"Pierwiej bowiem zmienia się coś w duszy człowieka zanim nastąpi to w świecie zewnętrznym. I zanim zniszczały wartości historyczne współczesnego człowieka, nastąpiło w jego duszy załamanie. "

Książka ciekawa warta zapoznania w kontekście filozofii chrześcijańskiej. Mikołaj Bierdiajew wychodził z założenia, że wszelkie zmiany, aby mogły nastąpić swój początek zawsze mają we wnętrzu człowieka jego duszy, moralności. To jest podstawa, na której opiera się późniejszy kształt życia ludzi, państw czy też cywilizacji. Autor rozważa nad zagadnieniem humanizmu, którego postać przedstawia jako ześwietczona forma chrystianizmu, a samą zaś reformacje w epoce renesansu jako bunt oraz protest podważający tradycje religijne.

Odnośnie innych nurtów autor pisze iż :

"Rewolucja francuska, pozytywizm i socjalizm XIX wieku są konsekwencjami renesansowego humanizmu i jednocześnie symptomami wyczerpania jego mocy twórczej"

W szerszej koncepcji Bierdiajewa odpadną również wszystkie zdegenerowane ich odgałęzienia: racjonalizm, ateizm, materializm, formalizm prawny, liberalizm, demokracja i „satanokratyczny” socjalizm.

W przypadku samej religii nie może być ona sprawą tylko prywatną, religia i jej charakter moralno-etyczny w państwie powinny być wszechogólny i wszystko określający, lecz nie będzie to forma państwa na wskroś wyznaniowego.

"I bynajmniej nie można powiedzieć, że w nowym Średniowieczu zatriumfuje bezwzględnie religia prawdziwego Boga, religia Chrystusa, pewnem jest tylko to, że w epoce tej całe życie i wszystkie jego przejawy będą nacechowane walką religijną manifestacją krańcowych zasad religijnych"

Same narody według Bierdiajewa pomimo swojego rozwoju uspołecznienia oraz pozytywnych aspektów powinny w przyszłości znieść tę barierę w imię większej wspólnoty.

"Procesy skierowane ku przełamaniu narodowej odrębności i ku wytworzeniu uniwersalnej jedności świata - nazywam końcem historji nowożytnej i końcem jej ducha indywidualistycznego, a początkiem nowego Średniowiecza"

Charakter nowego Średniowiecza nie będzie posiadał tylko pacyfistycznej podstawy, wojny będą brane pod uwagę tylko nie w klasycznym jego narodowym znaczeniu, lecz w wymiarze duchowo religijnym.

"Nie znaczy to bynajmniej, że nowe Średniowiecze będzie wyłącznie pacyfistyczne, i nie będzie znało wcale wojen. Gigantyczna wojna być może jest bliska i trzeba być do niej przygotowanym. Ale wojny będą już nie tyle narodowo-polityczne ile duchowo-religijne."

W książce Mikołaja Bierdiajewa poruszane są i inne zagadnienia, z którymi warto się zapoznać jak np. znaczenie mas w społeczeństwie czy formy przyszłych partii politycznych. Można powiedzieć, że koncepcja „Nowego Średniowiecza” polega na sile ducha, który w okresie epoki średniowiecza był dźwignią w kontekście ogólnorozwojowym, a także kreował charakter człowieka. Jedno jest pewne, autorowi nie chodziło o dosłowny powrót do stanu technicznego epoki średniowiecznej wraz z jej wadami. Treść książki w późniejszym okresie miała duży wpływ na „młodą endecje” okresu przed drugą wojną światową.

"Pierwiej bowiem zmienia się coś w duszy człowieka zanim nastąpi to w świecie zewnętrznym. I zanim zniszczały wartości historyczne współczesnego człowieka, nastąpiło w jego duszy załamanie. "

Książka ciekawa warta zapoznania w kontekście filozofii chrześcijańskiej. Mikołaj Bierdiajew wychodził z założenia, że wszelkie zmiany, aby mogły nastąpić swój początek zawsze mają we...