Ostatnio, jako Recenzentkę LC, ciągnie mnie do książek adresowanych do młodych odbiorców. Czytałam już powieść dla nastolatków i byłam nią mile zaskoczona, teraz miałam okazję zapoznać się z pozycją przeznaczoną dla starszych (ok. 10 lat) dzieci. „Uśmiech” Cezarego Harasimowicza, bo o tej książce mowa, zaintrygował mnie przede wszystkim tematem emocji, jakie odczuwamy nie tylko na co dzień, ale też w niektórych – często smutnych – sytuacjach losowych.

Bohaterką książki jest Tekla, dziesięcioletnia dziewczynka z Warszawy, która straciła matkę – kobieta zginęła w wypadku samochodowym. Od tamtego tragicznego zdarzenia zarówno Tekla, jak i jej tata, nie potrafią odnaleźć się w rzeczywistości. Zwłaszcza dziewczynka bardzo mocno przeżywa utratę mamy, i wręcz tonie w negatywnych emocjach: na przemian odczuwa złość, smutek, gniew oraz zniechęcenie życiem. Pewnego dnia Tekla widzi w metrze plakat reklamujący pastę do zębów, na której znajduje się uśmiechnięta od ucha do ucha twarz znanej aktorki. W magiczny sposób między nimi dwiema nawiązuje się rozmowa, skutkiem której kobieta postanawia przerwać swoja pracę i zerwać kontrakt z agencją reklamową. Decyzja aktorki niesie ze sobą różne skutki, a ich konsekwencje odczuwają Tekla, jej tata oraz inni ludzie, pojawiający się wraz z rozwojem akcji „Uśmiechu”.

Emocje nie są prostym zagadnieniem do opisania. Nawet dorośli mają problem z nazwaniem swoich uczuć, a co dopiero dzieci. Dlatego też byłam ciekawa, jak Cezary Harasimowicz poradzi sobie z przedstawieniem radości, smutku, złości oraz innych uczuć w sposób zrozumiały dla młodego odbiorcy. Powiem, że udało mu się stworzyć historię oraz bohaterów, którzy zainteresują nie tylko dzieci. Autor w przystępny sposób przedstawia emocje oraz ich wpływ na zachowanie człowieka. Na przykładzie Tekli czytelnik dostrzega, co dzieje się z dzieckiem, kiedy traci rodzica, z którym był blisko związany. Bohaterka od razu zdobywa sympatię, mimo że na początku jest bardziej gburowata i opryskliwa, ale wraz z przemianą, jaką przechodzi dziewczynka, zmienia się też jej podejście do życia. Muszę przyznać, że jeżeli Tekla jest przykładem współczesnego dziesięcioletniego dziecka, to bardzo zmieniło się zachowanie takich osób w porównaniu z moim pokoleniem.

Dorośli w „Uśmiechu” są czarno-biali, ale nawet w czarnych charakterach Cezary Harasimowicz dokłada jakąś zaletę, aby urealnić swoją opowieść. Tak, fabuła książki jest bardzo zakręcona, ale czytelnik nie zgubi się w nowych wątkach i bohaterach, tylko z przyjemnością będzie czekał na dalszy ciąg. Warto czytać do samego końca, bo zaskoczeń jest bardzo dużo, zwłaszcza na ostatniej stronie.

Bardzo podobało mi się obrazowe przedstawienie Smutku oraz Radości, i to nieszablonowo. Właśnie, obrazy – ilustracje do „Uśmiechu” rewelacyjnie oddają cała historię: zaczynając od pierwszych, szaroburych rysunków, kończąc na kojarzących się z pozytywnymi emocjami żółciami.

Dzieci również są wymagający, jeśli chodzi o książki. Jestem przekonana, że „Uśmiech” przypadnie młodym odbiorcom do gustu. Cezary Harasimowicz w swojej książce nie traktuje dziecka jako kogoś głupszego do dorosłego, co dla mnie jest ogromnym atutem. Za to każdy z nas będzie mógł pośmiać się z niektórych sytuacji w książce, zastanowić się nad tym, co daje nam Smutek oraz Radość w życiu, a przede wszystkim będzie mieć kontakt z dobrą lekturą na wieczór. Razem z dzieckiem, oczywiście.

Anna Wolak