Najnowsze artykuły
- ArtykułyCzternaście książek na nowy tydzień. Silne emocje gwarantowane!LubimyCzytać2
- ArtykułyKsiążki o przyrodzie: daj się ponieść pięknu i sile natury podczas lektury!Anna Sierant6
- ArtykułyTu streszczenia nie wystarczą. Sprawdź swoją znajomość lektur [QUIZ]Konrad Wrzesiński45
- ArtykułyCzytamy w weekend. 10 maja 2024LubimyCzytać426
Popularne wyszukiwania
Polecamy
Samuel Twardowski
Źródło: wikipedia
Znany jako: Samuel ze Skrzypny,...Znany jako: Samuel ze Skrzypny, pseudonim S.T. ze Skrzypny
11
6,3/10
Urodzony: 01.01.1595Zmarły: 06.07.1661
Samuel Ludwik Twardowski herbu Ogończyk, Samuel ze Skrzypny, pseudonim S.T. ze Skrzypny - jeden z najwybitniejszych polskich poetów barokowych, epik, panegirysta, satyryk, tłumacz.
Samuel Twardowski urodził się w niezamożnej rodzinie szlacheckiej osiadłej w województwie kaliskim. Jego ojciec, Mikołaj Twardowski, gospodarzył w majątku ziemskim w Lutyni koło Pleszewa (dziś w Gminie Dobrzyca). Młody Twardowski kształcił się w jezuickim kolegium Karnkowskiego w Kaliszu i już wtedy podejmował pierwsze próby pisarskie.
W 1621 walczył w bitwie pod Chocimiem, a w latach 1622-1623 brał udział w poselstwie Krzysztofa Zbaraskiego do Turcji. W kolejnych latach jako sekretarz służył różnym magnackim rodom m.in. Wiśniowieckim i Leszczyńskim.
W latach 40. XVII w. gospodarzył w należącej do ks. Wiśniowieckich wsi Zarubińce na Podolu[1], skąd wypędziło go powstanie kozackie w 1648 r. Osiadł wtedy w Wielkopolsce, gdzie zarządzał kilkoma dworami w dobrach Sieniutów.
W czasach Potopu szwedzkiego, podobnie jak większość szlachty, popierał początkowo Karola X Gustawa, by w 1656 przejść na stronę Jana II Kazimierza.
Zmarł w 1661 w Zalesiu Wielkim i pochowany został w kościele bernardyńskim w Kobylinie.
Debiutował w 1633 poematem epickim Przeważna legacyja, Jaśnie Oświeconego Książęcia Krzysztofa Zbaraskiego [...] do [...] Cesarza tureckiego Mustafy w roku 1621, wierszowaną, pisaną trzynastozgłoskowcem, kroniką poselstwa Zbaraskiego do Turcji, po części realizującą wzorzec gatunkowy eposu, a po części relacji z podróży (proponuje się dla tego rozwiązania gatunkowego formułę "epos peregrynacki") – pełną ciekawostek, ale też starającą się rzetelnie opisać istotę tureckiej kultury i polityki.
Następnie w 1636 wydał sielankę dramatyczną Dafnis drzewem bobkowym, pisany oktawą poemat stanowiący adaptację mitu o bogu Apollinie napastującym nimfę Dafne, która, by uniknąć gwałtu, zmienia się w laur. Mit był w epoce baroku powszechnie znany dzięki Metamorfozom Owidiusza, a interpretowany jako fabuła o moralnym heroizmie i ocalonej czystości.
Później poświęcił się poematom biograficznym, opisującym współczesnych sobie bohaterów. Z tego nurtu pochodzi wydany w 1649 poemat Władysław IV, król polski i szwedzki, czy wreszcie obszerna i czasem nazywana epopeją narodową Wojna domowa z Kozaki i Tatary wydawana etapami w latach sześćdziesiątych w całości w 1681. Pisywał także różnej wartości panegiryki (np. "Pałac Leszczyński", poematy epitalamijne) i utwory publicystyczno-polityczne (np. "Satyr na twarz Rzeczypospolitej", utwór podejmujący wzorzec "poematu satyrowego" Jana Kochanowskiego).
