Platon i dialog postsokratyczny
- Kategoria:
- filozofia, etyka
- Seria:
- Monografie Teologii Politycznej
- Wydawnictwo:
- Teologia Polityczna
- Data wydania:
- 2021-01-01
- Data 1. wyd. pol.:
- 2021-01-01
- Liczba stron:
- 416
- Czas czytania
- 6 godz. 56 min.
- Język:
- polski
- Tłumacz:
- Michał Szczurowski
- Tagi:
- Platon Sokrates filozofia filozofia starożytna filologia
Czy świat natury można objaśniać przy pomocy kategorii metafizycznych? Czy i jak rozwijały się poglądy Platona? Czy towarzyszył mu spójny zamysł obejmujący zagadnienia o zróżnicowanym zakresie – od ontologii przez etykę i politykę po filozofię przyrody? Z tymi i wieloma innymi pytaniami mierzy się Charles H. Kahn w pracy Platon i dialog postsokratyczny. Powrót do filozofii przyrody. Pierwszy raz przełożona język polski praca jednego z najwybitniejszych znawców myśli platońskiej pozwala głębiej zrozumieć stanowisko autora Państwa i Timajosa wyrażone w sześciu późnych dialogach ateńskiego filozofa, uważanych za jego opus magnum. Tom ten to kontynuacja wydanego nakładem Teologii Politycznej dzieła Platon i dialog sokratyczny. Wykorzystanie literackiej formy na użytek filozofii.
Porównaj ceny
W naszej porównywarce znajdziesz książki, audiobooki i e-booki, ze wszystkich najpopularniejszych księgarni internetowych i stacjonarnych, zawsze w najlepszej cenie. Wszystkie pozycje zawierają aktualne ceny sprzedaży. Nasze księgarnie partnerskie oferują wygodne formy dostawy takie jak: dostawę do paczkomatu, przesyłkę kurierską lub odebranie przesyłki w wybranym punkcie odbioru. Darmowa dostawa jest możliwa po przekroczeniu odpowiedniej kwoty za zamówienie lub dla stałych klientów i beneficjentów usług premium zgodnie z regulaminem wybranej księgarni.
Za zamówienie u naszych partnerów zapłacisz w najwygodniejszej dla Ciebie formie:
• online
• przelewem
• kartą płatniczą
• Blikiem
• podczas odbioru
W zależności od wybranej księgarni możliwa jest także wysyłka za granicę. Ceny widoczne na liście uwzględniają rabaty i promocje dotyczące danego tytułu, dzięki czemu zawsze możesz szybko porównać najkorzystniejszą ofertę.
Mogą Cię zainteresować
Książka na półkach
- 1
- 1
- 1
- 1
OPINIE i DYSKUSJE
"Bez względu na to, jak użyteczne czy nawet nieodzowne będą prawa spisane, nie wolno im ograniczać działań rządzącego, który posiada rzeczywista wiedzę" (387-388).
"Prawa stanowione oparte są na doświadczeniu i na wskazaniach przekonujących doradców. Spisane na tyle, na ile to możliwe, przez posiadających wiedzę, prawa te będą 'naśladowaniem prawdy'" (388).
"Ludzkie instytucje są zaledwie drugie z najlepszych, jako że nikt z rzeczywiście panujących nie posiada wiedzy o prawdziwej politikḗ" (392).
"Gdyby móc powierzyć absolutną władzę człowiekowi o odpowiedniej wiedzy, nie byłoby powodu, by ograniczać się prawami. Nic nie może stać ponad wiedzą. Rządy prawa są jednak wtórnie doskonałe" (392).
"Legalizm przyjmuje [się] jedynie w charakterze kompromisu" (394).
Co poniżej, to tylko me notatki; proszę się nie sugerować.
###
"Istnieją podstawy, by uważać dialog Parmenides za najbardziej problematyczny ze wszystkich pozycji korpusu Platońskiego" (23).
"Jedność widzialnego świata wynika bezpośrednio z niepowtarzalności jego modelu noetycznego" (42).
Rzekomy dualizm: "pozostają nam wówczas dwie równoległe płaszczyzny rzeczywistości bez żadnego wyjaśnienia, w jaki sposób własności rozpoznane w świecie zmysłowym powiązane są z ideą w wiecznej naturze rzeczy" (49-50).
Chorismos, oddzielenie, napiętnowane w 'Sofiście' jako głupota późno podejmujących naukę.
"[...] wykazanie, że bycie jednym nie wyklucza koniecznie bycia wielością [...]" (60).
"[...] odróżnione zostaje Jedno samo w sobie od Jednego-które-jest-bytem. Platon stawia sprawę jasno, że Jedno bez wielości to jedynie zabieg dialektyczny, przedmiot myśli bez oparcia w rzeczywistości. [...] Jedno-które -jest-bytem jest już wielością przez swój udział w bycie. [...] Eksperymentu myślowego oddzielającego Jedno samo w sobie od posiadanego przez nie istnienia" (65).
"Jedno samo w sobie pojmowane było odrębnie od posiadanego przez nie bytu". "[...] mnogości, w której Jedna nie ma". "[...] czystej wielości, mnogości, która nie została zorganizowana w żadną jedność" (68).
apeirian - nieograniczoność
"Struktura świata jako całości składającej się z części jest zatem produktem zmieszania dwóch zasad: Jednego i natury Innych, tej, która odpowiedzialna jest za wielość i nieograniczoność (apeiria)" (69).
nieograniczona mnogość (apeiron plēthos)
"absolutnego niebytu, który w 'Sofiście' zostaje odrzucony jako 'nie do pomyślenia, nie do wypowiedzenia" (75).
