"Najmroczniejsze umysły skrywają się za fasadą najzwyklejszych twarzy."

Europa się starzeje, współczynnik przyrostu naturalnego jest przerażająco niski, w Polsce za kilkadziesiąt lat pewnie wcale nie będzie emerytur, liczba ludności świata znacząco się zmniejszy. Rządy mnóstwa krajów próbują temu zapobiec, dziwną politykę antyrodzinną prowadzą chyba tylko Chiny. A tymczasem w "Mrocznych umysłach" Stany Zjednoczone na ogromną skalę pozbywają się dzieci. Zawsze mówiłam, że Amerykanie są dziwni.

Co innego przyjść na świat w kraju, któremu od dawna daleko do normalności, a co innego być świadkiem i ofiarą szybko postępujących zmian. Ruby była szczęśliwa, nigdy nie miała powodów do narzekań, żyła z kochającymi rodzicami, miała przyjaciół wśród rówieśników. Ale dzieci zaczęły umierać na ostrą młodzieńczą neurodegenerację idiopatyczną, niektóre nawet na oczach głównej bohaterki – milkły w pół zdania, zastygały w bezruchu i padały na podłogę, nic już nie dało się zrobić. Schorzenie zdziesiątkowało młodych obywateli USA, zaś resztę dzieci, szacunkowo około 250000 osób – oficjalnie: w celu leczenia – odebrano rodzinom, zaklasyfikowano do grup kolorystycznych według tego, jak niebezpieczne są ich zdolności, i zamknięto w obozach rehabilitacyjnych. Nikt nigdy nie zamierza ich wypuścić, ponieważ żadna terapia oczywiście nie istnieje. Tych, którzy jakimś cudem uciekli z ośrodków leczniczych, SSP wyłapuje jak zające w sezonie polowań, a w dodatku za schwytanie nastolatka czeka nagroda pieniężna - co dla większości amerykańskiego społeczeństwa, mocno zubożałego wskutek recesji, jest niebywałą szansą, stąd szajki łowców nagród.

Dzień po swych dziesiątych urodzinach główna bohaterka została odebrana rodzicom i przewieziona do obozu rehabilitacyjnego, a tam zakwalifikowana do grupy Zielonych, złożonej z osób, które podobnie jak Niebiescy nie „zagrażają” otoczeniu. Sęk w tym, że w rzeczywistości jest jedną z nielicznych Pomarańczowych, uznanych przez władze za niebezpiecznych dla siebie i otoczenia. Ruby żyje w przekonaniu, że jest potworem, a jej nadnaturalna umiejętność to nie dar, lecz przekleństwo. Będzie jednak musiała nauczyć się z niej korzystać, gdy dzięki nowo poznanym sojusznikom znajdzie się poza obozem…

„Mroczne umysły” to powieść, którą można pokochać za całokształt lub znienawidzić za poszczególne części i zaszufladkować jako dystopię jakich wiele, składającą się z wszechobecnych motywów, powielanych przez kolejnych autorów, niby wciąż przekształcanych, ale i tak bliźniaczo podobnych do elementów obecnych w większości tego typu książek. Faktycznie, głównej bohaterce daleko do przeciętności, przebojowością również nie grzeszy, lubi natomiast od czasu do czasu poużalać się nad sobą. Miłosne trójkąty czy inne deltoidy, jak w tej powieści, również nie należą do rzadkości, nawet jeśli jeden z wierzchołków to ucieleśnienie dobra i czułości, a drugi jest tak odrażający, że aż nie można się doczekać kiedy w końcu jakiś Żółty potraktuje go śmiertelną dawką prądu. Natomiast świat wykreowany przez Alexandrę Bracken, częściowo wyludniona, pogrążona w kryzysie Ameryka, z obrabowanymi sklepami, szosami bez żadnych samochodów, również nie jest niczym odkrywczym. Ale choć powieść nie grzeszy oryginalnością i w głównej mierze składa się z elementów, które wszyscy już znamy, to jest połączeniem naprawdę bardzo dobrym, a co najważniejsze - urozmaiconym motywami będącymi wyrazem niewątpliwej pomysłowości autorki, tak olśniewającymi i zapadającymi w pamięć, tak wpływającymi na całokształt, że grzechem byłoby nazwać "Mroczne umysły" "kolejną typową dystopią". Dowód na to, że nawet bazując na tym, co już się kiedyś pojawiło, można stworzyć - mając kapitał w postaci talentu - doskonałą powieść.

A talent ten objawia się chociażby w postaci doskonałej kreacji bohaterów - złożonych osobowości, mających zalety, ale też obarczonych niejedną wadą. Niektórzy budzą sympatię, inni odrazę, i choć bez wątpienia w pewnych momentach ma się nadzieję na zniknięcie kilku z nich, to nie sposób nie dostrzec, że Alexandra Bracken wszystkich traktuje jednakowo, każdej postaci przygotowuje unikalną historię, jedyną w swoim rodzaju przeszłość, charakterystyczne cechy, upodobania, obawy. Również relacje między bohaterami oraz ciąg powieściowych wydarzeń autorka stworzyła znakomicie: w sposób dynamiczny, zupełnie nieprzewidywalny, z odrobiną mrocznej (jak nakazuje zresztą tytuł) atmosfery, nie ma zatem innej możliwości jak tylko czytać powieść z zapartym tchem, czekając na kolejne niespodzianki jakimi raczy nas pisarka, przyprawiając od czasu do czasu o mocniejsze bicie serca i pojedyncze łzy spływające po policzkach prosto na karty powieści - sądzę, że 90% sprzedanych egzemplarzy będzie miało w pewnych miejscach lekko zmarszczone strony. Jestem zdania, że "Mroczne umysły" to powieść, o której pisanie jest w zasadzie niepotrzebne, bo i tak nie przygotuje potencjalnego przyszłego czytelnika na to, co go czeka podczas lektury. Po prostu naprawdę warto sięgnąć po książkę Alexandry Bracken, by przekonać się, że jest "totalnie wow" - jak to powiedziałam parę minut po lekturze pierwszej osobie, która spytała mnie, czy spodobały mi się "Mroczne umysły". Od tamtej chwili minęło kilka tygodni, a ja wciąż pozostaję pod ogromnym wrażeniem powieści i nie jestem w stanie dostrzec w niej żadnych, najmniejszych nawet wad - a to chyba o czymś świadczy, nieprawdaż?

"Najmroczniejsze umysły skrywają się za fasadą najzwyklejszych twarzy."

Europa się starzeje, współczynnik przyrostu naturalnego jest przerażająco niski, w Polsce za kilkadziesiąt lat pewnie wcale nie będzie emerytur, liczba ludności świata znacząco się zmniejszy. Rządy mnóstwa krajów próbują temu zapobiec, dziwną politykę antyrodzinną prowadzą chyba tylko Chiny. A...