„Cmentarz w Pradze” mnie zachwycił. Była to jedna z nielicznych książek, która wciągnęła mnie w swoją treść i trzymała do samego końca w napięciu. Powieści historyczne zawsze kojarzyły mi się z opasłymi tomiskami, mnóstwem dat, ogromem nazwisk oraz wydarzeń, z których większa część traciła swój smaczek ze względu na nudne opisy oraz nadmiar informacji. Umberto Eco pokazał mi zupełnie inną stronę tej literatury. Stworzył książkę, która, mimo nasycenia historyczną treścią, stanowiła ciekawą i intrygującą historię, nie przytłaczającą nadmiarem detali. Sięgając po „Baudolino” myślałam, że również natrafię na pozycję dorównującą poprzedniej, niestety odrobinę się zawiodłam.

Wydarzenia osadzone są w średniowiecznej stylistyce – czasy Fryderyka Barbarossy do czwartej krucjaty. Wydawałoby się, że będziemy uczestniczyć w spektakularnych bitwach, oblężeniach, nudnych ucztach oraz pojedynkach – nic bardziej mylnego. Narracja prowadzona jest z perspektywy Baudolino – fikcyjnego przybranego syna cesarza i wielkiego kłamcy przy okazji – opowiadającego o swoich przygodach bizantyjskiemu historykowi. W takiej sytuacji zamiast przynudnawych bitew, mamy okazję poznać te czasy z trochę innej strony. Jesteśmy świadkami życia studentów w Paryżu, preparowania świętych relikwii, politycznych zakrywek, metod zdobywania informacji oraz wyprawy do mitycznego królestwa Księdza Jana, stanowiącą główny wątek w całej książce. Protagonista poznaje wiele ciekawych zarówno historycznych, jak i fikcyjnych postaci, którzy idealnie ukazują struktury społeczne panujące w owym czasie. Wszystko pięknie, cudownie, ale…

No właśnie. Umberto Eco wyznaje zasadę, że to czytelnik powinien dostosować się do poziomu książki, a nie na odwrót. Dlatego wszelkie łacińskie sentencje musiałam tłumaczyć sama. Gdyby nie pomoc mojej znajomej, podejrzewam, że do tej pory nie przebiłabym się przez ten gąszcz łacinizmów. Nie wiem, czy należy to traktować jako minus. Być może zniechęci to czytelników, którzy oczekują od lektury tylko dobrej zabawy. Mnie jakoś niespecjalnie wzbogaciło w wiedzę sprawdzanie tych wszystkich terminów i niewiele z tego zapamiętałam, ale może ktoś inny coś z tego wyciągnie? Kto wie. Mimo to, w pewnym sensie, ta łacina tworzy specyficzny klimat średniowiecza, bo ten język stanowi swoistą etykietę chrześcijaństwa. To stanowi pierwsze utrudnienie czytania „Baudolino”. Drugie ogromne utrudnienie to samiutki początek. Przyznam szczerze, że rozdział „Baudolino chwyta za pióro” spowodował u mnie niejednokrotnie chęć odłożenie całości na półkę. Rozumiem, iż miało to tworzyć jakiś stylistyczny smaczek, ale mnie przyprawiło to tylko o ból głowy.

Oprócz tych mankamentów książka trzyma dość równy poziom, choć mamy mnóstwo momentów różnej jakości. Wielokrotnie łapałam się na czytaniu po raz dziesiąty tego samego zdania. Przez niektóre opisy czytelnik płynie z prądem, a przez resztę trzeba płynąć pod prąd i uważać, żeby gdzieś po drodze nie ugrzęznąć. Z jednej strony widać przebłyski geniuszu autora, ale z drugiej mam takie wrażenie, że występuje tu zbyt wielkie nasycenie. O ile „Cmentarz w Pradze” czytało mi się lekko, to „Baudolino” trochę wymęczyłam, a przy ostatnich stu stronach wręcz wymuszałam na sobie dokończenie tego. Wątki fantastyczne niekoniecznie mi podpasowały, wydawały się zbyt naciągane – ale koniec końców Baudolino był wierutnym kłamcą, toteż w tym aspekcie mogę jakoś to przełknąć.

Ta pozycja będzie stanowić gratkę dla czytelników lubujących się w klimatach średniowiecza. Dla przeciętnego zjadacza chleba może okazać zbyt ciężka i szczerze polecam, aby ktoś, kto jeszcze nie czytał nic autorstwa Umberto Eco, nie zaczynał od „Baudolino” – gdyż istnieje duża szansa, że tylko zrazi się do tego autora. Nie mniej jednak warto po nią sięgnąć, bo a nuż przypadnie Wam do gustu.

„Cmentarz w Pradze” mnie zachwycił. Była to jedna z nielicznych książek, która wciągnęła mnie w swoją treść i trzymała do samego końca w napięciu. Powieści historyczne zawsze kojarzyły mi się z opasłymi tomiskami, mnóstwem dat, ogromem nazwisk oraz wydarzeń, z których większa część traciła swój smaczek ze względu na nudne opisy oraz nadmiar informacji. Umberto Eco pokazał...