rozwińzwiń

Człowiek istota społeczna

Okładka książki Człowiek istota społeczna Elliot Aronson, Joshua Aronson
Okładka książki Człowiek istota społeczna
Elliot AronsonJoshua Aronson Wydawnictwo: Wydawnictwo Naukowe PWN Seria: Biblioteka Psychologii Współczesnej nauki społeczne (psychologia, socjologia, itd.)
400 str. 6 godz. 40 min.
Kategoria:
nauki społeczne (psychologia, socjologia, itd.)
Seria:
Biblioteka Psychologii Współczesnej
Tytuł oryginału:
The Social Animal
Wydawnictwo:
Wydawnictwo Naukowe PWN
Data wydania:
2020-01-01
Data 1. wyd. pol.:
1978-01-01
Liczba stron:
400
Czas czytania
6 godz. 40 min.
Język:
polski
ISBN:
9788301213749
Tłumacz:
Małgorzata Guzowska
Średnia ocen

7,2 7,2 / 10

Oceń książkę
i
Dodaj do biblioteczki

Porównaj ceny

i
Porównywarka z zawsze aktualnymi cenami
W naszej porównywarce znajdziesz książki, audiobooki i e-booki, ze wszystkich najpopularniejszych księgarni internetowych i stacjonarnych, zawsze w najlepszej cenie. Wszystkie pozycje zawierają aktualne ceny sprzedaży. Nasze księgarnie partnerskie oferują wygodne formy dostawy takie jak: dostawę do paczkomatu, przesyłkę kurierską lub odebranie przesyłki w wybranym punkcie odbioru. Darmowa dostawa jest możliwa po przekroczeniu odpowiedniej kwoty za zamówienie lub dla stałych klientów i beneficjentów usług premium zgodnie z regulaminem wybranej księgarni.
Za zamówienie u naszych partnerów zapłacisz w najwygodniejszej dla Ciebie formie:
• online
• przelewem
• kartą płatniczą
• Blikiem
• podczas odbioru
W zależności od wybranej księgarni możliwa jest także wysyłka za granicę. Ceny widoczne na liście uwzględniają rabaty i promocje dotyczące danego tytułu, dzięki czemu zawsze możesz szybko porównać najkorzystniejszą ofertę.
Ładowanie Szukamy ofert...

Patronaty LC

Książki autora

Okładka książki Błądzą wszyscy (ale nie ja). Dlaczego usprawiedliwiamy głupie poglądy, złe decyzje i szkodliwe działania? Elliot Aronson, Carol Tavris
Ocena 7,6
Błądzą wszyscy... Elliot Aronson, Car...
Okładka książki Psychologia społeczna Robin M. Akert, Elliot Aronson, Timothy D. Wilson
Ocena 7,5
Psychologia sp... Robin M. Akert, Ell...
Okładka książki Przygody Rózi i chłopca o imieniu Dziadek Elliot Aronson, Ruth Aronson, Edyta Chachulska
Ocena 7,5
Przygody Rózi ... Elliot Aronson, Rut...

Mogą Cię zainteresować

Oceny

Średnia ocen
7,2 / 10
357 ocen
Twoja ocena
0 / 10

OPINIE i DYSKUSJE

Sortuj:
avatar
33
7

Na półkach: ,

Bardzo fajnie i przyjemnie napisana książka. Bardzo wciąga i w przejrzysty sposób tlumaczy zagadnienia związane z psychologią

Bardzo fajnie i przyjemnie napisana książka. Bardzo wciąga i w przejrzysty sposób tlumaczy zagadnienia związane z psychologią

Pokaż mimo to

avatar
1
1

Na półkach:

"Człowiek istota społeczna" Elliota oraz Joshua Aronsona to obszerny podręcznik, który przedstawia główne teorie, badania i zjawiska związane z psychologią społeczną. Autorzy analizują, jak jednostki wchodzą w interakcje społeczne, jakie mechanizmy wpływają na formowanie się przekonań, postaw i zachowań w kontekście społecznym.

Książka skupia się na różnorodnych tematach, takich jak konformizm, uprzedzenia, grupowe procesy decyzyjne, wpływ społeczny, komunikacja międzykulturowa, agresja oraz dynamika grupowa. Aronsonów opisuje również badania eksperymentalne, które rzuciły światło na różne aspekty psychologii społecznej.

