na temat Macedończyka, jakie wygłosili jego przeciwnicy: Demostenes, Hypereides, Hegesippos, Deinarchos i Likurg, oraz zwolennicy jego polityki: Ajschines i Izokrates. Czytelnik może dostrzec, jak bardzo ci panowie różnili się w swoich sądach. Książka napisana jest dość ładnym językiem i czyta się ją szybko.

Teraz natomiast kilka minusów. Kilka, a właściwie jeden. "Filip II..." jest zmienioną wersją doktoratu Autorki. O ile posiada walory popularnonaukowe (ukazuje odmienność opinii, przytacza fragmenty mów, także tych dotąd na polski nietłumaczonych),to w moim odczuciu nie jest pracą w pełni naukową. Innymi słowy: byłaby to ładna praca magisterska na filologii klasycznej, ale doktorat to nie jest... Praca nie wnosi do nauki nic nowego, powiela tylko już istniejące opinie badaczy. Sama Autorka nie wyraża nawet własnego zdania na główny temat swego opracowania. Objętość pracy też jest niewielka, a ilość wykorzystanych pozycji bibliograficznych - niewystarczająca. Jestem pewien, że tak szeroki temat, jak stosunek mówców attyckich do Filipa II, w przypadku którego dysponujemy bardzo szeroką bazą źródłową, można rozwinąć w sposób o wiele pełniejszy, niż uczyniła to A. Ryś.

Tomasz Babnis

IV w. p.n.e. to stulecie trochę zapomniane i lekceważone. Z jednej strony jest już po wojnach perskich i konflikcie ateńsko-spartańskim, z drugiej jeszcze przed wielkimi wschodnimi podbojami Aleksandra. Tymczasem było to stulecie obfitujące w wielkie wydarzenia polityczne i w wybitnych intelektualistów: filozofów, pisarzy, mówców. To właśnie teksty wystąpień tych ostatnich...