Trudno odnieść się do książki takiej jak ta. Nie dane będzie mi nigdy zrozumieć świata, w którym prym wiodły "brukiew, pluskwy i flegmony", on tak dalece nie przystaje do mojego, co to już nawet nie "braterstwo, i Ojczyzna, i trochę Boga", ale "junk food, Internet i pogoń za pieniądzem". I pewnie nigdy nie będę w stanie napisać o refleksjach po "Opowiadaniach" tak, jak powinno to być napisane, "relacja" Borowskiego za bardzo boli, zbyt ciężko się z nią pogodzić.

Borowski nie skupia się na esesmanach, diabłach wcielonych, ludziach, którzy innym zgotowali tak nieludzki los; ale na więźniach, którzy pozbawieni odrobiny intymności, zmuszani do pracy z wiszącym nad nimi widmem kominów krematoriów, jedynym wyjściem z obozu, karmieni oszukańczą porcją chleba, do której trzeba dokładać, szukają sposobów na przystosowanie się do obozowej rzeczywistości. Najgorsza, najciemniejsza strona tych odartych z człowieczeństwa. Więźniowie cierpiący głód tak straszny, że w drugim człowieku widzą obiekt do zjedzenia, że są w stanie wydać na śmierć własne dzieci; więźniowie wsypujący współtowarzyszy, który im zawinili, więźniowie-muzułmanie nieprawdopodobnie zniszczeni psychicznie i fizycznie, to wszystko widzi Tadeusz, pod którego chłodną obojętnością i cynizmem intuicyjnie wyczuwamy wielką niezgodę bohatera na świat wokół, której nie można okazać, bo życie w obozie nie na tym polega.

Najważniejszy dla mnie cytat z Borowskiego, tłumaczący jak do tak nieprawdopodobnych wydarzeń jak przetrzymywanie ogromnej liczby ludzi, czekających bez sprzeciwu na śmierć, to słowa "Oto jest dziwne opętanie człowieka przez człowieka. Oto jest dzika bierność, której nic nie przełamie. A jedyna broń - to nasza liczba, której komory nie pomieszczą". Mimo że wiem, nie zrozumiem tego tłumaczenia. Ono za bardzo boli dziewczynę z innego świata.

Trudno odnieść się do książki takiej jak ta. Nie dane będzie mi nigdy zrozumieć świata, w którym prym wiodły "brukiew, pluskwy i flegmony", on tak dalece nie przystaje do mojego, co to już nawet nie "braterstwo, i Ojczyzna, i trochę Boga", ale "junk food, Internet i pogoń za pieniądzem". I pewnie nigdy nie będę w stanie napisać o refleksjach po "Opowiadaniach" tak, jak...