Jesteśmy społecznością, która kocha książki

Zabrałam się za tę lekturę, gdyż przypomniała mi o niej ostatnio nasza sztandarowo-narodowa TVP1. To był fantastyczny serial, który po raz pierwszy (i jedyny aż do teraz) wyemitowany był w polskiej telewizji jakieś ćwierć wieku temu, ale został mi w pamięci do dziś. Zawsze byłam zdania, że takie seriale można by częściej powtarzać. To znakomita opowieść oparta na dziejach drugiej wojny światowej. Herman Wouk stworzył wspaniałych bohaterów należących do jednej amerykańskiej rodziny z tradycjami oficerskimi, której głową jest Victor Henry, komandor amerykańskiej Marynarki Wojennej. Nawiasem mówiąc to znakomita postać, na której opiera się cała historia (byłam bardzo młodziutka gdy po raz pierwszy oglądałam serial, ale to mi nie przeszkodziło natychmiast się zakochać w dostojnym oficerze pod 50-tkę ;D). Komandor Henry właśnie został oddelegowany do Berlina jako amerykański attache wojskowy. Ponieważ opowieść rozpoczyna się latem 1939 roku, więc objęcie tej funkcji właśnie w tym momencie wydaje się szczególnie ważne, choć może nie wszyscy bohaterowie zdają sobie z tego sprawę. Victor ma dwóch dorosłych synów. Starszy Warren decyduje się na karierę pilota bombowca i służbę na amerykańskim lotniskowcu. Zakochuje się w Janice, córce amerykańskiego kongresmana o bardzo konserwatywnych poglądach. Młodszy syn, Byron jest oficerem rezerwy, lecz nie potrafi się zdecydować co chce robić w życiu. Szkołę oficerską ukończył tylko dla świętego spokoju, żeby nie drażnić ojca, choć i tak wciąż ma z nim na pieńku. Póki co, Byron interesuje się historią sztuki i podróżuje po Europie. We Włoszech Mussoliniego zatrudnia się jako sekretarz u sławnego, żydowskiego pisarza. Przyjeżdża do jego urokliwej rezydencji i poznaje jego piękną bratanicę Natalię, w której zakochuje się bez pamięci. Natalia jednak ma już swojego mężczyznę. Leslie Slote jest młodym dyplomatą pracującym w ambasadzie amerykańskiej w Warszawie. Szaleje za Natalią, ale małżeństwo z nią jest mu trochę nie na rękę. Boi się, że ożenek z Żydówką może zaszkodzić jego prężnie rozwijającej sie karierze. Pod koniec sierpnia Natalia wyrusza w podróż do Polski odwiedzić narzeczonego, a wuj Aaron poleca jej odwiedzić krewnych zamieszkałych na polskiej wsi. Byron decyduje się dla bezpieczeństwa towarzyszyć jej w podróży. Wybuch wojny zastaje ich w Polsce, czterdzieści kilometrów od granicy z Czechosłowacją. Wkraczają niemieckie wojska i rozpoczyna się wielka ucieczka ludności cywilnej i wielki egzamin dojrzałości dla Byrona. Książka jest znakomicie skonstruowana. Takie ulokowanie postaci daje pogląd dosłownie na wszystko. Komandor jako attache prowadzi wiele rozmów z ważnymi decydentami. Spotyka się z Hitlerem i wysokimi rangą niemieckimi wojskowymi. Utrzymuje też stały kontakt z prezydentem Roosveltem. Uczestniczy też jako obserwator w rozmowach z innymi ważnymi politykami takimi jak Mussolini. Poznaje też premiera Churchilla, a potem samego Stalina. Wspólnie z żoną, Rhodą, uczestniczą w różnych imprezach i obserwują klimat wśród ludzi w samym centrum Niemiec. Dzięki dziewiętnastoletniej córce komandora, Madeline, mamy okazję obserwować nastroje w Stanach, tym bardziej, że usiłująca wyrwać sie spod kurateli rodziców dziewczyna, zatrudnia się dorywczo (przy okazji letniej przerwy w zajęciach na uczelni) w telewizji CBS. Mamy też pogląd ze strony angielskich mediów. Na statku "Bremen" płynącym do Niemiec komandor poznaje angielskiego korespondenta BBC Alistera Tudsbury i pomagającą mu w pracy córkę Pamelę, z którymi los zwiąże go praktycznie na stałe. Czytając tę książkę zastanawiałam się nad tym jak olbrzymią wiedzą musiał dysponować autor, Herman Wouk i trochę dziwnie się czułam czytając o Polsce czasów wojny, okiem Amerykanina. Moim zdaniem ta powieść to kawał świetnej roboty. W każdym razie wszystko co napisał o Polsce wydaje się dość wiarygodnie odmalowane. Nie odczułam żadnego fałszu. Mam zresztą wrażenie, że ambicją autora było właśnie jak najwierniej opisać warunki i otoczenie, w których przyszło bohaterom powieści funkcjonować. Dzięki Warrenowi i Byronowi obserwujemy przygotowanie i morale amerykańskich żołnierzy, losy Natalii i jej wuja Aarona dają pogląd na to, jak traktuje się Żydów w tym czasie w Europie i co się dzieje w miejscach ogarniętych wojną. Książkę więc czyta się trochę jak trylogię "Stulecie" Kena Folletta. Konstrukcja jest bardzo podobna. I napisana z podobnym rozmachem. Pierwszy tom poświęcony jest postaci Natalii, drugi - Pameli. Bardzo polecam. Tym bardziej, że istnieje dalsza część tej historii zatytułowana "Wojna i pamięć". Powieść "Wichry wojny" kończy się w grudniu 1941 roku, w dość newralgicznym momencie. Komandor Henry otrzymuje nowe rozkazy – ma objąć dowództwo okrętu wojennego "California" w Pearl Harbour na Hawajach, gdy tym czasem... sami wiecie. Dodatkowym plusem tej powieści są wplecione gdzieniegdzie fragmenty raportu "Utrata światowego imperium" napisanego już po wojnie przez niemieckiego generała Armina von Roona (postać odmalowana bardzo sugestywnie, zdaje się być autentyczna). Ten raport to bardzo ciekawie napisana rzecz - choć nastawiony na obronę niemieckich poczynań wojennych i wytykający błędy Aliantom, nie stroniący także od krytyki pod adresem Hitlera. Bardzo, bardzo polecam.