Potężna i dość kompetentna biografia obecnego cara Rosji – Władimira Putina to przygnębiająca lektura. Szary człowiek o nieciekawym wyglądzie nie robi kariery w KGB a potem w wolnej Rosji pnie się do góry zostając jej prezydentem w 2000 roku i od tego czasu konsekwentnie i udanie niszczy swobody demokratyczne, państwo prawa czy jakąkolwiek opozycję polityczną. Opis tego przygnębiającego procesu nasuwa nieuchronne analogie z naszym regionem. Pouczająca lektura.

Uderza w karierze KGB Putina jej szarość: niczym szczególnym się nie wyróżniał, rzadko prowadził robotę szpiegowską czy operacyjną, zajmował się głównie działalnością urzędniczą. A na zdjęciach z okresu młodości i pracy w KGB, patrzy na nas taki niepozorny, nieciekawy człowieczek z ponurą miną, trzech groszy nie warto za niego dać.

Dobrze pokazuje Myers zawłaszczanie państwa przez Putina i jego klikę w pierwszym okresie prezydentury, po 2000r. Kumple Putina z Petersburga dorwali się do dużych pieniędzy i zmienili kraj w swoją prywatną korporację. Nastąpiło kompletne odejście od liberalnych planów związanych z gospodarką.

A potem są zabójstwa Anny Politkowskiej i Litwinienki, jest coraz gorzej, coraz okropniej. I sprawa śmierci Siergieja Magnitskiego, który ośmielił się ujawnić skalę przekrętów i korupcji sądów, policji, urzędów podatkowych (wyczerpująco pisze o tym Bill Browder). Potworny system. Dyktatura jednego człowieka i jego kumpli którzy zarabiają potworne pieniądze.

A potem jest jeszcze gorzej, początek jego drugiej prezydentury w 2012 to już pełna dyktatura, brak prawa do demonstracji, brutalność policji, totalna zależność sądów od władz politycznych, coraz większe dławienie swobód obywatelskich, ograniczenia internetu. Nowy car pokazywał swoją siłę. Lektura staje się coraz bardziej przygnębiająca.

A potem mamy aneksję Krymu i wojnę w Donbasie i zestrzelenie samolotu pasażerskiego holenderskich linii lotniczych. Pisze autor „To była wojna Putina i nawet najbardziej usilne starania kremlowskich propagandzistów, by rozmyć ten obraz – za pomocą kłamstw i teorii spiskowych – nie mogły zmyć z niego winy. Jeżeli prezydent Rosji sam tego nie rozumiał, to ludzie z jego otoczenia zdawali sobie z tego sprawę. Mógł wziąć w cugle liderów prorosyjskich separatystów, wycofać rosyjskie oddziały i sprzęt, wszcząć międzynarodowe śledztwo w sprawie zestrzelenia samolotu, co pozwoliłoby znaleźć i oddać w ręce sprawiedliwości zbrodniarzy odpowiadających za śmierć dwustu dziewięćdziesięciu ośmiu osób. Ale gdyby to zrobił, musiałby się przyznać do innych porażek swojej prezydentury, do nadzwyczajnych przestępstw, do korupcji, na której opierała się lojalność jego otoczenia. Putin uczynił z siebie symbol odrodzonej Rosji i ten mit trzeba było podtrzymywać, nie przyznając się do błędów. Tylko w kulcie władzy przywódca i państwo to jedno. ”

Jeszcze znamienna opinia o Putinie. Reżyser filmowy, Siergiej Szadchan, mówił w 2013, że Putin „jest strasznie zmęczony, samotny, zawzięty w swoich dogmatach, nieufny i podejrzliwy nawet wobec członków swojej świty, którzy mogli „szukać zemsty, gdy tylko skończy się jego panowanie, bo wielu z nich upokarzała własna zależność od niego”.” Trudno się nie oprzeć porównaniom z pewnym polskim politykiem...

Zakończenie książki jest ponure: „Władza Putina nie była nieunikniona ani dana mu na zawsze. Obecnie zdaje się jednak, że nic nie może jej zagrozić. Nie istnieją żadne siły, które byłyby w stanie z nim rywalizować do czasu wyborów prezydenckich w 2018 roku. Zgodnie z prawem może po nich rządzić przez kolejne sześć lat. Kiedy – a właściwie jeśli – skończy panowanie w 2024 roku, będzie miał siedemdziesiąt dwa lata.” Dobrze, że niektórzy nasi politycy są starzy...

Słuchałem audiobooka w świetnym (jak zwykle) wykonaniu Andrzeja Ferenca.

Potężna i dość kompetentna biografia obecnego cara Rosji – Władimira Putina to przygnębiająca lektura. Szary człowiek o nieciekawym wyglądzie nie robi kariery w KGB a potem w wolnej Rosji pnie się do góry zostając jej prezydentem w 2000 roku i od tego czasu konsekwentnie i udanie niszczy swobody demokratyczne, państwo prawa czy jakąkolwiek opozycję polityczną. Opis tego...