Jesteśmy społecznością, która kocha książki

Niniejsza publikacja obejmuje wybrane teksty Eugeniusza Romera. Jest to poznać dosyć znana w świecie naukowym, zwłaszcza geografii. Jego dorobek intelektualny oraz naukowy był bardzo szeroki i obejmował zarówno kartografię, geografię fizyczną, jak i geopolitykę. To właśnie na tą ostatnią położono szczególny nacisk w książce.

Myśl geopolityczna Romera jest niewątpliwie inspirująca. W bogatej argumentacji, podejmującej kwestie fizjografii, florystyki, klimatologii, hydrografii autor udowadnia, iż można znaleźć dziejowe uzasadnienie istnienia państwa polskiego. Jednocześnie Romer przeciwstawia się w tym miejscu szeroko pojętemu determinizmowi geograficznemu, na bazie którego wykiełkowała koncepcja nieokreśloności i przejściowości ziem polskich, która była dziełem geopolityków niemieckich oraz polskich geografów - Wacława Nałkowskiego oraz Wincentego Pola. Romer podkreśla znaczenie przestrzeni geograficznej na kształtowanie się społeczności i kultury. Jednocześnie akcentuje również kwestię woli ludzkiej w kształtowaniu tejże przestrzeni, co umyka zasadniczo determinizmowi.

Publikacja niewątpliwie bardzo wartościowa, zwłaszcza w dobie wzmożonego zainteresowania geopolityką ze względu na szeroko pojęte procesy destabilizacyjne w Europie, które można obserwować już od dobrych paru lat (obecna wojna za wschodnią granicą jest najbardziej jaskrawym z elementów destabilizacji). Niemniej jednak w tym miejscu miejscu będzie kamyczek do ogródka wydawnictwa. Przedstawiane w publikacji wykresy, zarysy map często są nie do końca czytelne, co utrudnia znacząco odczyt zawartych tam danych. Można byłoby to poprawić. Przejrzystość będzie tutaj działała na korzyść.

Niniejsza publikacja obejmuje wybrane teksty Eugeniusza Romera. Jest to poznać dosyć znana w świecie naukowym, zwłaszcza geografii. Jego dorobek intelektualny oraz naukowy był bardzo szeroki i obejmował zarówno kartografię, geografię fizyczną, jak i geopolitykę. To właśnie na tą ostatnią położono szczególny nacisk w książce.

Myśl geopolityczna Romera jest niewątpliwie...

Przed II WŚ w Polsce brakowało realizmu politycznego. Postawa opinii publicznej, niezależnie od obozu politycznego była jednoznacznie antyniemiecka. Ponadto władze sanacyjne podsycały hurraoptymizm, który był jeszcze większy po drobnych "sukcesach", jakim było zajęcie Zaolzia oraz tzw. gwarancje ze strony Anglii.

W tych czasach niewiele było osób, które widziały sytuację trzeźwo. I zaliczał się do nich Władysław Studnicki. Pomimo niezgodności z głoszonymi przez niego poglądami odnośnie wizji państwa w kształcie terytorialnym należy przyznać mu rację w kontekście oceny sytuacji politycznej przed wojną.

Treść książki jest rzeczywiście prorocza. Studnicki nie miał złudzeń, iż sojusznikiem Francji i Anglii w walce z Niemcami może być ZSRR, a nie Polska. Za to wsparcie zaś Sowiety musiały otrzymać określoną zapłatę. Tą formą zapłaty miały być wschodnie połacie II RP.

Niestety, współcześnie również brakuje nam myślicieli politycznych wyższego formatu, umiejących analizować i przewidywać. Ciągle tkwi się w przekonaniu, że jedynie gwarancje sojuszników mogą nam zapewnić bezpieczeństwo. Tymczasem historia uczy, iż w pierwszej kolejności należy liczyć tylko na siebie.

Przed II WŚ w Polsce brakowało realizmu politycznego. Postawa opinii publicznej, niezależnie od obozu politycznego była jednoznacznie antyniemiecka. Ponadto władze sanacyjne podsycały hurraoptymizm, który był jeszcze większy po drobnych "sukcesach", jakim było zajęcie Zaolzia oraz tzw. gwarancje ze strony Anglii.

W tych czasach niewiele było osób, które widziały sytuację...