Jednym z głównych tematów książki jest także rola autopercepcji, czyli sposobu, w jaki ludzie oceniają samych siebie w kontekście społecznym. Autorzy podkreślają również znaczenie mechanizmów obronnych i autoprezentacji w zachowaniach społecznych.

Książka Aronsonów jest psychologicznym kompendium wiedzy, napisanym prostym językiem, zahaczająca o wszystkie kluczowe zagadnienia w temacie psychologii społecznej.

Publikacja "Człowiek istota społeczna" jest ceniona zarówno przez studentów psychologii społecznej, jak i badaczy w dziedzinie psychologii, ponieważ dostarcza obszernego i dogłębnego spojrzenia na różnorodne aspekty interakcji społecznych.

Podobnymi badaczami na których powołują się autorzy oraz takim których warto przeczytać chcąc poszerzyć swoją wiedzę w temacie psychologii społecznej są: Philip Zimbardo - "Efekt Lucyfera: Dlaczego dobrzy ludzie czynią zło", Stanley Milgram -"Posłuszeństwo wobec autorytetu" czy Solomon Asch - "Studies of Independence and Conformity: A Minority of One Against a Unanimous Majority". Są to klasycy psychologii społecznej z którymi każdy student czy zainteresowany tą dziedziną powinien się zapoznać.

Pierwsze wydanie tej książki autorstwa samego Elliota Aronsona pochodzi z 1970 roku. Badania, obserwacje oraz wnioski Aronsona z lat 70 nie starzeją się mimo rozwoju dziedziny jaką jest psychologia społeczna. Jego książka "Człowiek istota społeczna" jest cały czas aktualizowana i wydawana na nowo z wprowadzonymi do niej poprawkami zgodnie z nowinkami z badań prowadzonych współcześnie.

Moim zdaniem książka jest warta przeczytania zarówno dla tych, których psychologia społeczna szczerze interesuje oraz dla tych, którzy z psychologią nie mieli nigdy do czynienia, a chcą zrobić pierwszy krok w stronę jej głębszego poznania.

"Człowiek istota społeczna" Elliota oraz Joshua Aronsona to obszerny podręcznik, który przedstawia główne teorie, badania i zjawiska związane z psychologią społeczną. Autorzy analizują, jak jednostki wchodzą w interakcje społeczne, jakie mechanizmy wpływają na formowanie się przekonań, postaw i zachowań w kontekście społecznym.

Książka skupia się na różnorodnych tematach,...

więcej Pokaż mimo to

avatar
644
573

Na półkach: ,

„Najciemniej pod latarnią.
Zdradzę Ci parę technik manipulacyjnych i przy okazji kilkoma z nich Cię poczęstuję. Zobaczymy czy się zorientujesz (głównie torowanie i zaszczepienie, skąpcu poznawczy)”.

Książkę można podzielić na trzy części (mniej więcej około setnej i dwusetnej strony),nie ze względu na jakąś spójność tematyczną, ale ze względu na wzmagające odchodzenie od początkowego, jak się okazuje fałszywego, obiektywizmu, na rzecz jednostronnej i tępej lewicowej (w stylu współczesnego amerykańskiego liberalizmu) narracji. O ile początkowo Aronson sili się na symetryzm i lakonicznie wspomina o błędach obu stron, o tyle w drugiej części, wciąż utrzymując błądzenie obu stron, przykłady podaje już tylko zaczerpnięte z „prawicy”, by w trzeciej części otwarcie rugać „prawaków” od góry do dołu (zwłaszcza w roz. Agresja i Uprzedzenia – wbrew najnowszym badaniom, pokazującym, że to lewicowcy są najbardziej uprzedzeni i agresywni, co nawet lewicowy Haidt przyznawał).
Śmieszne są te książki, które edukując czytelnika w kwestii manipulacji, ostatecznie pragną nim manipulować w myśl znanej strategii „Uciekający złodziej krzyczy: łapać złodzieja!”. Książki śmieszne, ale ich czytelnicy, którzy dają się złapać, żałośni.

Groteskowe jest również zapewnianie, że naukowcom można ufać, bo kiedy popełniają błędy, to inni naukowcy je rzetelnie poprawią, kiedy sam, przez całą książkę podaje tylko interpretacje wyników, bez faktów, danych i metodologii. Bogata bibliografia ma tylko sprawić wrażenie uczciwości, ale nie ma co się oszukiwać, książka kierowana jest do przeciętnego czytelnika, który nie czyta poważnych pozycji, więc z pewnością do niczego dalej nie sięgnie. Co z tego, że krytycy to zweryfikują i opiszą, nikt ich głosu nie usłyszy, a zmanipulowany czytelnik zostanie już odpowiednio wychowany. (Choć po samych ocenach na LC tego nie widać, to znaleźli się jednak komentujący, którzy w dość łagodnych słowach zwrócili uwagę na stronniczość Aronsona).

