Mają przed sobą tylko semestr do ukończenia studiów prawniczych. Co z tego, jeśli szanse na znalezienie pracy praktycznie nie istnieją. Wątpią, czy udałoby im się nawet pokonać pierwszy obowiązkowy próg, czyli zdać egzamin i zostać przyjętym do waszyngtońskiej korporacji prawniczej. Ich uczelnia, Foggy Bottom Law School, po prostu ich do tego nie przygotowała. Potrafiła jedynie co semestr skrupulatnie pobierać wysokie czesne. Owszem, zaciąganie kredytu na opłacanie tych, w ich opinii bezwartościowych, studiów było niezwykle łatwe. Obecnie, parę miesięcy przed absolutorium każdy z czworga przyjaciół jest zadłużony na co najmniej dwieście tysięcy dolarów, które trzeba będzie zacząć spłacać zaraz po uzyskaniu dyplomu. Czują się oszukani. Mają świadomość, że w podobnej sytuacji są setki studentów i absolwentów kiepskich uczelni prawniczych. Gordy zbadał i ujawnia przyjaciołom mechanizm pączkowania słabych uczelni oraz korzyści, jakie z nich ciągnie pewien cwaniak o znanym w świecie finansów nazwisku. Mark, Todd i Zola dochodzą do wniosku, że zamiast dalej udawać, że zależy im na dyplomie FBLS, trzeba sobie zacząć radzić inaczej, a serwowanie drinków w Rooster Bar nie będzie ich jedynym sposobem zarabiania na życie. Tym bardziej, że ich sytuacja osobista też najlepiej nie wygląda. Zolę, na przykład, czeka rozstanie z rodzicami i bratem, którzy mają zostać deportowani do Senegalu, który opuścili dwadzieścia sześć lat temu.

Inspiracją głównego wątku najnowszego prawniczego thrillera Johna Grishama był artykuł Paula Camposa „The Law School Scam” (The Atlantic, 2014). Przekręt dotyczył pewnej florydzkiej uczelni. Jednak problem rosnącego grona niedouczonych prawników, na produkowaniu których kokosy zbijają fundatorzy, sponsorzy i niektórzy pracownicy merytorycznie słabiutkich uczelni zarówno Campos jak i Grisham odnoszą do całego kraju. W stolicy, gdzie toczy się akcja Baru pod Kogutem, żyje podobno sto tysięcy prawników, ale jedynie absolwenci najlepszych uczelni mają szanse na zatrudnienie, którego dochody pozwolą na spłatę studenckiej pożyczki.

John Grisham od zawsze angażujący się w swoich powieściach po stronie ofiar systemu, także tutaj sugestywnie przedstawia frustracje czworga bohaterów. Robi to zresztą, jak na mój gust przydługawo i szczegółowo aż do bólu, niezbyt sprawiedliwie wyważając tryby bezwzględnego, opartego na zysku/wyzysku mechanizmu i odpowiedzialność bohaterów, którzy dali się weń wciągnąć. A należy pamiętać, że amerykańscy adepci prawa mogą zacząć je studiować dopiero po skończeniu czteroletniego college’u. Czyli nierozgarniętymi świeżakami, którzy nie wiedzą w co się pakowali, być nie powinni. Zresztą późniejsze losy trojga z nich pokazują, że nie tylko nie są mało rozgarnięci, ale także z materią czysto prawniczą jakoś sobie radzą. Wreszcie, ani Grisham, ani wedle mojej wiedzy nikt inny nie kwestionuje ostatniego sita dopuszczającego do wykonywania zawodu prawnika, czyli egzaminu na licencję korporacyjną. Ostatecznie więc autor musiał zwekslować dzieje Marka, Todda i Zoli na rozegranie konkretnego przekrętu, za którym stoi jeden konkretny człowiek. Oczywiście po to, aby była prawdziwa akcja i sensacja, aby był thriller. W efekcie jednak, wydaje się, że ani miłośnicy gatunku, ani krytycy amerykańskiego systemu nie będą najnowszym dziełem Grishama zachwyceni.

Można powyższą konstatację odnieść również do pobocznego, choć niezmiernie aktualnego wątku powieści. Otóż, jeśli proces deportacji nielegalnych imigrantów, nawet jeżeli żyli, pracowali i płacili podatki w Ameryce przez dwadzieścia sześć lat, rzeczywiście wygląda tak, jak stało się to udziałem rodziców i brata Zoli, to prędzej czy później musi dojść tam do jakiejś rewolucji. Chyba że przedsiębiorczy Amerykanie uznają, że także w Senegalu można być szczęśliwym. Pod warunkiem, że się ma dość dolarów na łapówki dla senegalskich urzędników.

Mają przed sobą tylko semestr do ukończenia studiów prawniczych. Co z tego, jeśli szanse na znalezienie pracy praktycznie nie istnieją. Wątpią, czy udałoby im się nawet pokonać pierwszy obowiązkowy próg, czyli zdać egzamin i zostać przyjętym do waszyngtońskiej korporacji prawniczej. Ich uczelnia, Foggy Bottom Law School, po prostu ich do tego nie przygotowała. Potrafiła...