Sama "polityka bałtycka Jan III" to temat co najwyżej na dłuższy artykuł, bo były to właściwie tylko 2 epizody - w połowie lat 70. i na początku 90. XVII w. Oczywiście z powodu słabości Rzeczpopolitej Szlacheckiej nic z dalekosiężnych planów podboju Prus Książęcych nie wyszło, klęską zakończyły się także próby aktywizacji portu w Połądze oraz nawiązania przymierza z Danią i Szwecją w trakcie wojny ligi augsburskiej. Mimo braku sukcesów, opisy machinacji dyplomatycznych i wielowątkowych są naprawdę fascynujące i poszerzają wiedzę nie tylko o historii RON, ale również Francji Ludwika XIV oraz Brandenburgii. Autor posiadł cenną umiejętność wciągającego opisywania przyziemnych spraw, zatem nie dziwi, że najbardziej wciągający rozdział to ten o... eksporcie zboża przez Marysieńkę do Francji w latach wojny dziewięcioletniej. Choć to wszystko twarda historia, to nie brakuje tam wydarzeń i postaci niczym z filmów "płaszcza i szpady" i silnie działa na wyobraźnię. Czasem to właśnie ta bardziej banalna historia jest ciekawsza niż kolejne bitwy.

Sama "polityka bałtycka Jan III" to temat co najwyżej na dłuższy artykuł, bo były to właściwie tylko 2 epizody - w połowie lat 70. i na początku 90. XVII w. Oczywiście z powodu słabości Rzeczpopolitej Szlacheckiej nic z dalekosiężnych planów podboju Prus Książęcych nie wyszło, klęską zakończyły się także próby aktywizacji portu w Połądze oraz nawiązania przymierza z Danią i...

Z książeczki Michała Komaszyńskiego możemy dowiedzieć się co nieco o pomijanych w naszej literaturze historycznej wydarzeniach. O planach Sobieskiego do przyłączenia się po stronie Szwecji do wojny skańskiej 1675-79 (przeciwko Danii i Brandenburgii). Trochę przypominało to inne próby monarchów wmieszania Rzeczpospolitej do wojny wbrew opinii magnatów i szlachty (Władysława IV przeciw Turkom czy Augusta II przeciw Szwecji). Autor przybliża nam sprawę Kalksteina (konflikt w Prusach zekranizowany w serialu „Czarne Chmury”, który mógł dać powód do wojny z Brandenburgią) i co nieco samą wojnę skańską.

Autor poświęca też sporo czasu późniejszym profrancuskim planom przymierza północnego Rzeczpospolitej, Danii i Szwecji. Francja próbowała tym samym zapewnić sobie dostawy żywności i materiałów okrętowych z nad Bałtyku podczas wojny z Ligą Augsburską. W czasach kiedy książka powstawała, była to jedna z niewielu pozycji, która przybliżała nieco tą wojnę (Francji z niemal połową Europy). Temu sojuszowi miało się przysłużyć planowane małżeństwo Teresy Kunegundy Sobieskiej („pupusieńki”) z królem duńskim. Na przeszkodzie sojuszowi koron północy stanął nie wygasły konflikt z Turcją i Szwecja, która skłaniała się do wspierania raczej Ligi Augsburskiej niż Francji. Sobiescy chyba przeliczyli się również w planach utworzenia trwałego ww sojuszu przeciw Rosji, jakby nie znając historii konfliktów duńsko-szwedzkich. Jakub Sobieski, syn skłócony z matką, właśnie w Szwecji zaczął szukać poparcia dla swej kandydatury, na następcę Jana III. O kandydaturze i elekcji po śmierci Jana III Sobieskiego polecam książkę pani Skrzypietz „Francuskie zabiegi o koronę polską po śmierci Jana III Sobieskiego”.

Pan Komaszyński sporo miejsca poświęca organizowaniu dostaw zboża do Francji przez Marię Sobieską. Z lektury możemy dowiedzieć się o wielkości floty handlowej Gdańska, trudności w dostarczeniu 2-3 tysięcy łasztów zboża na okrętach. A także o wypadkach na morzu, problemach w kontaktach monarchów z Gdańskiem (przywileje),wyprawie osłonowej dla transportu Jeana Barta czy wreszcie o problemach ekonomicznych i żywnościowych Francji w czasie wojny z Ligą Augsburską (w tym problemach w spłacie zakupionej żywności).

Dla ciekawych tej epoki – lektura warta przeczytania.
PS. Przy monarchii elekcyjnej i konflikcie interesów magnaterii zamieszkującej różne rejony (klientelizmu wobec wielu sąsiadów),Rzeczpospolita była pozbawiona możliwości prowadzenia dalekosiężnej dyplomacji. Działania kolejnych królów jawią się jako nie rozsądne (bo nie przygotowane) próby wmanewrowania państwa w wojnę (tracąc na właśnie toczonej). Podczas gdy należało raczej skuteczniej i rozsądniej dbać o relacje i sojuszników. Nadeszły jednak czasy (koniec XVII wieku),że tylko ten kto miał armię miał tez i rację (sojuszników).

Z książeczki Michała Komaszyńskiego możemy dowiedzieć się co nieco o pomijanych w naszej literaturze historycznej wydarzeniach. O planach Sobieskiego do przyłączenia się po stronie Szwecji do wojny skańskiej 1675-79 (przeciwko Danii i Brandenburgii). Trochę przypominało to inne próby monarchów wmieszania Rzeczpospolitej do wojny wbrew opinii magnatów i szlachty (Władysława...