Tom Kto nie widział Kairu, nie widział piękności świata..., przywraca współczesne czytelnikowi relacje kilkunastu polskich podróżników nad Nil z drugiej połowy XIX stulecia. Przedrukowano tu teksty Edmunda Chojeckiego, Leona Cienkowskiego, Antoniego Wagi, Stanisława Janickiego, Józefa Popiela, Władysława Górskiego, Stefana Nestorowicza, Anny Neumanowej oraz kilka o nieustalonym bądź hipotetycznym autorstwie. Egipt ostatnich dekad XIX wieku był miejscem wyjątkowo ekscytującym: rodziła się naukowa egiptologia, nowoczesne wykopaliska wypierały dotychczasowy bezwzględny rabunek (nierzadko tożsamy z destrukcją) niezwykłych egipskich starożytności, tradycyjna, elitarna Grand Tour przekształcała się w dostępniejszą coraz szerszym kręgom Europejczyków turystykę, szybko, niemal gwałtownie postępowały w tym kraju przemiany społeczno-polityczne i kształtowało się poczucie narodowej tożsamości jego mieszkańców - wszystko to tworzyło fascynujące tło podróżniczych relacji. Prezentowane teksty mają rozmaity charakter, są to zarówno wspomnienia uczonych rożnych specjalności, jak i bezpretensjonalne, żywe, pełne emocji opowieści ludzi ciekawych wschodu i oczarowanych jego egzotyką. Wspomnienia i opisy podróżników roztaczają przed czytelnikiem wspaniałą, barwną panoramę naukowej (czasem pseudonaukowej) erudycji, obserwacji obyczajowej, refleksji społeczno-politycznych. Techniczne założenie edycji zaznaczone w podtytule (relacje prasowe) wytycza granice sztuczne, wyznaczone jedynie sposobem publikacji pierwodruków. Tom bez wątpienia jednak znacząco uzupełnia dostępny współczesnemu czytelnikowi zasób podróżniczych wspomnień, pozwalając zarazem ocalić od zapomnienia rozproszone, a więc niezwykle podatne na bezpowrotną utratę perełki naszej literatury podróżniczej.