Finansowy aspekt małżeństwa jest elementem i konsekwencją patriarchalnej struktury społeczeństwa, w której kobieta nie ma mocy sprawczej (jest, jak w kodeksie Napoleona, “wieczyście niepełnoletnia”), nie ma możliwości zarabiania na siebie i posiadania własnych pieniędzy. Jedyną opcją jest więc wyjście za mąż, tym bardziej, że sztywna norma społeczna widzi kobietę tylko w roli żony i matki. Alicja Urbanik-Kopeć opisuje jak funkcjonowało to w XIX i na początku XX wieku, pokazując sprzeczne i wygórowane wymagania stawiane kobietom: miały być one zarazem niewinne i delikatne, nie interesować się aspektem materialnym, a zarazem miały pilnować, by wydać się za mąż bez straty, po zamążpójściu natomiast zająć się prowadzeniem domu i wykonywać obowiązki, których ich nikt nie uczył… Winą, za wszelkie niepowodzenia w tej kwestii obarczano oczywiście kobietę, to kobieta musiała nieustannie udawadniać swoją przydatność do małżeństwa. Ostateczną sromotą było nie wyjście za mąż w ogóle i zostanie narażoną na pośmiewisko (i nikomu niepotrzebną) starą panną. Choć pewna część kobiet - tych wywodzących się z niższych warstw społecznych i pracujących (jako robotnice czy służące) wybierała jednak bezżeństwo, słusznie wychodząc z założenia, że małżeństwo jednak nie jest tak wspaniałe jak go malują, i że dla kobiety oznacza ono pracę na dodatkowy (niepłatny) etat.

"Pierz, czesz, strzeż, a potem zapłać komu, ażeby to wziął do domu. W industrialnym społeczeństwie przełomu wieków wartość kobiety związana była bezpośrednio z jej posagiem, a nie, jak wmawiano kobietom, z ich osobistymi przymiotami, czy sukcesami. "

Zaiste sytuacja naszych przodkiń nie była do pozazdroszczenia, ale i dziś wiele z opisywanych w Matrymonium zjawisk nadal istnieje. Wprawdzie dziś panuje w naszej kulturze kult miłości i małżeństwa z rozsądku nie są zbyt popularne, a kobiety mają o wiele większą możliwość decydowania o sobie, ale wiele fragmentów, gdyby usunąć daty, można by odnosić do współczesności.

"Pytanie: jak łączysz karierę z macierzyństwem? stało się pozornym wyrazem troski, tak naprawdę jednak było i jest narzędziem do dyscyplinowania jednostek niewypełniających niemożliwych oczekiwań społecznych. "

Autorka opisuje zjawisko ogłoszeń matrymonialnych i wątpliwości wobec nich, dotyczące a to niebezpieczeństw wynikających z poznawania nieznanych osób, a to postrzegania ich autorów jako desperatów i desperatki. Czyż nie tak samo myśleliśmy jeszcze do niedawna o serwisach randkowych? Nadal mamy podwójne standardy, wymagania w stosunku do kobiet - a do mężczyzn nie, wpędzanie w rolę matki i żony, czy tego chcemy, czy nie, nieodpłatna praca domowa i znacznie niższe dochody kobiet, niż mężczyzn.

Autorka zawarła w tej pozycji bardzo dużo informacji, w tym cytatów i z gazet, i z różnych ówczesnych poradników, czy listów kobiet. Rzetelnie i dogłębnie, niestety sporo z nich to powtórzenia tego, co już zostało napisane. Poza tym zabrakło mi syntezy tego wszystkiego, wniosków, i wyrażenia przez autorkę własnego zdania - ta pozycja napisana jest bardzo w duchu “wyłącznie fakty, zero emocji”. Przyznaję, momentami byłam znużona i zadawałam sobie pytanie: no, ale co z tego? Lektura dobra dla historyków, przede wszystkim zafascynowanych XIX wiekiem.

Finansowy aspekt małżeństwa jest elementem i konsekwencją patriarchalnej struktury społeczeństwa, w której kobieta nie ma mocy sprawczej (jest, jak w kodeksie Napoleona, “wieczyście niepełnoletnia”), nie ma możliwości zarabiania na siebie i posiadania własnych pieniędzy. Jedyną opcją jest więc wyjście za mąż, tym bardziej, że sztywna norma społeczna widzi kobietę tylko w...