(Niejedna) Nagroda Wielkiego Kalibru

W tym roku w jury Nagrody Wielkiego Kalibru zasiadają: Małgorzata Omilanowska-Kiljańczyk (przewodnicząca), prof. Bernadetta Darska, prof. Anna Gemra, dr Anna Marchewka, Piotr Kofta oraz Grzegorz Sowula. Laureat lub laureatka tego wyróżnienia otrzyma 25 tysięcy złotych (ufundowanych przez Prezydenta Miasta Wrocławia Jacka Sutryka).

Warto dodać, że poza nagrodą główną podczas gali w stolicy Dolnego Śląska wręczone zostaną również inne wyróżnienia: Nagroda Czytelników Wielkiego Kalibru (zwycięzcę wybierają czytelnicy i czytelniczki w plebiscycie internetowym), Nagroda Edytorska Międzynarodowego Festiwalu Kryminału (przyznawana właśnie za walory edytorskie publikacji) oraz Nagroda Specjalna im. Janiny Paradowskiej (powołana, by uczcić pamięć wieloletniej przewodniczącej Kapituły NWK). Co więcej, po latach nieobecności wraca Nagroda Małego Kalibru, którą otrzyma wydawnictwo najbardziej przyczyniające się do popularyzacji literatury kryminalnej wśród dzieci i młodzieży. Jak już pisaliśmy wcześniej, Honorową Nagrodę Wielkiego Kalibru, za całokształt twórczości, otrzyma B.A. Paris, która osobiście odbierze statuetkę i spotka się z polskimi fanami.

Nagroda Wielkiego Kalibru 2023: nominacje

Oto nominowani do głównej Nagrody Wielkiego Kalibru.

„Pies ogrodnika”, Katarzyna Gacek, Wydawnictwo Znak

„Pies ogrodnika” to pierwsza powieść z cyklu o Agencji Detektywistycznej Czajka, zaczynającej swoją działalność w Milanówku i założonej przez Gaję, której w pracy pomagają – niedająca sobie w kaszę dmuchać Klara oraz skuteczna, choć zakompleksiona urzędniczka Matylda. Gdy ginie uczennica miejscowego liceum, detektywki szybko zyskują swoją pierwszą sprawę do rozwiązania. Zlecenie, które dostają kobiety, polega przede wszystkim na tym, by udowodnić, że główny podejrzany – przystojny nauczyciel matematyki – nie jest winny tej zbrodni. Katarzyna Gacek, twórczyni powieści, sama ukończyła kurs detektywistyczny, jest autorką gatunku cosy crime, czyli tych trochę przyjemniejszych – pozbawionych krwawych scen, opisów przemocy, za to często pełnych humoru – książek o zbrodni.

„Jesień zapomnianych”, Anna Kańtoch, Wydawnictwo Marginesy

„Jesienią zapomnianych” Anna Kańtoch kończy trylogię o Krystynie Lesińskiej, która skupia się wokół sprawy zaginięcia brata bohaterki. W książce poznajmy Krystynę w wersji najmłodszej spośród wszystkich z trylogii – autorka tym razem przenosi bowiem akcję do października 1966 roku, gdy Krystyna (wtedy jeszcze) Wojciechowska studiuje prawo, a jej brat Roman pozostaje zaginiony do 3 lat. W ostatniej części cyklu pisarka odsłania przed czytelnikami i czytelniczkami tajemnicę, jaka się za tym wydarzeniem kryła. Anna Kańtoch za pierwszy tom trylogii, „Wiosnę zaginionych” (2020) otrzymała Nagrodę Wielkiego Kalibru w roku 2021, a „Lato utraconych”, druga część opowieści o Lesińskiej, było do niej nominowane rok później.

„Czerwone jezioro”, Julia Łapińska, Wydawnictwo Agora

Bohater powieści, Kuba Krall, jest – a raczej był – uznanym polskim fotoreporterem, utrwalającym na zdjęciach największe zbrodnie, wojny ostatnich lat. Tego rodzaju praca pozostawiła jednak niemały ślad w jego psychice – zespół stresu pourazowego, „leczony” przez Kralla alkoholem. Gdy mężczyźnie kończą się już pieniądze, dostaje niespodziewanie intratne zlecenie – ma sfotografować wesele jednego z rosyjskich oligarchów. Jego wprawne oko podczas imprezy potrafi wyłowić wiele szczegółów: nie tylko ten, że panna młoda zdradza męża już na weselu, ale i zmasakrowane zwłoki, podrzucone przez kogoś w trakcie imprezy. Julia Łapińska, autorka książki, jest absolwentką Instytutu Reportażu, jej teksty ukazywały się m.in. w „Polityce”, „Dużym Formacie”, „Tygodniku Powszechnym”.

