Nie tak dawno szukałem w internecie opinii o wspomnieniach Borysa Czetwieruchina spod Cuszimy, ale właściwie nie znalazłem żadnej recenzji. Postanowiłem więc napisać swoją, może komuś się przyda.

Książka "Ostatni z Cuszimy" jest połączeniem wspomnień podoficera carskiej marynarki, członka Trzeciej Eskadry Pacyfiku, uzupełnionych o wstawki szwedzkiego redaktora, Gunnara Mullerna, dotyczące kwestii japońskich.

Borys Michajłowicz Czetwieruchin w trakcie bitwy cuszimskiej służył na flagowym okręcie Trzeciej Eskadry Pacyfiku - Imperatorze Nikołaju I - jako dowódca baterii 6-calowych dział.
W książce pokrótce opisuje swoją młodość niezwiązaną z marynarką i ustawiczne dążenie, wbrew przeciwnościom losu, do służby w carskiej flocie. Gdy w końcu mu się to udaje, wybucha wojna rosyjsko-japońska, a on sam zostaje przeniesiony w stopniu podoficera do tworzonej na Bałtyku Drugiej Eskadry Pacyfiku. Przeniesienie to zostaje jednak cofnięte na skutek interwencji "nadopiekuńczego" mentora, ku wielkiemu rozczarowaniu Borysa.
Jednakże, jak wiemy, carskie władze dochodzą do wniosku, że na Pacyfik trzeba wysłać wszystkie unoszące się na wodach Bałtyku łajby z działami - co skutkuje powołaniem do życia przestarzałej Trzeciej Eskadry Pacyfiku. Tym razem Czetwieruchinowi udaje się zaciągnąć na flagowy statek admirała Niebogatowa, z którym wypływa w podróż na drugi koniec globu.

Sam opis trasy Trzeciej Eskadry jest dość skąpy, miejscami uzupełniany też o co znaczniejsze wydarzenia z podróży Drugiej Eskadry, która obfitowała w znacznie więcej "przygód" (głównie za sprawą niekompetencji załogi Kamczatki).
W międzyczasie w książce zarysowana zostaje sytuacja Japonii, jej flota, postać admirała Togo i następujące po wybuchu wojny wydarzenia w Port Arthur.

Wspomnienia autora z samej bitwy cuszimskiej siłą rzeczy koncentrują się na sytuacji okrętu i eskadry, w której służył. Oczywiście manewry, walka i straty pozostałych okrętów są opisane, ale z punktu widzenia ze stanowiska na Imperatorze Nikołaju I, a nie taktyki/sytuacji całej floty.
Z autorem jesteśmy do samego końca bitwy, wszak po wyeliminowaniu z walki admirała Rożestwieńskiego, to admirał Niebogatow przejął dowodzenie i to on podjął decyzję o poddaniu.

Ostatnie rozdziały poświęcone są okresowi niewoli carskich oficerów w Japonii. Czetwieruchin nie ukrywa swojego zachwytu nad kulturą tego kraju i niezwykle ludzkiemu traktowaniu pokonanych Rosjan. Bardzo mocno kontrastuje to z zachowaniem Japończyków w trakcie II WŚ, zaledwie o jedno pokolenie młodszych. Czytelnik może jedynie snuć domysły skąd taka mentalna zmiana i skrajne wypaczenie honorowych zasad bushido, prezentowanych przez admirała Togo i jego oficerów, w zaledwie 20 lat.

Na samym końcu książki pokrótce opisane są dalsze losy głównodowodzących oboma flotami i samego Czetwieruchina po powrocie z niewoli.

Książka zaopatrzona jest w kilka rysunków technicznych statków obu stron konfliktu oraz w krótkie biografie najważniejszych postaci opracowane przez polskiego wydawcę. W tym miejscu mały zarzut - nie wiedzieć czemu wśród tych biografii brak życiorysów samego Niebogatowa i Rożestwieńskiego, podczas gdy po stronie japońskiej istnieje wpis dotyczący adm. Togo...
Brak też - choć to zapewne wina szwedzkiego współautora - krótkiego rysu geopolitycznego sytuacji pomiędzy dwoma mocarstwami i omówienia lub chociaż wypisania powodów samego wybuchu wojny rosyjsko-japońskiej.

Chyba standardowo dla serii z kotwiczką w książce jest masa literówek i nieskładnych zdań - nie wiem czy ktokolwiek to choć raz czyta przed oddaniem do druku.

Ogółem moje wrażenia z lektury "Ostatniego z Cuszimy" są pozytywne. Właściwie to zaskoczyła mnie ta książka, gdyż w ogóle nie spodziewałem się, że będzie się ją tak dobrze i szybko czytać. Absolutnie nie jest to wyczerpujące opracowanie bitwy cuszimskiej, ale jako ciekawy dodatek i uzupełnienie tematu posłuży znakomicie.

Nie tak dawno szukałem w internecie opinii o wspomnieniach Borysa Czetwieruchina spod Cuszimy, ale właściwie nie znalazłem żadnej recenzji. Postanowiłem więc napisać swoją, może komuś się przyda.

Książka "Ostatni z Cuszimy" jest połączeniem wspomnień podoficera carskiej marynarki, członka Trzeciej Eskadry Pacyfiku, uzupełnionych o wstawki szwedzkiego redaktora, Gunnara...

8,5/10

8,5/10