O Najnowszej historii Polski – 1939 – 1989
Okres wojenny w Polsce to nadal temat, który wymaga licznych badań. Pomimo znaczącej ilości publikacji na temat konfliktu II WŚ pewne kwestie nadal wymagają dopracowania i merytorycznego wyjaśnienia. Książka Leszka Żebrowskiego jest z pewnością próbą zmierzenia się z tym niełatwą kwestią, zwłaszcza jeśli dotyczy ona wątków szczególnie kontrowersyjnych oraz zafałszowanych – mowa tutaj o historii konspiracji Obozu Narodowego oraz relacji polsko-żydowskich.
Autor publikacji jest dobrze znany osobom zainteresowanym historią Polski. Specjalizuje się on w zagadnieniach II WŚ, a zwłaszcza historii Narodowych Sił Zbrojnych. „O najnowszej historii Polski” wpisuje się w typowy styl autora, który poprzednie publikacje poświęcał często podobnej tematyce (wątki tutaj przywoływane można znaleźć min. W „Paszkwilu Wyborczej”, ale nie tylko).
Zasadniczy „rdzeń” książki opiera się na wątkach historycznych związanych z Obozem Narodowym, a zwłaszcza z Narodowymi Siłami Zbrojnymi. Autor opisuje tutaj ciekawe kwestie związane np. z procesem scalania z AK oraz udziałem kobiet w podziemiu narodowym (temat dotychczas bardzo słabo opracowany). W dalszej części książki Żebrowski dokonuje krytycznej oceny monografii Ruchu Narodowego autorstwa doktora Komorowskiego. Na podstawie przytoczonych źródeł autor wykazuje liczne nieścisłości powstałe w tej publikacji. Krytyce zostaje poddany także ogólny stan polskiej kadry naukowej, zwłaszcza tej „starszej daty” Mowa tutaj o gronie osób, z tytułami naukowymi, które swoje wykształcenie dostali poniekąd z klucza partyjnego oraz ideologicznego. Żebrowski krytykuje w mocny sposób brak dekomunizacji nauki na przykładzie prof. Dunin-Wąsowicza.
Podsumowując, jeżeli ktoś czytał wcześniejsze książki autora z pewnością wyłapie pewne powtórzenia, które jednakże często są nieuniknione.

O Najnowszej historii Polski – 1939 – 1989
Okres wojenny w Polsce to nadal temat, który wymaga licznych badań. Pomimo znaczącej ilości publikacji na temat konfliktu II WŚ pewne kwestie nadal wymagają dopracowania i merytorycznego wyjaśnienia. Książka Leszka Żebrowskiego jest z pewnością próbą zmierzenia się z tym niełatwą kwestią, zwłaszcza jeśli dotyczy ona wątków...

Książka „W imię czego ta ofiara?” porusza tematykę powstania warszawskiego – najbardziej tragicznego zrywu Polaków zarówno w czasie II WŚ, jak i w całym XX wieku. Publikacja ta nie jest jednakże monografią historyczną – jest to zbiór artykułów i wywiadów ludzi przede wszystkim wywodzących się z obozu narodowego, będącymi czynnymi uczestnikami powstania bądź osobami żywo zainteresowanymi tą tematyką.
Osoby, których wspomnienia są zmieszczone w publikacji, negatywnie odnoszą się do genezy oraz wybuchu Powstania Warszawskiego. Przyczyną takiej postawy nie była bynajmniej związana z postawą antypowstańczą, negującą sens zrywów zbrojnych w jakikolwiek sposób. Chodziło tu o okoliczności. Autorzy wspomnień jednoznacznie wskazują błędy i niedopatrzenia, które zostały popełnione w czasie przygotowań do zrywu. Wskazują na nieszczęsny kontekst polityczny, którego to Warszawa, jak i jej cała ludność stała się zakładnikiem, za co zapłaciła najwyższą cenę.

Pomimo negatywnej oceny dowództwa warto podkreślić, iż autorzy artykułów zawartych w publikacji co prawda w negatywny sposób odnoszą się do dowództwa PW (a zwłaszcza tych, którzy natarczywie parli do insurekcji), aczkolwiek w żadnej mierze nie negują bohaterstwa zwykłych powstańców. Ich krytyka powstania opiera się na konieczności zachowania sił biologicznych narodu, tak zwanej ekonomii krwi, o której pisał Adam Doboszyński (artykuł również zawarty w publikacji). Nieadekwatne mierzenie sił przy ogromnej dysproporcji środków musiało zakończyć się katastrofą i zagładą Warszawy.