„Pakt”, Anna Potyra, Wydawnictwo Zysk i S-ka

Komisarz Adam Lorenz odwiedza swojego starego przyjaciela, właściciela starego poniemieckiego pałacu. Miejsce zostało przez mężczyznę wyremontowane, wygląda i prosperuje wspaniale. W dniu przyjazdu komisarza znika bez śladu młoda Ukrainka, pracownica majątku. Po kilku dniach okazuje się, że dziewczyna została zamordowana, a przybyła na miejsce prokurator Maria Szafrańska razem z Lorenzem będzie się starała rozwiązać zagadkę (nie tylko tej, jak się okaże) zbrodni. Anna Potyra, z wykształcenia anglistka, za swoją debiutancką powieść „Pchła” otrzymała wyróżnienie Komendanta Szkoły Policji w Pile w konkursie dla Najlepszej Polskiej Miejskiej Powieści Kryminalnej roku 2019.

„Syn bagien”, Paweł Rzewuski, Wydawnictwo Literackie

Akcja „Syna bagien” rozgrywa się w roku 1937, gdy na Polesiu ma miejsce seria zaginięć i okrutnych morderstw. Podejrzenia szybko kierują się na Wacława Kostka-Biernackiego – wojewodę poleskiego o ogromnych wpływach, uwielbianego przez ludzi i znienawidzonego przez politycznych przeciwników. Jako że jednym z zaginionych jest kapitan kontrwywiadu, śladem Kostki-Biernackiego rusza młody i ambitny Maurycy Jakubowski. Czy uda mu się udowodnić, że wojewoda składa, jak się podejrzewa, swoje ofiary na ołtarzu szatana? Paweł Rzewuski jest doktorem filozofii i historykiem, autorem „Filozofii Piłsudskiego” oraz „Grzechów »Paryża Północy«”.

„Katharsis”, Maciej Siembieda, Wydawnictwo Agora

Maciej Siembieda przez ponad trzy dekady pracował jako reporter skupiający się na śledztwach historycznych, a jako pisarz zadebiutował w wieku 56 lat. Twórca był już nominowany do Nagrody Wielkiego Kalibru w roku 2022 (za „Kukły”), a w roku 20219 za „Miejsce i imię”. Co ciekawe, na tegorocznej długiej liście nominowanych znalazły się dwie książki Macieja Siembiedy – „Kołysanka” oraz właśnie „Katharsis”, które znalazło się w finałowej siódemce. Powieść przedstawia losy czterech bohaterów, Polaków i Greków, pozornie za sobą niezwiązane, a jednak przecinające się w jednym miejscu: w kopalni rudy uranu w sudeckim Kletnie, w którym w latach 1949-1952 Sowieci wydobywali surowiec do budowy własnej bomby atomowej.

„Krzywda”, Marek Stelar, Wydawnictwo Filia

Gdy w Nowym Warpnie ginie samotna emerytowana nauczycielka Regina Remus, nikt nie zdaje się szczególnie zasmucony – wyniosła i zgorzkniała kobieta nie budziła sympatii, a niemieckie pochodzenie sprawiło, że nie miała łatwego dzieciństwa. I choć wydaje się, że sprawa szybko znajduje swoje rozwiązanie – na nożu tkwiącym w piersi ofiary znaleziono odciski palców jednego z szanowanych obywateli miasta, to pracujący przy śledztwie aspirant Przeworski czuje, że sprawa sięga daleko w przeszłość, nawet do czasów wojny. Marek Stelar jest z wykształcenia architektem, ale i miłośnikiem kryminałów oraz horrorów, na swoim literackim koncie ma, poza „Krzywdą” takie książki jak m.in. „Przegrana”, „Wybrana”, „Cień”.

Jak podoba wam się tegoroczna finałowa siódemka Nagrody Wielkiego Kalibru? Na kogo oddalibyście swój głos, jakich tytułów wam w zestawieniu brakuje?