Arcypoemat Mickiewicza tym razem słuchany w nagraniu audio w reżyserii Aleksandra Bardiniego, interpretowany przez wybitnych aktorów. Słuchało mi się znakomicie, język wieszcza wspaniały, wciąż żywy, wciąż zachwyca. A interpretacja aktorska tylko wzmaga siłę przekazu Mickiewicza.

Wróciłem do 'Pana Tadeusza' po wielu latach, tym razem w nagraniu audio w reżyserii Aleksandra Bardiniego i w znakomitej interpretacji wybitnych aktorów, których w zdecydowanej większości, nie ma już między nami. Gwoli informacji wymieniam ich w kolejności recytacji ksiąg: Aleksander Bardini, Andrzej Szczepkowski, Andrzej Łapicki, Tadeusz Łomnicki, Marian Wyrzykowski, Jan Świderski, Wieńczysław Gliński, Gustaw Holoubek, Mieczysław Milecki, Janusz Warnecki, Jan Kreczmar, Ignacy Gogolewski.

Co tu można jeszcze powiedzieć o tym dziele? No cóż, słuchało się świetnie, po tylu latach od czasu napisania język Mickiewicza wciąż świeży, plastyczny, żywy, a archaizmy dodają mu tylko wielkiego uroku. Zwłaszcza opisy przyrody wspaniałe, wręcz zmysłowe.

Z drugiej strony trudno się nie zgodzić z Norwidem, gdy pisze: „to jest poemat narodowy, w którym jedyna figura serio jest ŻYD... Zresztą: awanturniki, safanduły, facecjoniści, gawędziarze i kobiet narodowych dwie: jedna - Telimena: metresa-moskiewska, druga - Zosia: pensjonarka” i dalej „poemat ów arcynarodowy, w którym jedzą, piją, grzyby zbierają i czekają, aż Francuzi przyjdą zrobić im Ojczyznę”. Dodajmy, że psychologia i głębia postaci słabiutkie, jedyna osoba z interesującym życiem wewnętrznym to Telimena. A brać szlachecka to już w ogóle: piją, szukają burdy, a rozumu za grosz, normalne prymitywy. Niby obecni kibole... Poza tym sporo tam z bajki, oto Jacek Soplica narobiwszy sobie kłopotu ucieka ze stron rodzinnych, wraca w przebraniu po kilkunastu latach, i nikt go nie rozpoznaje, łącznie z rodzonym bratem, wolne żarty...

Mamy tu silny pierwiastek idealizacji, pokazywania wszystkiego w nierealnym świetle idyllicznym, podobne wrażenie ma się, kiedy czyta się wspomnienia o Kresach, gdy piszą o nich jak o raju utraconym. Dlatego w sumie jest to dzieło gorzkie, nad wszystkim unosi się smutek tęsknoty i utraty...

Ale powtarzam, najważniejszy jest język, którym się można rozkoszować, po prostu urzekający i świeży, mimo że rzecz cała została napisana z górą dwieście lat temu. Jeśli pojawiają się archaizmy, to są one cudownie staroświeckie. Weźmy dialog Sędzi z Telimeną:
„Rzekł Sędzia wzrok podnosząc. – Jeśli Tadeuszka
Podoba?» – «Czy podoba? to na wierzbie gruszka!
Podoba, nie podoba: a to mi rzecz ważna!”
No cudo! Czytajmy/słuchajmy Mickiewicza, to ostatni co tak Poloneza wodzi!

Arcypoemat Mickiewicza tym razem słuchany w nagraniu audio w reżyserii Aleksandra Bardiniego, interpretowany przez wybitnych aktorów. Słuchało mi się znakomicie, język wieszcza wspaniały, wciąż żywy, wciąż zachwyca. A interpretacja aktorska tylko wzmaga siłę przekazu Mickiewicza.

Wróciłem do 'Pana Tadeusza' po wielu latach, tym razem w nagraniu audio w reżyserii...