Jesteśmy społecznością, która kocha książki

Byłam ciekawa cudzoziemskiego spojrzenia na drażliwy i bolesny temat Katynia. Po lekturze mogę stwierdzić, że amerykański dziennikarz niezwykle poważnie podszedł do tematu i widać, że wstrząsnął nim mord na polskich oficerach, a także zachowanie Sowietów i aliantów w tej sprawie. Paul nie próbuje wybielić zachowania Amerykanów i Brytyjczyków. Tłumaczy ich motywację, ale nie po to, by usprawiedliwiać, tylko by pokazać, w jakim szachu Stalin trzymał swoich „sprzymierzeńców”. Wszelkie wydarzenia historyczne są przedstawiono niezwykle klarownie i rzeczowo, choć z jakimś takim ni to politowaniem ni to rozczuleniem czytałam próby wyjaśnienia pewnych polskich postaw i zachowań. Tu chyba najbardziej było widać, że autorem książki jest obcokrajowiec. Ale muszę przyznać, że całkiem nieźle sobie poradził z tłumaczeniem polskiego pojęcia honoru i tego, że zdarzenie, które większość narodów oceniłaby jako klęskę, dla Polaków może być przejawem najwyższego bohaterstwa i zapowiedzią zwycięstwa, o ile nie samym zwycięstwem. Podobało mi się, że autor opisywanym przez siebie wydarzeniom przydzielił ambasadorów. Losy konkretnych rodzin, których ojcowie zostali zamordowani przez NKWD, pozwalają bardziej pojąć cierpienia tamtych ludzi niż pisanie ogólnikami. Choć i tak bohaterowie Paula na tle wszystkich wywiezionych na wschód w czasie II wojny światowej są wielkimi szczęśliwcami – przeżyli i wydostali się z „raju”. Mimo ciężaru tematycznego „Katyń” czyta się bardzo dobrze. Myślę, że jest to odpowiednia książka dla zupełnego laika, jako wstęp do głębszego poznania tematu. Autor nie ma żadnych polskich korzeni, więc w jego opracowaniu więcej jest zwykłego ludzkiego współczucia dla ofiar okrutnego mordu i ich bliskich niż „sprawy polskiej”. Bardzo przystępnie została opisana sytuacja polityczna naszego kraju po śmierci gen. Sikorskiego. Może troszkę za dużo było powtórzeń pewnych faktów, ale trzeba pamiętać, że autor pisał książkę dla czytelnika, który nie orientuje się w przedstawionych w niej wydarzeniach, dla kogoś, kto być może pierwszy raz usłyszy o Katyniu.