Kilkukrotnie już zabierałem się do dołożenia swoich „pięciu groszy” do łańcuszka opinii na temat książki M. Rejmer i ... każdorazowo uchodziło ze mnie powietrze zanim klawisze ułożyły się w pierwsze zdanie. Stało się tak z kilku powodόw, z ktόrych najważniejszy to emocjonalny odbiόr „Bukaresztu...”. Pisanie recenzji wymaga dystansu, na ktόry trudno mi się tutaj zdobyć. Z tego powodu zrezygnowałem z zamiarów napisania mniej lub bardziej konwencjonalnej recenzji.

M. Rejmer stworzyła zbeletryzowany przewodnik po rumuńskiej duszy. Pakując plecak na wyprawę po Rumunii nie zapomniałem o tradycyjnym przewodniku, jednak to M. Rejmer zawdzięczam otwarcie na problematykę społeczną tego kraju. Autorka spędziła w Rumunii 2 lata, ktόrych pokłosiem stała się seria tekstόw o bardzo zrόżnicowanej formie. Przygląda sie ona w nich... nie, ona się wgryza w rumuńską duszę!

Zatrzymując się gdzieś na dłużej wchodzimy w rolę detektywa, ktόry musi rozwikłać zagadkę – odkryć na jakiej zasadzie organizuje się nowa dla nas rzeczywistość. Kierujemy się każdą dostępną poszlaką, ktόrych nie sposόb zliczyć – ludzie, ich przesądy, obawy i nadzieje, ich domy, sposόb mόwienia o przeszłości, organizacja przestrzeni... Czujne oko zbiera obrazy a czujne ucho wyłapuje słowa, ton głosu i każde jego załamanie, by dotrzeć do tego co nieraz nie chce być wypowiedziane na głos.

Wielu może zaskoczyc nagromadzenie nieszczęść narodu, dla którego dyktatura Ceauşescu to jedynie kolejne z serii katastrof. Wielu zapyta: „Po co pisać o nieszczęściach? Dyktatura już dawno się skończyła a Ceauşescu został stracony!”. Odpowiedź wydaje się oczywista: aby zrozumieć „dzisiaj” trzeba przyjrzeć się „wczoraj”.

W kolejnych rozdziałach dowiemy się o rumuńskim podziemiu aborcyjnym , swoistej odpowiedzi na program wzrostu populacji kraju, który objawił się zakazem antykoncepcji i aborcji, poznamy historie narodu złamanego perfidną działalnością Securitate, bezwględnej służby bezpieczeństwa, dowiemy się jakie są kompleksy i powody do dumy mieszkanców Rumunii.

Kilka rozdziałów poświęconych jest samemu Bukaresztowi, który wedle M. Rejmer „nie oferuje łatwego piękna”. Miasto jest zwierciadłem historii Rumunii: wpływów Orientu, zachłyśnięcia się XIX – wiecznym Paryżem co doskonale odbija się w urbanistyce Bukaresztu oraz szaloną wizją Ceauşescu uczynienia z miasta drugiego Pjongjangu – miasta bubla, w którym ludzie wiodą swoje bublowate życie wedle wyobrażeń dyktatora-idioty.

Poszukiwanie tożsamosci to kolejny ważny trop w książce Rejmer – jest to ważne zagadnienie dla wielu środkowoeuropejskich krajów. Nie jest inaczej w przypadku Rumunii: kraj, który pojawił się na mapach w drugiej połowie XIX wieku wydaje się nieustannie w kogoś zapatrzony. I tak, język został „zromanizowany”, głównie na podstawie włoskiego, w rumuńskich miastach łatwiej zjeść coś włoskiego niż rumuńskiego a zachłyśnięcie Francją najlepiej oddaje sam Bukareszt. Jest to material do dalszych poszukiwań dla zainteresowanych. Jest to material obfity i naszpikowany odniesieniami literackimi i historycznymi co czyni z książki M. Rejmer pewien rodzaj subiektywnego przewodnika, który z całego serca Wam polecam.

Kilkukrotnie już zabierałem się do dołożenia swoich „pięciu groszy” do łańcuszka opinii na temat książki M. Rejmer i ... każdorazowo uchodziło ze mnie powietrze zanim klawisze ułożyły się w pierwsze zdanie. Stało się tak z kilku powodόw, z ktόrych najważniejszy to emocjonalny odbiόr „Bukaresztu...”. Pisanie recenzji wymaga dystansu, na ktόry trudno mi się tutaj zdobyć. Z...