Jesteśmy społecznością, która kocha książki

Fantastyczna rzecz - esej historyczno-antropologiczny o rodzimych słowiańskich wierzeniach w tytułowe upiory. Od antyku po współczesność (bo wiara ta jest całkiem żywa, niczym tytułowy upiór). Stworzony z niebywałą erudycją, której towarzyszy lekkość stylu i doskonałe rozeznanie źródłowe. Autor zna i potrafi używać warsztatu historyka, sięga po tytuły z tej dziedziny, jak i opracowania etnologiczne oraz literaturę piękną. Wysokiej jakości treść mile koresponduje z udatną formą książki - zarówno okładka, jak i reprodukcje dzieł malarskich wewnątrz nie pozostawiają czytelnika obojętnym.
Jeśli w Waszym otoczeniu (a może sami macie takie odczucia?) narzeka się, że w Polsce o przeszłości pisze się w nudny i hermetyczny sposób, to na odtrutkę sięgnijcie po "Upiora"!
Pan Łukasz Kozak napisał kozacką książkę!

Fantastyczna rzecz - esej historyczno-antropologiczny o rodzimych słowiańskich wierzeniach w tytułowe upiory. Od antyku po współczesność (bo wiara ta jest całkiem żywa, niczym tytułowy upiór). Stworzony z niebywałą erudycją, której towarzyszy lekkość stylu i doskonałe rozeznanie źródłowe. Autor zna i potrafi używać warsztatu historyka, sięga po tytuły z tej dziedziny, jak...

Strollowane oczekiwania

Mając w pamięci świetne "Polactwo" i "Michnikowszczyznę" spodziewałem się kolejnej rzutkiej analizy i ciekawego spojrzenia na tytułową "rewolucję". Niestety, moje oczekiwania zostały nomen omen – strollowane. Autor jest w wyraźnie słabszej formie – nie panuje nad materiałem, większość tekstu to właściwie informacje z jego felietonów i programów na You Tube. Narracja książki jest „od Sasa do Lasa”, RAZ sięga do dziedzin, na których się nie zna i wiele "faktów" jest zwyczajnie niepełnych i potraktowanych powierzchownie (np: nie jest prawdą, ze kiedyś nie dostrzegano kryzysów i upadków, a podział na "elitę i "doły" jest obecny właściwie na całej przestrzeni dziejów).
Tak to zazwyczaj bywa przy próbie szybkiej syntezy złożonych zjawisk.
Są fragmenty ciekawych przemyśleń (np. o "Piotrusiach Panach i Pańciach"), ale całość mnie zwyczajnie znudziła. Do końca nie dowiedziałem się też, czym jest owa rewolucja z tytułu.

Podsumowując - jest to chaotyczny i momentami przydługi strumień wynurzeń autora na najróżniejsze tematy, często traktowane jednostronnie i wyrywkowo, co fałszuje ich obraz i podważa samą argumentację.
Może słabość ta wynika z faktu, że Ziemkiewicz jako bystry obserwator rodzimej sceny politycznej i przemian krajowych zwyczajnie nie ma narzędzi i wiedzy, aby analizować i oceniać procesy ogólnoświatowe? Filolog, pisarz lepiej będzie rozumiał "polski mental", po co mu wchodzić w buty naukowego i filozoficznego omnibusa?
Według mnie powinien pozostać przy komentowaniu spraw krajowych - to mu wychodziło lepiej.

Strollowane oczekiwania

Mając w pamięci świetne "Polactwo" i "Michnikowszczyznę" spodziewałem się kolejnej rzutkiej analizy i ciekawego spojrzenia na tytułową "rewolucję". Niestety, moje oczekiwania zostały nomen omen – strollowane. Autor jest w wyraźnie słabszej formie – nie panuje nad materiałem, większość tekstu to właściwie informacje z jego felietonów i programów na...