W roku 1655 wydał swoje najważniejsze dzieło, znów oparte na motywach mitologicznych, poemat Nadobna Paskwalina. Jak wcześniejsza Dafnis opisuje on historię nieszczęśliwej miłości, o ile jednak pierwsza kończy nieszczęśliwie, o tyle w drugiej bohaterce udaje się przezwyciężyć własne pragnienia i odnaleźć spokój w świątyni Junony, patronki matron. Nadobna Paskwalina oparta została na zaginionym dzisiaj tekście hiszpańskim. Twardowski swobodnie powiązał tu mitologie antyczną i wyobraźnię chrześcijańską, realne miejsca (akcja w Lizbonie) i antycznych bohaterów (Wenus, Mars, skruszony Apollo) obok zwykłych śmiertelników (piękna Paskwalina),tworząc nadrealny klimat opowieści o zazdrości, namiętności, także o psychicznym przeobrażeniu i – przez motyw drogi oddanym – doświadczeniu duchowym. Doznania i wędrówka Paskwaliny mają charakter inicjacji ku samowiedzy. Wszystko to dzieje się w baśniowej, onirycznej przestrzeni jak ze snu. Twardowski ujawnił tam swój warsztat poety kolorysty, wrażliwego jak malarz na kształty, barwy, światłocień. Wiele obrazów jest ściśle wizjonerskich: pałac Wenery, rozświetlane słońcem włosy Paskwaliny, domek Apollina, ogon pawia, klasztor Junony – opartych na kontraście cząstek składowych. Prekursorski, zdaniem slawistów (Endre Angyal, Claude Backvis),wobec romantyzmu i surrealizmu ostatni poemat Twardowskiego reprezentuje ten malarsko-wizyjny styl poezji baroku, który w XIX wieku ponowi Juliusz Słowacki.
Dafnis i Nadobna Paskwalina są dziś najczęściej wznawianymi utworami Samuela Twardowskiego.
Samuel Twardowski urodził się w niezamożnej rodzinie szlacheckiej osiadłej w województwie kaliskim. Jego ojciec, Mikołaj Twardowski, gospodarzył w majątku ziemskim w Lutyni koło Pleszewa (dziś w Gminie Dobrzyca). Młody Twardowski kształcił się w jezuickim kolegium Karnkowskiego w Kaliszu i już wtedy podejmował pierwsze próby pisarskie.
W 1621 walczył w bitwie pod Chocimiem, a w latach 1622-1623 brał udział w poselstwie Krzysztofa Zbaraskiego do Turcji. W kolejnych latach jako sekretarz służył różnym magnackim rodom m.in. Wiśniowieckim i Leszczyńskim.
W latach 40. XVII w. gospodarzył w należącej do ks. Wiśniowieckich wsi Zarubińce na Podolu[1], skąd wypędziło go powstanie kozackie w 1648 r. Osiadł wtedy w Wielkopolsce, gdzie zarządzał kilkoma dworami w dobrach Sieniutów.
W czasach Potopu szwedzkiego, podobnie jak większość szlachty, popierał początkowo Karola X Gustawa, by w 1656 przejść na stronę Jana II Kazimierza.
Zmarł w 1661 w Zalesiu Wielkim i pochowany został w kościele bernardyńskim w Kobylinie.
Debiutował w 1633 poematem epickim Przeważna legacyja, Jaśnie Oświeconego Książęcia Krzysztofa Zbaraskiego [...] do [...] Cesarza tureckiego Mustafy w roku 1621, wierszowaną, pisaną trzynastozgłoskowcem, kroniką poselstwa Zbaraskiego do Turcji, po części realizującą wzorzec gatunkowy eposu, a po części relacji z podróży (proponuje się dla tego rozwiązania gatunkowego formułę "epos peregrynacki") – pełną ciekawostek, ale też starającą się rzetelnie opisać istotę tureckiej kultury i polityki.
Następnie w 1636 wydał sielankę dramatyczną Dafnis drzewem bobkowym, pisany oktawą poemat stanowiący adaptację mitu o bogu Apollinie napastującym nimfę Dafne, która, by uniknąć gwałtu, zmienia się w laur. Mit był w epoce baroku powszechnie znany dzięki Metamorfozom Owidiusza, a interpretowany jako fabuła o moralnym heroizmie i ocalonej czystości.
Później poświęcił się poematom biograficznym, opisującym współczesnych sobie bohaterów. Z tego nurtu pochodzi wydany w 1649 poemat Władysław IV, król polski i szwedzki, czy wreszcie obszerna i czasem nazywana epopeją narodową Wojna domowa z Kozaki i Tatary wydawana etapami w latach sześćdziesiątych w całości w 1681. Pisywał także różnej wartości panegiryki (np. "Pałac Leszczyński", poematy epitalamijne) i utwory publicystyczno-polityczne (np. "Satyr na twarz Rzeczypospolitej", utwór podejmujący wzorzec "poematu satyrowego" Jana Kochanowskiego).
