Jesteśmy społecznością, która kocha książki

To zdecydowanie najbardziej niezwykła powieść, z jaką się spotkałam. I to jest właśnie odpowiednie słowo – „niezwykła”. „Nie „wspaniała”, „nadzwyczajna”, cudowna”, etc. Tylko niezwykła pod każdym względem. Pod względem umieszczenia akcji w świecie teatru, filmu, zdradzając kilka sekretów zza kulis, np. w kwestii przygotowywania trudnych rekwizytów, takich jak zwłoki ludzkie. Ze względu na pomysł – reżyser nie może ukończyć swojego najnowszego dzieła, bo zadręczy go samobójcza śmierć żony i przywraca ją do życia z pomocą bardzo podobnej do niej aktorki, aby prowadzić z nią jedynie wideorozmowy. Ze względu na styl – płynny, bardzo literacki, momentami wręcz poetycki, trudny językowo, ale jednocześnie nie męczący czytelnika, z ciekawymi grami językowymi. Na przykład,przy opisie postaci, nie mamy „podniebienia”, a „dach ust”. Opisy czynności czy samych postaci też mają lekkie, choć stałe, zabarwienie emocjonalne, jeśli mogę to tak nazwać, choć jest to moje subiektywne odczucie Płynie się z tą historią, zanurza delikatnie, krok po kroku, jak wchodzi się ostrożnie pierwszy raz do jeziora. Aż wreszcie ze względu na… autora. David Thewlis jest dla mnie bardzo wyjątkową osobą. Absolutnie uwielbiam jego pracę, obejrzałam właściwie wszystkie jego filmy, uwielbiam oglądać i czytać z nim wywiady. Ma ogromny talent, a przez te dekady pracy nie stał się wyniosły, zarozumiały ani zgnuśniały, jak czasem z aktorami bywa i przestajemy ich lubić. On tworzy pracując i pracuje tworząc, nie potrzebuje otoczki, plotek, robienia szumu. W branży jest bardzo ceniony, choć wśród widzów nie każdy go kojarzy (zwłaszcza poza granicami UK, mam wrażenie) i nie każdy lubi jego styl. I taka jest też po trochu ta książka. Napisana naprawdę dobrze, nie ma się tu do czego przyczepić, ale nadal nie każdy w nią wsiąknie i nie każdy może zrozumie. Ja na koniec, nie ukrywam, uroniłam łzę. Ta książkę uderza gdzieś, choć delikatnie, to w takie struny duszy, w których czasem nie wiemy, że istnieją i grają gdzieś tam w tle lub o których nie chcemy wiedzieć i próbujemy je zagłuszyć. Bardzo widać też doświadczenia życiowe. To nie jest David piszący „Pośmiertną sławę Hectora Kiplinga”, to jest David starszy o ćwierć wieku. Dlatego nie należy porównywać tych książek, choć zdecydowanie łączy je nadal czarny humor i pozostawienie sporej furtki do interpretacji wątków, postaci czy wręcz zakończenia. Choć oczywiście nie ma tu mowy o jakiejś „utajonej” autobiografii, to David czerpie ze swoich doświadczeń i czuć, że, jeśli zna się jakieś detale z jego życia, to to ubarwienie emocjonalne czy pewna dosadność, są bardziej widoczne. Choć równie dobrze mogę to sobie oczywiście wmawiać, wiadomo. Sama powieść łączy w sobie wspomniany czarny humor, groteskę, trochę farsę, ale i makabrę i naturalizm, szczególnie, jeśli chodzi o aspekty związane z opisem śmierci, martwych ciał czy rozkładu. Pięknie są też pozamykane wszystkie wątki. Szczególnie w ostatnim rozdziale, który bardzo mnie wzruszył – wątek główny, rzecz jasna, ale także wątek siostry głównej bohaterki czy ich ojca. Thewlis pokazuje w tej powieści, jak ciężka i trudna do pogodzenia jest śmierć bliskich osób – zarówna ta, która się już wydarzyła jak i ta, która jeszcze nie nastąpiła, a o której wiemy, że może niedługo przyjść do kogoś z naszych bliskich lub nawet… że chcielibyśmy, żeby przyszła. Trochę rozgrzesza lub raczej – daje przyzwolenie na szaleństwo, zagubienie czy te myśli, których się wtedy wstydzimy lub obawiamy, nie dopuszczamy do siebie i pokazuje, że nic nie jest czarno-białe. A im więcej słów wylewam do tej recenzji tej książki, tym bardziej utwierdzam się w jej wysokiej ocenie, bo niektóre wątki, zdania, słowa, dopiero do mnie spływają i się łączą. I wydają mi się dużo piękniejsze niż wtedy, kiedy je czytałam. PS: David Thewlis pisał tę powieść w roku 2019 i, jak mówił w wywiadach, oddając ją do wydawnictwa z początkiem 2020 obawiał się, że motyw długich wideorozmów z bliskimi, z którymi nie można się spotkać, nie przyjmie się i będzie niezrozumiały dla czytelnika. ;)