Studium przypadku kosztów transformacji lat 90. Rodowity włocławianin – Piotr Witwicki w serii historii i krótkich reportaży (świetna opowieść o parasolniku!) kreśli pejzaż po apokalipsie rozpoczętej trzy dekady temu kiedy to w ciągu dwóch lat w stutysięcznym mieście pojawiło się 20 tysięcy bezrobotnych, a wielkie zakłady przemysłowe, nieraz o stuletniej tradycji, upadały jeden po drugim. Autor sięga w przeszłość, do czasów prosperity miasta w latach PRL i prowadzi przez stracone lata 80. do III RP kiedy z dnia na dzień zamiast towarów fabryki zaczęły „produkować” bezrobotnych. Jest też o reformie administracyjnej, która ostatecznie wykoleiła miasto, które ze stolicy województwa i lokalnego centrum administracyjnego stało się ośrodkiem powiatowym w zmuszonym do istnienia Kujawsko-Pomorskim. Wielu czytelnikom, szczególnie tym młodszym pozwoli to pewnie lepiej zrozumieć pokłady społecznego niezadowolenia, które do głównego nurtu polityki wyniosły ludzi protestu w stylu Andrzeja Leppera. Po lekturze łatwiej pojąć dlaczego długo pokutował stereotyp stolicy wschodnich Kujaw jako „czerwonego miasta”, w którym ludność chce stawiać pomnik Edwardowi Gierkowi.

Książka jest o Włocławku, ale jak zauważa sam autor, to opowieść typowa tak wielu miast jak Polska długa i szeroka: „Bo choć każda z tych opowieści jest wyjątkowa, to historia Włocławka jest absolutnie zwyczajna. To po prostu jedno z grubo ponad stu średniej wielkości miast, które sobie nie poradziły” (s. 14). „Długie trwanie” mentalności postkomunistycznej odbijało się w zarządzaniu miastem i regionem przez lata. Co ciekawa, lokalna prasa jakby z przymusu odnotowywała upadłości kolejnych zakładów, o wiele bardziej skupiając się na innych wydarzeniach, takich jak na przykład otwarcie pierwszej restauracji Mc Donald’s w mieście. To zresztą doświadczenie charakterystyczne dla każdego kogo dzieciństwo przypadło na lata 90. – pytanie „Czy macie już u was Makdonalda?” zadawane przez dzieci z innych miast, wycieczki szkolne, których najbardziej wyczekiwanym punktem był moment zatopienia zębów w puszystym hamburgerze i odpakowanie zabawki z zestawu “Happy Meal” – to wspomnienia dzielone przez wszystkich dorastających poza dużymi ośrodkami miejskimi. Jeśli do tego dodać lokalnych dziwaków i raczkujące próby kapitalistycznej przedsiębiorczości – pojawia się typowy obraz tkanki miejskiej okresu transformacji, bliski wielu czytelnikom w wieku ok. 30-40 lat.

Najmocniejsze punkty książki to wspomniana już historia włocławskiego parasolnika, krótki rys na temat kujawskiego Nikifora – Stanisława Zagajewskiego, który tworzył cuda z gliny, a także historie z Zakrętu. Ów Zakręt to nie tylko miejsce na mapie, o którym władze miasta bardzo chciałyby zapomnieć, nazwa nabiera dosłowności gdy wczytać się w losy mieszkających tam ludzi. Są to historie ciężkie jak kac po „Pampie” (ciekawych cóż to jest odsyłam do lektury). Są też zdjęcia robione przez samego autora – migawki z postapokaliptycznego miejsca. Nie rozumiem tylko po co odnotowano, że zdjęcia Witwicki robił Samsungiem. Przecież ani ten konkretny model, ani żaden inny kadrów i tematów sam nie wybiera, robi to człowiek. Równie dobrze przecież autor mógł do fotografowania użyć „otworka” zrobionego z puszki po kawie. Ważne, żeby obraz coś przekazywał. W tym wypadku na szczęście tak jest.

Dalsza część recenzji: https://stronniczy.com/2021/11/23/miasto-przegrane-recenzja-ksiazki-piotra-witwickiego-znikajaca-polska/

Studium przypadku kosztów transformacji lat 90. Rodowity włocławianin – Piotr Witwicki w serii historii i krótkich reportaży (świetna opowieść o parasolniku!) kreśli pejzaż po apokalipsie rozpoczętej trzy dekady temu kiedy to w ciągu dwóch lat w stutysięcznym mieście pojawiło się 20 tysięcy bezrobotnych, a wielkie zakłady przemysłowe, nieraz o stuletniej tradycji, upadały...