Jeśli zniesie się lewacką narrację i przymknie oczy na szereg błędów poznawczych autora, a w szczególności powtarzanie potocznych banialuków z historii (np. o „ciemnym średniowieczu”, w którym ludzie się nie myli i palili każdego kto myśli niezależnie),to będzie dość użyteczna lektura (tzn jej pierwsza połowa i słowniczek na końcu),wzbogacająca higienę myślenia i wyposażająca w szereg praktycznych narzędzi poznawczo-obronnych. Trzeba jednak mieć się na baczności i nie ulec złudzeniu tych wszystkich „mechanizmów” i determinizmów. (Jeśli komuś brak środków i czasu, to jednak polecam „Wywieranie wpływu na ludzi” Cialdiniego).

Podkreślam jednocześnie, że treść tej książki należy odnosić w pierwszej kolejności do siebie, a nie, jak to ma miejsce w internecie, do oskarżania innych, że popełniają taki a taki błąd poznawczy, gdy się z nami nie zgadzają. Szczególnie lewica w ramach tworzenia nowomowy lubuje się w wymyślaniu „uczonych” pojęć, które jednocześnie mają być kontrargumentami, np. „życzliwa dyskryminacja”, „obwinianie ofiary”* i wszelkiej maści „fobie”, które z pierwotnym znaczeniem nie mają niczego wspólnego. (*Okazuje się, że według Aronsona samo zastanawianie się nad tym, czy ktoś sobie na coś nie zasłużył, już jest niedopuszczalnym błędem)

W pierwszym rozdziale jesteśmy zachęcani do przeskoczenia na chwilę do rozdziału dziewiątego. Polecam tak zrobić! A po powrocie i przeczytaniu całości, jeszcze raz uważnie przeczytać rozdział dziewiąty, i zapamiętać, że wszelkie „badania” (a zwłaszcza socjologiczne i psychologiczne) są tylko interpretacjami wąskich, arbitralnie wydzielonych wycinków z rzeczywistości, a nie całą rzeczywistością i prawdą o niej. Szczególnie należy zwracać uwagę na metodologię oraz faktyczne dane (których w tej książce zupełnie, ale to zupełnie nie ma!),a nie na ich interpretacje i ekstrapolacje na całą ludzkość. Najczęściej uczestnikami takich uniwersyteckich „badań” są sami, często nie za bystrzy, studenci, którzy przeważnie gówno wiedzą o życiu, wbrew ich własnym mniemaniom i poczuciu wyższości. A potem, w interpretacjach wyników, nie ma mowy o grupie 50 studentów, ale już o „ludziach”.

Przykładowy głos w tej sprawie samego akademika: Dr. Łukasz Budzicz (UAM):
„W 2011 roku naukowcy zdemaskowali oszustwa w wynikach badań i publikacjach autorstwa psychologa Diederika Stapela. Od tego czasu w psychologii toczy się intensywna dyskusja, czy dane uzyskiwane w badaniach empirycznych są rzetelne, trafne i czy prowadzą do kumulatywnego wzrostu wiedzy. Systematycznie analizowałem typowe praktyki badawcze w psychologii społecznej. Ogólne wnioski są negatywne, tj. niezwykle rzadko pojawiają się replikacje dokładne (czyli powtórzenia eksperymentów),najczęściej używa się miar samoopisowych (czyli kwestionariuszy, a nie badań zachowania),a osobami badanymi są zwykle studenci z krajów zachodnich (a nie osoby w różnym wieku, o różnym wykształceniu, reprezentanci wielu kultur i zawodów). Zaniepokoiło mnie też to, że niezwykle trudno jest mówić o systematycznych programach badawczych w psychologii społecznej. Dodatkowo nie próbuje się wyjaśniać różnic między wynikami badań. Jako pozytywny aspekt nauki oceniam, że często stosuje się pomysłowe i realistyczne metody manipulacji eksperymentalnej. Ogólnie jednak, wątpię, czy przy współczesnych metodach badawczych, możemy osiągnąć w nauce dużo więcej niż zbiór luźno powiązanych (i mało pewnych) odkryć empirycznych”.
– Od siebie dodam, że to „odkrycie” nie jest niczym nowym, ani zaskakującym. Środowisko naukowe od zawsze było złożone z różnych ludzi, jak każde środowisko – ale prawdą jest, że im bliżej naszych czasów, tym gorzej.

