Jesteśmy społecznością, która kocha książki

Pisarz i krytyk literacki i artystyczny. Urodził się jako Napoleon Hirszband w rodzinie urzędnika bankowego Hermana Hirszbanda. Kształcił się w II Gimnazjum w Warszawie (do 1880),na Uniwersytecie Warszawskim na wydziale prawnym (do 1884),a następnie w Monachium, gdzie studiował filozofię. Literaturę zawodowo rozpoczął uprawiać około roku 1880, współpracując z pismami "Prawda" i "Ateneum". Karierę adwokacką, rozpoczętą w 1885, porzucił około 1888, wrócił do niej w 1893, ale po 1905 pozostawał adwokatem już tylko formalnie, pochłonięty publicystyką i pisarstwem. Związany z radykalną inteligencją, rzecznik literatury Młodej Polski. Redagując w latach 1903-1906 "Ateneum" współpracował m.in. z Wacławem Nałkowskim, z filologiem i orientalistą Ignacym Redlińskim, z pisarzem i satyrykiem Adolfem Nowaczyńskim; drukował Tetmajera, Micińskiego, Żuławskiego, przekłady Czechowa, Wellsa i innych.
"Ateneum" nie stroniło także od aktualnej problematyki politycznej: cykl artykułów popierających rewolucję 1905 roku w Rosji stał się przyczyną konfiskaty pisma. U Jellenty przeprowadzono rewizję; w obawie przed aresztowaniem uciekł na początku 1906 z rodziną do Niemiec, gdzie mieszkał m.in. w Berlinie, Lipsku i Dreźnie. W 1908 wznowił w Niemczech wydawanie "Ateneum", ale ukazały się tylko dwa numery pisma. W tym czasie nawiązał kontakty z przedstawicielami niemieckiej socjaldemokracji, spotykał się m.in. z Augustem Beblem i Kalem Liebknechtem W 1911 Jellenta przeniósł się z Niemiec do leżącego w granicach Austro-Węgier Krakowa i rozpoczął w 1912 redagowanie miesięcznika kulturalnego "Rydwan" prowadząc równocześnie odczyty na Uniwersytecie Jagiellońskim i w innych miastach Galicji. Po ogłoszeniu przez władze carskie w 1914 amnestii dla przestępców politycznych wrócił do Warszawy, gdzie podjął współpracę z "Kurierem Porannym". Po wojnie wznowił na krótko w 1919 wydawanie "Rydwanu", a od 1923 do 1927 redagował czasopismo o tematyce muzyczno-teatralnej "Biały Paw". Zwolennik Piłsudskiego, co znalazło wyraz m.in. w jego twórczości ("Józef Piłsudski jako pisarz i mówca", Warszawa 1929). W latach 1926-1933 podróżował kilkakrotnie po Europie wygłaszając w różnych krajach (Francja, Belgia, Holandia, Niemcy, Austria, Czechosłowacja, Rumunia) cykle odczytów popularyzujących kulturę i literaturę polską. Odczyty te prezentował także w różnych miastach w Polsce. Od 1934 wypoczywał i leczył się w Otwocku, gdzie zmarł. Pochowany na Cmentarzu Ewangelicko-Reformowanym w Warszawie. Miał dwóch synów: Alfreda, który zginął młodo w wojnie polsko-bolszewickiej w sierpniu 1920 i Stefana, który m.in. brał udział jako oficer w kampanii wrześniowej 1939 roku, w której bronił warszawskiego Grochowa i Saskiej Kępy i walczył w 336 pułku piechoty pod dowództwem generała Waleriana Czumy, a po wojnie napisał biografię ojca. Napisał m.in.: "Byrona w urywkach"; przekład "Italien" Heinego w wyborze pism Heinego (1889); "Studia i szkice filozoficzne" (1891); "W przesileniu - wykrawki z życia" (1894); "Wszechpoemat i najnowsze jego dzieje" (1894); "Eusapjada"; "Forpoczty" (wraz z Wacławem Nałkowskim i Marią Komornicką, 1895); "Galeria ostatnich dni" (1897); "Nurty-ogniwa dramatyczne" (1896, 1891); "Juliusz Słowacki dzisiaj" (1900); "Cyprian Norwid" (1909); "Wiatraki Don Chichota. Pamiętnik-scenariusz" (opis podróży po Europie, 1933); nowele, powieści (cykl "Krwawe lilie" 1924-1929),pamiętnik z okresu I wojny światowej "Wielki zmierzch" (1924),a także ostatnia książka Jellenty – wydane w 1935 "Sosny otwockie – obraz miasta uzdrowiska" (reprint w roku 2000, w 65. rocznicę śmierci).http://pl.wikipedia.org/wiki/Cezary_Jellenta