Podsumowując, publikacja jest przeznaczona dla osób, które chciałyby poznać stanowisko wobec powstania osób związanych z szeroko pojętym obozem narodowym. Nie jest to w żadnej mierze zawiła praca naukowa, przedstawiająca przebieg oraz dokładne kulisy powstania.

Książka „W imię czego ta ofiara?” porusza tematykę powstania warszawskiego – najbardziej tragicznego zrywu Polaków zarówno w czasie II WŚ, jak i w całym XX wieku. Publikacja ta nie jest jednakże monografią historyczną – jest to zbiór artykułów i wywiadów ludzi przede wszystkim wywodzących się z obozu narodowego, będącymi czynnymi uczestnikami powstania bądź osobami żywo...

Książka Feliksa Konecznego przedstawia losy I RP za czasów panowania dynastii jagiellońskiej. Niewątpliwie okres panowania Jagiellonów był dla naszej historii jednym z najważniejszych. To właśnie wtedy kształtował się charakterystyczny dla I RP ustrój życia społecznego, zwany demokracją szlachecką. Wtedy także I RP doświadczyła także złotego wieku w sferze życia społecznego i kulturalnego.

Błędem jest jednakże stwierdzenie, iż książka ta jest jedynie suchym przedstawieniem faktów historycznych. Analogicznie jak w przypadku całej twórczości Konecznego ma się tutaj do czynienia z bardzo szczegółowym opisem poszczególnych wydarzeń. Autor często przywołuje kontekst i genezę, następnie dopiero potem przechodzi do przedstawiania samego wydarzenia. Z pewnością jest to związane z naukowym zacięciem Konecznego na temat interpretacji historii pod kątem filozofii dziejów. To zdecydowanie zdeterminowało bardzo skrupulatne i szczegółowe opisywanie poszczególnych wydarzeń.

Z pewnością jest to poniekąd bardzo pozytywna strona tejże publikacji – ale zarazem jej największa słabość. Umysł czytelnika jest bowiem zasypywany nadmierną ilością rozmaitych informacji. Z tego gąszczu ciężko jest zapamiętać wiele istotnych kwestii; chyba, że skrupulatnie się je notuje.

Oprócz ogromnej wiedzy na tematy historyczne, Konecznemu należy przyznać także, iż w opisywaniu dziejów wykazuje się znaczną dozą obiektywizmu (świadomie używam tego stwierdzenia – pisanie o historii zawsze wiąże się z ryzykiem zniekształcania pewnych faktów z powodu wyznanego światopoglądu i interpretacji). Autor docenia pozytywne strony ówczesnych czasów, jednakże automatycznie do wielu kwestii i wydarzeń podchodzi sceptycznie i ocenia je negatywnie. Koneczny w swojej publikacji przedstawia pogląd, iż to właśnie za Jagiellonów ukształtował się w Polsce pewien grunt pod niekorzystne stosunki społeczne, które przyczyniły się do upadku państwa w dłuższej perspektywie. Profesor podaje tu za przykład zawiązki niewoli ludu wiejskiego, przejawiające się w coraz większym przywiązaniu włościaństwa do roli i poddaństwa wobec szlachty. Krytycznie ocenia również wzrastający antagonizm na linii szlachta – możnowładztwo.

Podsumowując, jest to niewątpliwie publikacja, po którą warto sięgnąć. Pozwoli ona osobom o mniejszym zasobie wiedzy dowiedzieć się o wielu ciekawych wydarzeniach historycznych. Natomiast dla osób o szerszej wiedzy może być poniekąd powtórką, która pozwoli usystematyzować wiedzę o tychże jakże ciekawych czasach.

Książka Feliksa Konecznego przedstawia losy I RP za czasów panowania dynastii jagiellońskiej. Niewątpliwie okres panowania Jagiellonów był dla naszej historii jednym z najważniejszych. To właśnie wtedy kształtował się charakterystyczny dla I RP ustrój życia społecznego, zwany demokracją szlachecką. Wtedy także I RP doświadczyła także złotego wieku w sferze życia społecznego...