"Ich realność jest realnością iluzji optycznej: "jak na obrazie, kiedy ktoś się oddali, wszystkie rzeczy wydają się osobnymi jednostkami", przedstawieniami mężczyzn i kobiet, bogów i bogiń, jednak kiedy patrzący zbliży się do płótna, owe pozorne jedności rozpływają się w plamach barw (165c-d). [...] Ostatecznym wnioskiem jest tu proste zaprzeczenie: 'jeśli jednego nie ma, to nic nie ma' (166c1)" (84).
"Jedno-które-jest-bytem pojmować jako połączenie, na które składałyby się Jedno i istnienie jako jego logiczne komponenty. [...] [...] jako połączenie tego samego rodzaju, czyli jako istnienie, które jest jednym, i jako jedno posiadające istnienie" (87).
"Jedno-które-jest bytem powinno być w pewnym sensie utożsamione z naturalnym światem stawania się (a przynajmniej z jego matematyczną strukturą)" (91).
###
"Platon stawia hipotezę, że władza rozumienia wymaga przedmiotu, który jest stabilny i niezmienny. (Jest to zasadniczo eleacka teza sformułowana w V księdze Państwa, a ponownie wyrażona w 'Sofiście' 249b-c). [...] Dlatego logiczne powiązanie epistemologii postrzegania zmysłowego z ontologią powszechnej, nieustannej zmienności zostaje wyrażone explicite w pierwszej części 'Teajteta'. [...] [...] ani postrzeganie zmysłowe, ani doksa nie mogą służyć za podstawę dla definicji wiedzy, ponieważ żadne z nich nie wchodzi w kontakt z tego rodzaju bytem, który byłby od zmiany wolny. [...] ontologia stabilnego bytu jest konieczna jako przedmiot wiedzy. [...] ontologia nieustannej zmienności (Teajtet 181c-183b). Zarówno wiarygodne poznanie, jak i prawdziwy dyskurs (logos) wymagają, aby ich przedmiotem było coś stabilnego, rodzaj bytu, nie zaś nieskrępowane stawanie się. [...] Adekwatne wyjaśnienie wiedzy wymagać będzie ontologii, która zapewni myśli i językowi konkretny przedmiot dzięki założeniu stałej struktury rzeczy w świcie" (104-106).
"[...] gdyby wszystko było niezmienne, nie byłoby ani życia, ani racjonalnego pojmowania. Dlatego rozsądny myśliciel, który odrzuca rzeczywistość zmiany, wykazuje niekonsekwencję" (257-258).
"[...] w przypadku świata niczym nieskrępowanej, powszechnej zmienności [...] o poznaniu nie może być mowy" (111).
"[...] hipoteza nieograniczonej zmienności wymagałaby nowego dialektu, ponieważ brak nam wyrażeń, przy którym można sformułować tę doktrynę, nie wywołując przy tym zatrzymania rzeczy. [...] W rezultacie argumentacja 'Teajteta' pokazuje, że nie może istnieć język opisowy - język odnoszący się do świata - bez punktów stałości na obu końcach, to znaczy pewnych rzeczy i pojęć, które pozostawałyby niezmienne. Wskutek przyjęcia radykalnej zmienności 'język zostaje pozbawiony wszelkiego pozytywnego znaczenia' (M. Burnyeat, The Theaetetus...). [...] Bez konkretnych przedmiotów i same słowa nie moga mieć konkretnych znaczeń. [...] język nie może spójnie reprezentować świata ciągłej zmiany [...] bez stałych idei nie mielibyśmy żadnego przedmiotu myślenia, a więc i żadnej zdolności prowadzenia racjonalnego dyskursu (dialegesthai - Parmenides 135b-c" (114-116).
"Nie ma poznania bez prawdy, a prawdy bez bytu" (126).
"wydarzenie sensoryczne"
"[...] kontrast inteligibilne-zmysłowe w obszarze poznania odpowiada rozróżnieniu byt-stawanie się w obszarze ontologii" (143).
###
Bycie jako stan rzeczy nie jest bynajmniej strukturą językową, a tym czymś w świecie, co posłużyć może do uprawomocnienia bądź obalenia danego sądu prawdziwościowego" (182).
"Nie możemy uznać, że wszystko jest w ruchu ani też że wszystko jest nieruchome, ale niczym dzieci proszące o "obie rzeczy" musimy "bytowi i wszystkim rzeczom przypisać i ruch, i spoczynek" (Sofista 249d). Ostateczna konkluzja jest zatem taka, że pojęcie bytu zostaje oficjalnie poszerzone tak, by obejmowało również rzeczywistość zmiany" (196-197).
"Tym zatem, co jest przedmiotem dialektyki, jest zarys systemu relacji pojęciowych a priori jako założeń zarówno w strukturze wszechświata, jak i w naszym ludzkim owej struktury rozumieniu" (206-207).
"[...] nowa dialektyka [Platona] przyjmuje za przedmiot system pojęciowy, w ramach którego idee definiowane są poprzez swoje wzajemne odniesienia" (204).
"Rozumny dyskurs jest nam dany za pośrednictwem wzajemnego splatania się idei (259e5). Fundamentalna rozumna struktura świata umożliwia nam, ludziom, posiadanie zarówno racjonalnego języka, jak i racjonalnego myślenia" (209).
"Bez względu na to, jak użyteczne czy nawet nieodzowne będą prawa spisane, nie wolno im ograniczać działań rządzącego, który posiada rzeczywista wiedzę" (387-388).
więcej Pokaż mimo to"Prawa stanowione oparte są na doświadczeniu i na wskazaniach przekonujących doradców. Spisane na tyle, na ile to możliwe, przez posiadających wiedzę, prawa te będą 'naśladowaniem prawdy'" (388).
"Ludzkie...