W swojej przełomowej książce Vermes analizuje ewangelie i inne teksty źródłowe by znaleźć odpowiedzi na to kim był historyczny Jezus. W pierwszej części (składającej się z trzech rozdziałów) autor przedstawia życie, czasy, miejsce i kontekst jego działalności. Pierwszy rozdział przedstawia i analizuje jakich informacji dostarczają ewangelie na temat jego pochodzenia, rodziny, zajęć, nauczania, reakcji na niego, a także śmierci i zmartwychwstania. Rozdział drugi przedstawia Galileę (ojczyznę Jezusa) i jej znaczenie dla historii, polityki i religii. W trzecim rozdziale Vermes pochyla się nad charyzmatycznym judaizmem (chasydejczykami) tamtego okresu. Właśnie z tym nurtem (z jego uzdrowicielami, egzorcystami i świętymi mężami) łączy Jezusa, porównując go do takich charyzmatyków jak Chanina ben Dosa czy Choni Zakreślający Koło (ha-Me'agel).
Druga część książki to analiza różnych tytułów, które były i są stosowane względem Jezusa: prorok, pan, Mesjasz, syn człowieczy i syn Boży. Każdy z nich zostaje przebadany pod kątem obecności w ewangeliach, reakcji Jezusa i postronnych na niego, a także jego występowania w językach obecnych w tamtym czasie (aramejski, hebrajski i grecki) i innych pismach (Biblii, apokryfach, zwojach z Qumran i innych).

Lektura niełatwa (przede wszystkim druga część), ale za to bardzo interesująca. Nie znam się bardzo na temacie, więc nie jestem w stanie powiedzieć na ile tezy Vermesa wciąż się trzymają (oryginalne wydanie z 1973), ale po przeczytaniu jestem w stanie zrozumieć dlaczego ta książka była takim przełomem w postrzeganiu osoby historycznego Jezusa - wg. autora, chasydejskiego świętego męża, którego głównym celem była odnowa judaizmu i działanie wewnątrz tej społeczności, a nie prozelityzm wśród nie-żydów (chociaż słyszałem też opinie, że Jezus należał/wywodził się raczej z faryzeuszy). Jeśli chodzi o polskie wydanie, to jestem zaskoczony, że taką książkę wydał u nas Znak i to w 2003 r. Tłumaczenie czyta się dobrze, chociaż bez większej straty można sobie darować słowo od wydawcy i posłowie autorstwa Michała Czajkowskiego (księdza) - raczej można się domyślić dlaczego. Okładkę polskiego wydania [rudy Żyd (chyba) Aszkenazyjski] skomentuję jedynie krótkim xD

Podsumowując, bardzo interesująca książka, warta przeczytania przez każdą osobę zainteresowaną postacią historycznego Jezusa oraz początkami chrześcijaństwa. Polecam

W swojej przełomowej książce Vermes analizuje ewangelie i inne teksty źródłowe by znaleźć odpowiedzi na to kim był historyczny Jezus. W pierwszej części (składającej się z trzech rozdziałów) autor przedstawia życie, czasy, miejsce i kontekst jego działalności. Pierwszy rozdział przedstawia i analizuje jakich informacji dostarczają ewangelie na temat jego pochodzenia,...