"Ulana" to ludowa powieść Józefa Ignacego Kraszewskiego. Miejsce wydarzeń osadzone jest we wsi na polskiej części Polesia. Właściciel terenu, mieszkający we dworze młody pan Tadeusz po poznaniu życia w wielkim mieście, gdzie po licznych swawolach doznał zawodu, osiadł w swoim dworze z zamiarem spokojnego życia. Pewnego dnia spostrzega przecudnej urody młodą kobietę Ulanę, żonę Oksenia i matkę ich dwojga małych dzieci. Pan Tadeusz myśli początkowo, że jako wieśniaczka, dziewczyna jest prosta i nieczysta moralnie, a jego zaloty na pewno spotkają się z zadowoleniem. Myli się, bo ona wie, że romans taki nie sprowadzi niczego dobrego. "Pańska miłość zawsze się tak kończy, śmiercią, smutkiem". Jednocześnie jednak marzy o uczuciu czułym i wzniosłym, podczas gdy mąż ją jedynie bije (co dawniej na wsiach nie było niczym dziwnym). Czy Tadeuszowi uda się usidlić piękną Ulanę? Żyją we wiosce, w której ciężko cokolwiek ukryć przez sąsiadami. Ileż jednak można wzdychać? Czy taka miłość może się spełnić? I najważniejsze: Czy można odpychać od siebie miłość i związaną z nią namiętność? A z drugiej strony: Czy człowiek ma prawo do takiego szczęścia wbrew wszelkim okolicznościom kosztem innych ludzi?

Podczas obcowania z lekturą na myśl przychodziła mi piosenka, w przejmującym najlepszym według mnie wykonaniu zespołu Raz Dwa Trzy (obok Magdy Umer i Anny Szałapak):
"Oczy tej małej jak dwa błękity,
Myśli tej małej - białe zeszyty.
A on był dla niej jak młody bóg,
Żebyż on jeszcze kochać mógł"

I morał ten sam:
"Ten, kto kochać nie umie
Przegra, choć wszystko rozumie."
Bo nie wystarczy ślepo ulec miłości, choć uczucie i rozsądek nie idą w parze, to kochać trzeba mądrze. Kto jest prawdziwie przegranym - do analizy przez odbiorców. Kto chce poznać tę tajemnicę, niech przeczyta "Ulanę".

Powieść trudno się czyta, bowiem język nie jest w pełni zrozumiały, tak jak dzisiejszy. Wiele jest też opisów przyrody, ale również, co ważne, opis obyczajowości ówczesnego społeczeństwa wiejskiego. Powieść niesie ze sobą mądrość życiową. Jest to historia niezwykle przejmująca z dogłębnie opisanymi odczuciami bohaterów. Pięknie pokazane są poszczególne etapy trudnego do realizacji związku dwojga ludzi różniących się wszystkim, w dodatku związku mało możliwego ze względu na ich sytuację.

Nie ukrywam, że wydarzenia w "Ulanie" przybierają ostatecznie dramatyczny obrót. Tym bardziej jest to smutne, że oparte na podobnej prawdziwej historii.

"Ulana" to ludowa powieść Józefa Ignacego Kraszewskiego. Miejsce wydarzeń osadzone jest we wsi na polskiej części Polesia. Właściciel terenu, mieszkający we dworze młody pan Tadeusz po poznaniu życia w wielkim mieście, gdzie po licznych swawolach doznał zawodu, osiadł w swoim dworze z zamiarem spokojnego życia. Pewnego dnia spostrzega przecudnej urody młodą kobietę Ulanę,...