"Topografia pamięci" to podzielony na trzy części, dość krótki (przeczytałam go dosłownie w jeden dzień) zbiór tekstów Martina Pollacka. Teksty te pochodzą z różnych lat i autor decydując o ich kolejności nie kierował się chronologią. Pogrupowane są tematycznie, choć przenikają się nawzajem, mieszają i tworzą spójną, choć różnorodną całość. Pierwsza część jest najbardziej osobista i dotyka prywatnych wspomnień i rodzinnej pamięci autora (tym którzy nie znają wcześniejszej twórczości Pollacka powiem tylko, że jest to pamięć trudna, bolesna i naznaczona zbrodnią), w drugiej części punktem wyjścia są stare, przede wszystkim wojenne zdjęcia i indywidualne ludzkie historie. W trzeciej autor skupia się na europejskich regionach, ich pamięci zbiorowej, a pisze przede wszystkim o swojej ulubionej Galicji. "Topografia pamięci" sięga głęboko w przeszłość – tę wojenną, śmiertelną, ocierającą się o horror i wyłuskuje z tej przeszłości to, co nas najbardziej przeraża, to o czym na co dzień wcale pamiętać nie chcemy.

Te wszystkie z pozoru różne tematy łączy jedno – pamięć. Pamięć o wszystkim tym, o czym pamiętać trzeba. Pamięć o naszej europejskiej przeszłości. O tym, że – czy tego chcemy, czy nie – ten wielokulturowy świat, zabity bezpowrotnie przez nazistów, nadal buduje naszą tożsamość. Jest obecny w naszym języku, obyczajach, myśleniu. Pollack podkreśla, że nie da się zrozumieć siebie, ani swojego kraju, ani swojego narodu, a przede wszystkim Innych, bez poznania przeszłości. Ale Topografia pamięci to też opowieść o tym, że warto pamiętać o ludziach, o jednostkach, o człowieku. Trzeba znać dzieje swojej rodziny, swojego regionu, żeby być człowiekiem świadomym.

"Topografia pamięci" to bez wątpienia najważniejsza, najmądrzejsza i najbardziej skłaniająca do myślenia i refleksji książka, jaką przeczytałam w tym roku. To jest naprawdę Literatura pisana właśnie przez duże L – niby niepozorna, krótka, pozbawiona fajerwerków i przytupu, ale uderzająca prosto w serce i zostawiająca czytelnika z niezliczonymi pytaniami. Z niepokojem. Polecam ją właściwie każdemu, kto jest gotowy zmierzyć się z pamięcią – swoją, swojej rodziny, swojego narodu. Każdemu, kto nie boi się szczerości, prawdy i odwagi.

"Topografia pamięci" to podzielony na trzy części, dość krótki (przeczytałam go dosłownie w jeden dzień) zbiór tekstów Martina Pollacka. Teksty te pochodzą z różnych lat i autor decydując o ich kolejności nie kierował się chronologią. Pogrupowane są tematycznie, choć przenikają się nawzajem, mieszają i tworzą spójną, choć różnorodną całość. Pierwsza część jest najbardziej...