Początek szkolnego roku przyniósł wysyp Mikołajków. Pojawiło się kilka nowych tytułów dla najmłodszych, stworzonych przez Barbarę Grzegorzewską na kanwie opowiadań René Goscinnego. Nic więc dziwnego, że i niedawno wydane „Nieznane przygody Mikołajka” doczekały się już nowego wydania. Tym razem edycja to ciekawa, choć wcale nie dla młodego czytelnika. Jest to wydanie dwustronne, dwujęzyczne: polsko-francuskie, które, jak mówi sama tłumaczka, pozwoli zainteresowanym porównać jej pracę z oryginalnym tekstem Goscinnego.

Bardzo lubię takie wydania. Dla małych czytelników nie są wprawdzie zbyt przydatne, jednak dla dorosłego to nie lada gratka - móc czytać i porównywać kultowe historie w obu wersjach. Gdy swego czasu uczyłam się francuskiego, słyszałam rekomendacje, by czytanie w rodzimym języku Hugo rozpocząć właśnie od przygód Mikołajka. Jednak samo zetknięcie się z francuskim tekstem w tym wypadku było trudniejsze niż to się wydaje. Przede wszystkim wiązało się z zakupem dwóch książek, a i zakup wersji oryginalnej nie był w zwykłych polskich księgarniach zbyt łatwy. Dla tych, którzy znają francuski, jest to publikacja szczególnie ciekawa. Dla tych, którzy dopiero się uczą, też może okazać się przydatna. Młodsi czytelnicy rzecz jasna nie skorzystają. Biorąc jednak pod uwagę, że według Grzegorzewskiej Mikołajek kierowany jest do dorosłych i dzieci od 9 lub 10 lat wzwyż, niejednemu za jakiś czas takie wydanie może się przydać.

„Nieznane przygody Mikołajka” to dziesięć ostatnich opowiadań o sławnym urwisie. Znalezione ponad trzydzieści lat od śmierci autora, opatrzone zostały ilustracjami przez Jean Jacques’a Sempégo, gdyż, jak we wstępnie twierdzi Anne Goscinny, córka autora, z opowiastek o Mikołajku pozbawionych ilustracji Sempégo zostałaby sama historia, jej dramaturgia, język, obraz dziecięcego świata. Natomiast wzruszenie rodzi się z połączenia talentów dwóch twórców. Słowo jednego prosi się o kreskę drugiego. Tym razem Mikołajek otrzymuje od Sempégo nowe oblicze. Sempé zatrzymał czas, lecz nie próbował go cofnąć. Spojrzenie Mikołaja jest teraz może nieco bardziej mroczne. To spojrzenie dziecka, które ma za sobą pięćdziesiąt lat historii. Ale jest to ten sam Mikołaj – z jego sweterkiem, rozwichrzonymi włosami i łobuzerskim uśmiechem.

Spotykamy go w tradycyjnych opowiastkach, niewiele różniących się od pozostałych przygód. Wszędzie bohaterowie tryskają humorem, a narrator ze zdziwieniem opisuje nieporadne zachowania dorosłych. Oczywiście zawsze jest „superfajnie”, bo zabawa jest przednia, szczególnie gdy chłopaki się biją, Alcest dużo je, Ananiasz zawsze się wymądrza i dzięki swoim okularom unika fangi w nos od Euzebiusza, Gotfryd przechwala się bogactwem, Rufus straszy wszystkich swoim ojcem, a całą bandę zawsze upomina opiekun szkolny Rosół. W opowiadaniach takich jak „Jajko wielkanocne” czy „Telewizja u Kleofasa” bawi nas unikający wiecznie kłótni z żoną tata Mikołajka, a w „Swetrze”, „Nowym sklepie” czy tytułowym (dla francuskiego wydania) „Balonie” spotykamy się ze złością i bezsilnością mamy. Czcionka i wydanie przypomina to oferowane najmłodszym czytelnikom, jednak oryginalny tekst Goscinnego zadowala o wiele bardziej. Jak zawsze historyjki są błyskotliwe, prześmieszne i pełne paradoksów, jakimi dla dzieci wydają się różne poczynania dorosłych. No bo co w końcu, kurczę blade!

Monika Samitowska-Adamczyk