Wóda i chuć (Wielki las Z. Nienackiego)

„U Stefana Kuleszy stały na stole trzy półlitrówki, półmiski pokrojoną kiełbasą, waza z kiszonymi ogórkami i sterta pokrojonego chleba”.
Wielki las, Z. Nienacki, s.42.
Okazją do picia, tym razem było przygotowanie gruntu pod sadzenie plantacji, stąd w leśniczówce wóda i koledzy: leśniczy Tarchoński, gajowy Wzdręga i traktorzysta Budrys. Nie chcąc się wywyższać znalazł się i Maryn. Piją za awans inżyniera, za plantację, ale rozmawiają przede wszystkim o kobietach.

Wielki las Z. Nienackiego – to powieść, w której ludzkie losy uwikłane zostały w materię lasu. Dla Horsta Soboty, tworu okrutnego, odbierającego mu żonę i syna, skazującego na samotność; dla upitej do nieprzytomności przez robotników leśnych Weroniki – miejscem gwałtu; dla Izajasza Rzepy – przestrzenią, w której „ każdy żyje kosztem innego, każdy walczy o odrobinę światła słonecznego, o każdą kroplę wilgoci w glebie”; dla Józefa Maryna- szpiega, ale też przypadkowego strażnika leśnego, ucieczką od wielkomiejskiego świata, ale i walką z kłusownikami. Ile ludzkich losów, tyle splątanych ścieżek leśnych, na których spotyka się człowiecza dola: płacz i nieszczęście, krzyk rozpaczy, strach i przerażenie, także radość i szczęście.
Od pierwszej strony powieści czytelnik zmaga się z fałszywą tezą narratora, jakoby las - to siła niszcząca człowieka i winna wszystkich jego nieszczęść. Horst Sobota nie lubił lasu, bo nie rozumiał jego mowy, las przytłaczał go swoim ogromem, chciał zasiedlić każdy jego kawałek ziemi z ogrodem i domem z gankiem, a nawet „cały świat chciał wziąć w posiadanie”.
Las dla Horsta był jednak żywa istotą, tego nauczył go nieżyjący już leśniczy Izajasz Rzepa (z tytułem inżyniera), tłumaczący, jak dziecku, czym jest las? Jak powiadał Rzepa:
„ Otóż las, drogi Horście, jest to taki zespół drzew, w którym zaczęły się działać procesy i siły lasotwórcze, powstała biocenoza.(…) Powstają one nie wiadomo kiedy i działają na swój właściwy sposób. Stwarzają to, co mu leśni ludzie w naszym leśnym języku nazywamy ekosystemem leśnym, oraz jeszcze coś większego, klimaks leśny. Siły lasotwórcze sprawiają, że las sam umiera i sam się odradza. Życie lasu zaś przejawia się w ciągłej walce o byt”.
Na tym jednak nie koniec! Klimaks leśny, Rzepa porównał do drabiny bytów, poczynając od korzeni drzew, w których gnieżdżą się też grzyby, wyżej rozciąga się runo leśne, na wyższym piętrze podszyt i wreszcie korony drzew. Miejsce niepewne zajmuje człowiek, mógłby zasiadać najwyżej i rządzić w lesie, jednakże może być też nikim z pozycją najniższą, być obcym ciałem. Rzepa jako znawca lasu tłumaczy Horstowi też znaczenie sił lasotwórczych, jak twierdzi, potrzebne są mrówki, żuki, lisy, zające, jelenie i łosie, ale też wszystko, co lata, wszystko co pełza i co biega. Ptak przenosi w dziobie ziarna, dzik w pysku owoce dębu i tak rodzi się las, w którym wszyscy i wszystko jest potrzebne.

I tu dochodzimy do istoty powieści Nienackiego. Las budzi skrajne emocje, Rzepa- kochał go i nienawidził, bo nie mógł przeniknąć wszystkich jego tajemnic, Horst nienawidził, ale okoliczny jesion wybrał jako budulec dla swojej trumny, Weronika w nim pozostanie, mimo upokorzeń i doznanych krzywd, odnajdzie miłość swego życia o osobie Józefa Maryna (spadkobiercy domostwa Horsta Soboty), a sam Jozwa pozna smak wielkiej, czystej i prawdziwej miłości, której nigdy nie zaznał.

Powieść Z. Nienackiego się czyta!
Przeczytaj i Ty!

Wóda i chuć (Wielki las Z. Nienackiego)

„U Stefana Kuleszy stały na stole trzy półlitrówki, półmiski pokrojoną kiełbasą, waza z kiszonymi ogórkami i sterta pokrojonego chleba”.
Wielki las, Z. Nienacki, s.42.
Okazją do picia, tym razem było przygotowanie gruntu pod sadzenie plantacji, stąd w leśniczówce wóda i koledzy: leśniczy Tarchoński, gajowy Wzdręga i...