Korea Północna w nieco innym wydaniu niż ją zazwyczaj widać z Polski - koszmar i absurd totalitaryzmu, ale też chyba zaskakujący dla nas obraz pogranicza koreańsko-chińskiego, wcale nie tak szczelnego, jak mogłoby się wydawać. Dla mnie najciekawsze były fragmenty opisujące życie autorki w Chinach - niesamowita energia tych wielkich miast, w których nawet niemająca zupełnie nic, ukrywająca się przed władzami uciekinierka mogła zajść tak wysoko.

Oczywiście, że przy takich wspomnieniach trzeba zawsze zachowywać pewien sceptycyzm - nie mamy żadnych narzędzi, żeby ocenić wiarygodność relacji, czy szczerość poglądów. Ale zawsze jest to próba wystawienia peryskopu i rozejrzenia się nieco szerzej po świecie, który jest bardzo wielki i Europa wcale niekoniecznie jest w jego centrum. Książkę czyta się błyskawicznie, co zapewne jest wspólną zasługą: autorki, autora pomocniczego oraz tłumaczki.

Cokolwiek można powiedzieć o autorce (a czy mamy w ogóle prawo oceniać jej postępowanie?), to jeżeli narracja nie była zbyt mocno zmieniana przez autora pomocniczego (a czy takie zmiany miałyby sens i cel?), zasługuje na szacunek za elastyczność swojego podejścia do świata. Oczywiście, że łatwo jest przyjmować "nawrócenie na nasz sposób myślenia", ale chodzi mi raczej o to, że umiała poradzić sobie w zupełnie nowych realiach, wychowana przecież w systemie totalitarnym.

Można uznać, że do przodu pchał ją brak rozsądku, czy młodzieńczy egoizm - ale może to była po prostu nieodparta ciekawość, taka jak ta, która kazała mojemu dziadkowi, gdy wieziono go na roboty do Niemiec w czasie wojny, myśleć "Byle dalej za zachód, byle więcej zobaczyć". Kłopot zaczął się wtedy, kiedy musiał po ucieczce na piechotę wrócić - w pewnym sensie dotyczy to też autorki książki: choć ona rzecz jasna nie wracała, tylko próbowała wyciągnąć rodzinę. Bardzo trzeźwa i mrożąca jest jej konstatacja, że najlepiej w Korei Południowej odnajdują się ci uciekinierzy, którzy wychodzili z najgorszego koszmaru, a ci bardziej uprzywilejowani - mają za czym tęsknić.

Korea Północna w nieco innym wydaniu niż ją zazwyczaj widać z Polski - koszmar i absurd totalitaryzmu, ale też chyba zaskakujący dla nas obraz pogranicza koreańsko-chińskiego, wcale nie tak szczelnego, jak mogłoby się wydawać. Dla mnie najciekawsze były fragmenty opisujące życie autorki w Chinach - niesamowita energia tych wielkich miast, w których nawet niemająca zupełnie...