Kompromis. 13 opowiadań albańskich

Świetny zbiór opowiadań o wielobarwnej rzeczywistości Albanii w okresie komunizmu i Albanii postkomunistycznej. Lakoniczne i blyskotliwe. Kompromis przypomina opowiadania Zoszczenki o rzeczywistości sowieckiej. Niezwykłe opowiadanie "Wiejska historia" o spotkaniu pasterza-analfabety z nauczycielem i o tym, jaką siłę może mieć słowo pisane. Plus za posłowie tłumaczki Doroty Horodyskiej, pozwala zrozumieć kontekst opowiadanych przez Alickę historii.

Świetny zbiór opowiadań o wielobarwnej rzeczywistości Albanii w okresie komunizmu i Albanii postkomunistycznej. Lakoniczne i blyskotliwe. Kompromis przypomina opowiadania Zoszczenki o rzeczywistości sowieckiej. Niezwykłe opowiadanie "Wiejska historia" o spotkaniu pasterza-analfabety z nauczycielem i o tym, jaką siłę może mieć słowo pisane. Plus za posłowie tłumaczki Doroty...

Polecam szczególnie opowiadania o matce jadącej odwiedzić syna w więzieniu, o sloganach i muezinie (czytałem wydanie w języku włoskim, więc trudno mi podać polskie tytuły opowiadań). Dwa z nich doczekały się ekranizacji. Wszystkie opowiadania rewelacyjne. Niepowtarzalny styl Autora. Polecam.

Polecam szczególnie opowiadania o matce jadącej odwiedzić syna w więzieniu, o sloganach i muezinie (czytałem wydanie w języku włoskim, więc trudno mi podać polskie tytuły opowiadań). Dwa z nich doczekały się ekranizacji. Wszystkie opowiadania rewelacyjne. Niepowtarzalny styl Autora. Polecam.

"Kompromis" stanowi bardzo dobre rozwinięcie już szeroko znanej książki laureatki Nike Małgorzaty Reimer "Błoto słodsze niż miód". Gorąco polecam je czytelnikom "Błota". Reporterska książka Reimer stanowi znakomite tło do opowiadań albańskiego pisarza Ylljeta Alicka i uważam wręcz, że bez przynajmniej ogólnej wiedzy na temat Albanii za czasów dyktatora Hodży, pierwsza połowa opowiadań może być po prostu niezrozumiana lub opacznie zrozumiana.

Jak przystało na nazwę wydawnictwa, Pogranicze, ten zbiorek opowiadań pochodzi z obszaru kulturowego i politycznego dość nam odległego, bo zamkniętego i przez to mało znanego. I to pierwszy powód by sięgnąć po lekturę. Drugi powód to sam autor, który był naocznym świadkiem i ofiarą rzeczywistości czasów Hodźy. Po studiach w Tiranie został przeniesiony na północ kraju, by tam przez 10 lat uczyć w wiejskiej szkole. Narratorem pierwszych kilku opowiadań jest nauczyciel wiejski. A więc te opowiadania brzmią prawie jak wspomnienia osobistych przeżyć autora. Jak w posłowiu pisze tłumaczka: "Wszystko jest aż do bólu realistyczne."

I właśnie te pierwsze "północne" opowiadania zrobiły na mnie największe wrażenie z uwagi na ich reporterski sznyt. Kolejne opowieści już nie mają tego politycznego tła, są raczej zapisem obyczajowości prowincjonalnej Albanii.

Kolejnym powodem sięgnięcia po lekturę opowiadań albańskich to styl autora, który odznacza się lapidarnością, skrótowością, bez nadmiernych opisów, jest surowy, minimalistyczny. I to bardzo dobrze wpisuje się w te pierwsze narracje z polityką w tle. W drugiej części książki wolałabym chyba mniej reporterski, bardziej literacki, tzn. bogatszy styl. Niemniej całość dobrze i... szybko się czyta.

Na zakończenie chciałabym zwrócić uwagę na posłowie tłumaczki, Doroty Hordyskiej. Przybliża nam ona wiele bardzo ciekawych aspektów stanowiących znakomite uzupełnienie opowiadań: krajobraz literacki Albanii, informacje o samej postaci autora opowiadań oraz tło historyczne Albanii czasów Hodży i po Hodźy. Uważam nawet, że pomimo iż posłowie "Ku normalnośći" zawiera trochę spoilerów, można je przeczytać przed lekturą opowiadań. Dla mnie było ono świetnym wprowadzeniem.

"Kompromis" stanowi bardzo dobre rozwinięcie już szeroko znanej książki laureatki Nike Małgorzaty Reimer "Błoto słodsze niż miód". Gorąco polecam je czytelnikom "Błota". Reporterska książka Reimer stanowi znakomite tło do opowiadań albańskiego pisarza Ylljeta Alicka i uważam wręcz, że bez przynajmniej ogólnej wiedzy na temat Albanii za czasów dyktatora Hodży, pierwsza...