Niestety, pomimo wielu użytecznych informacji, ze względu na toporną lewacką manipulację (przyczyną całego zła świata jest biały konserwatywny mężczyzna),nie mogę z czystym sumieniem polecić tej pozycji. Z resztą nie ma tu nie wiadomo jak odkrywczych tajemnic, a druga połowa książki i tak trąci banałem (jedno z badań potwierdziło to, że lubimy osoby ładne, życzliwe i miłe - ŁAŁ!).

Przykładów na tępą lewacką jednostronność jest zatrzęsienie, ale ograniczę się do kilku mniej jaskrawych bzdur:

„Dzisiaj niestety otacza nas mnóstwo poppsychologicznych „odkryć” przykuwających uwagę opinii publicznej, które później nie są w stanie sprostać próbie replikacji. To jednak nie dowodzi, że podstawowe metody eksperymentów w psychologii społecznej są złe – znaczy tylko, że nauka się rozwija tak, jak powinna, korygując błędy i doskonaląc rezultaty, które wytrzymują próby...”.
– Naiwna wizja środowiska naukowego, które jest przecież pełne polityki, bezmyślnej chciwości, prywaty oraz zabetonowanych dogmatów, których podważenie wiązałoby się z utratą prestiżu, pozycji i dochodów.
„… Oznacza jednak także, iż opinia publiczna powinna uważać na sensacyjne, nieprawdopodobne czy uproszczone wyniki i pytać, czy zostały zreplikowane”.
– Tu pełna zgoda. Media goniące za sensacją, manipulujące publikacjami naukowymi, stanowią jeden z fundamentów naukizmu i wojenek wokół tego co naukowe i pseudonaukowe.

„Miliony ludzi nadal odmawiają zaakceptowania przytłaczających dowodów naukowych, że ludzie wywołują globalne ocieplenie i masywne zmiany klimatyczne”.
– Obiekcje zgłaszają sami naukowcy, którym nie daje się swobody wypowiedzi. W mediach nazywa się ich pseudonaukowcami, a jednak tytułów im nikt nie odbiera. Głównym argumentem przeciw ich badaniom i argumentacji jest to, że stanowią "zdecydowaną mniejszość", jakby ilość miała stanowić o prawdzie.

– W słowniczku przy definicji «seksizmu» twierdzi, iż wiąże się on z dyskryminacją wobec kobiet. Seksizm jest dyskryminacją płci przeciwnej, wydzielona nienawiść do kobiet nazywa się mizoginią Panie profesorze.

„Konserwatyści wolą to, co znane, liberałowie to, co niezwykłe. Każde społeczeństwo miało największe szanse przetrwania, jeśli w jego skład wchodziły obydwa rodzaje obywateli, niemniej możesz teraz zrozumieć, dlaczego liberałowie i konserwatyści tak emocjonalnie spierają się na tematy w rodzaju nierówności dochodów czy homoseksualne małżeństwa. Oni nie sprzeczają się o konkretny temat, ale o leżące u podstaw założenia i wartości wynikające z cech osobowościowych”.
– Anachronizm; błąd potwierdzania; błąd ślepej plamki; efekt myślenia wstecznego; heurystyka dostępności.
Ja bym się chciał dowiedzieć, Panie profesorze, kto w starożytnej Grecji był konserwatystą, a kto liberałem, albo w starożytnym Rzymie, albo w starożytnym Egipcie?

„Dziś naukowcy wiedzą, że ludzie mają kontrolę nad zgubieniem względnie niewielkiej liczby nadmiarowych kilogramów, natomiast otyłość jest zupełnie czymś innym i nie ma nic wspólnego z „siłą woli””.
– Ciałopozytywność XD Mogło to ujść twojej uwadze, ale Aronson mówi o „naukowcach”, a nie o LEKARZACH (choć na portalach głównego ścieku wypisuje się bzdury o tym, że to rzekomo stanowisko lekarzy). W lewackich oparach „logicznym” jest, że przyczyną alkoholizmu nie jest nadmierne picie, ale sam alkohol, który nie wiadomo z jakich przyczyn pojawiał się w żołądku na przestrzeni lat i ewentualnie środowisko, które „zmusza” do jego picia. Co z mnożącymi się filmikami, w których totalne spaślaki godnym podziwu wysiłkiem zrzucają dziesiątki kilogramów, a nawet udaje się im uzyskać godną pozazdroszczenia muskulaturę?

