Jesteśmy społecznością, która kocha książki

Nieco mylący tytuł. „Sprawa honoru” to nie tyle historia Dywizjonu 303, co opowieść o II Wojny Światowej widzianej oczami Polaków. Pewnie, gdyby autorem był rodak, recenzenci Gazety Wyborczej czy Polityki zarzuciliby mu kreowanie PiSowskiej wersji historii. Na szczęście zrobili to Amerykanie i nie ma co ukrywać, że z brawurą oddali hołd bohaterstwu polskich pilotów i żołnierzy, pochylili się nad tragicznym losem cywili i wszystkich Polaków, dla których koniec wojny nie oznaczał odzyskania wolności i prawa do życia „po swojemu”. Jak powiedział Winston Churchill: „Historia jest pisana przez zwycięzców” i z tej perspektywy widać kto święcił wiktorię na zakończenie ostatniej Wojny Światowej. Polski punkt spojrzenia na wydarzenia sprzed 80 lat jest niestety marginalizowany i stąd warto honorować tego typu wydawnictwa. Od lat polecam każdemu obcokrajowcowi, który chce poznać polską specyfikę spojrzenia na wydarzenia II Wojny Światowej. Po latach wróciłem do lektury, bo „Sprawa honoru” idealnie pokazuje, że nie ma jednej wersji historii. Ocena bohaterów, wydarzeń zmienia się wraz z rytmem potrzeb kreującego. Jak zachwyt nad Polakami zmienił się w niechęć, a potępienie Sowietów w podziw. Propaganda, głupota, potrzeba chwili, ignorancja, agenci wpływu i pudła rezonansowe. Autorzy wykonali tytaniczną pracę nad pokazaniem, jak bieżąca potrzeba polityczna angielskich i amerykańskich polityków wpłynęła na stosunek do „sprawy polskiej” i jakimi metodami to uczynili. Lekkość z jaką opinia publiczna dokonała tego fikołka każe z ostrożnością podchodzić do entuzjazmu z jakim obecnie przyjmowany jest heroizm Ukraińców. Kto wie, co przeczytamy, usłyszymy czy zobaczymy za rok, dwa, kiedy być może zwycięży potrzeba „powrotu do normalności”? Szczegółowo odmalowany w „Sprawie honoru” mechanizm sprawia, że mam w tej kwestii złe przeczucia.