W roku 1655 wydał swoje najważniejsze dzieło, znów oparte na motywach mitologicznych, poemat Nadobna Paskwalina. Jak wcześniejsza Dafnis opisuje on historię nieszczęśliwej miłości, o ile jednak pierwsza kończy nieszczęśliwie, o tyle w drugiej bohaterce udaje się przezwyciężyć własne pragnienia i odnaleźć spokój w świątyni Junony, patronki matron. Nadobna Paskwalina oparta została na zaginionym dzisiaj tekście hiszpańskim. Twardowski swobodnie powiązał tu mitologie antyczną i wyobraźnię chrześcijańską, realne miejsca (akcja w Lizbonie) i antycznych bohaterów (Wenus, Mars, skruszony Apollo) obok zwykłych śmiertelników (piękna Paskwalina),tworząc nadrealny klimat opowieści o zazdrości, namiętności, także o psychicznym przeobrażeniu i – przez motyw drogi oddanym – doświadczeniu duchowym. Doznania i wędrówka Paskwaliny mają charakter inicjacji ku samowiedzy. Wszystko to dzieje się w baśniowej, onirycznej przestrzeni jak ze snu. Twardowski ujawnił tam swój warsztat poety kolorysty, wrażliwego jak malarz na kształty, barwy, światłocień. Wiele obrazów jest ściśle wizjonerskich: pałac Wenery, rozświetlane słońcem włosy Paskwaliny, domek Apollina, ogon pawia, klasztor Junony – opartych na kontraście cząstek składowych. Prekursorski, zdaniem slawistów (Endre Angyal, Claude Backvis),wobec romantyzmu i surrealizmu ostatni poemat Twardowskiego reprezentuje ten malarsko-wizyjny styl poezji baroku, który w XIX wieku ponowi Juliusz Słowacki.
Dafnis i Nadobna Paskwalina są dziś najczęściej wznawianymi utworami Samuela Twardowskiego.
6,3/10średnia ocena książek autora
407 przeczytało książki autora
234 chce przeczytać książki autora
0fanów autora
Zostań fanem autoraKsiążki i czasopisma
- Wszystkie
- Książki
- Czasopisma
Przeważna legacyja Krzysztofa Zbaraskiego od Zygmunta III do sołtana Mustafy
Samuel Twardowski
6,5 z 4 ocen
7 czytelników 0 opinii
2000
I w odmianach czasu smak jest. Antologia polskiej poezji barokowej
6,4 z 10 ocen
31 czytelników 0 opinii
1991
Najnowsze opinie o książkach autora
Dafnis drzewem bobkowym Samuel Twardowski
5,9
Nad Tesalią wschodzi Jutrzenka. Zefirki harcują, ptaszki śpiewają, nimfy wodne pluskają się w ciekach wodnych, trzy psiapsiółki jadą świtkiem-rankiem na polowanie... Ta sielanka wydaje się wręcz groteskowa zważywszy na fakt, że w okolicy grasuje Pyton, straszliwe smoczysko, co ta zamiast żywić się barankami nafaszerowanymi siarką, pożera pasterzy, niewiasty i małe dziatki. Szczęśliwie dla lokalnych pastuchów rzecz dzieje się w Grecji, gdzie o bohatera nietrudno - na pomoc przybywa sam Apollo, który uśmierca bestię. W przypływie samozadowolenia zaczyna drwić z umiejętności strzeleckich Kupidyna. Zły ruch, pani Apollo - bo z bożkiem miłości (zwłaszcza szantażowanym emocjonalnie przez matkę) nie ma żartów...
"Dafnis drzewem bobkowym" to jedna z najprzyjemniejszych pozycji, jaką można odnaleźć na półce "polski barok". Twardowski to nie Lubomirski, co zapycha watą oryginał i jest święcie przekonany, że "another job well done" - autor, choć opiera się na "Metamorfozach" i włoskiej operze, wiele wkłada w ten utwór od siebie, dzięki czemu znany powszechnie mit czyta się z zainteresowaniem. Interesujące są postacie: Apollo rozpaczliwie próbujący wcielać się w kolejne schematyczne role kochanków czy Dafnis - wzbogacona o myśliwskie hobby - jest nie tylko przerażoną nimfą, ale też panną, która ma swoje racje i jest gotowa oddać za nie wszystko. Sama historia tej nieszczęśliwej pary przeplatana jest rozmowami pasterzy - o dziwo, te zapychacze o miłości także dobrze się czyta (patrz Korydon, prawdziwy czarny charakter tego utworu - do końca miałam nadzieję, że dostanie lanie w ten czy inny brutalny sposób). Wspomnę jeszcze o uroczych wtrąceniach z realiów XVII-wiecznej Polski, typu Tatarzy biorący w jarzmo biednych Greków, agrest raniący biegające nimfy czy żubry pasące się pod Olimpem.
Naprawdę dobrze się czyta. Dobrze wykorzystana maska teatralna, ciekawe postacie, zlanie Grecji z Sarmacją nie gryzie, a przesłanie jest słuszne. Twardowskiemu za ten utwór należy się laur.
(BONUS: To, moi mili, moja setna recenzja na LubimyCzytać. Proszę wypić dzisiaj moje zdrowie i pomyśleć o mnie ciepło!)