„Osąd jest ni mniej ni więcej uczuciem, które jest nieadekwatnie rozumiane lub nieadekwatnie wyrażane”.
– Najwyżej w lewackim słowniku. Ćpałeś za dużo Haidta.

---------

A tutaj przykłady dobrych fragmentów:

„Pewna długo utrzymująca się metafora umysłu okazała się wyjątkowo nietrafiona: tabula rasa czy biała karta autorstwa Johna Locke’a”.
– Niestety wciąż jeszcze nie odeszła do lamusa.

„Wbrew powszechnym opiniom stereotypy są często trafne [!] i jako takie mogą być przystosowawczą, szybką metodą radzenia sobie ze złożonością. Rzeczywiście, Lee Jussim ze współpracownikami wykazał, że trafność stereotypów jest jednym z najmocniejszych i najrzetelniejszych wyników badań w psychologii społecznej, mimo częstego założenia, że zawsze wiodą na manowce. I to ma sens. Gdyby sięganie po stereotypy prowadziło do błędów, po cóż miałyby przetrwać jako centralna charakterystyka naszego funkcjonowania poznawczego? [!] Wiele stereotypów odzwierciedla rzeczywistość wystarczająco dobrze, by spełniać pomocną i przystosowawczą funkcję i chronić nas przed kłopotami [!]. Na przykład zdecydowanie najczęściej przemocy dopuszczają się młodzi mężczyźni. Jeśli więc idziesz samotnie późną nocą ciemną aleją i usłyszysz za sobą kroki, zareagowanie silniejszym strachem na widok młodego mężczyzny niż mężczyzny starszego lub kobiety będzie w pełni uzasadnione. Podobnie, niektóre radzą sobie w szkole lepiej od innych i jeśli sięgniemy po stereotypy etniczne, aby przewidzieć, które grupy będą przeciętnie lepsze, zrobimy to trafnie [!]”.
– Ciężko uwierzyć, że ten akapit znalazł się w tej książce! Oczywiście zaraz potem wszystko rozwadnia i papla o potrzebie walki ze stereotypami.

„Najciemniej pod latarnią.
Zdradzę Ci parę technik manipulacyjnych i przy okazji kilkoma z nich Cię poczęstuję. Zobaczymy czy się zorientujesz (głównie torowanie i zaszczepienie, skąpcu poznawczy)”.

Książkę można podzielić na trzy części (mniej więcej około setnej i dwusetnej strony),nie ze względu na jakąś spójność tematyczną, ale ze względu na wzmagające odchodzenie od...

więcej Pokaż mimo to

avatar
151
10

Na półkach: ,

Dysonans, jako następstwo podjęcia decyzji o przeczytaniu tej książki nie pozwala ocenić mi jej niżej.

Dysonans, jako następstwo podjęcia decyzji o przeczytaniu tej książki nie pozwala ocenić mi jej niżej.

Pokaż mimo to

avatar
11
9

Na półkach:

Książka bardzo przydatna do studiów z zakresu przedmiotu. Pomocna przy projekcie oraz przydatna dla osób, które chcą poszerzyć swoją wiedze. Książka bardzo ceniona i polecana wśród wykładowców. Polecam! :)

Książka bardzo przydatna do studiów z zakresu przedmiotu. Pomocna przy projekcie oraz przydatna dla osób, które chcą poszerzyć swoją wiedze. Książka bardzo ceniona i polecana wśród wykładowców. Polecam! :)

Pokaż mimo to

avatar
29
4

Na półkach:

Ja akurat czytałam wydanie z 2020 roku z Elliotem Aronsonem i Joshua Aronson. Książka otwiera oczy na wiele spraw społecznych, polecam ją każdemu nie tylko studentom psychologii. Napisana jest prostym językiem dzięki czemu szybko się ją czyta.

Ja akurat czytałam wydanie z 2020 roku z Elliotem Aronsonem i Joshua Aronson. Książka otwiera oczy na wiele spraw społecznych, polecam ją każdemu nie tylko studentom psychologii. Napisana jest prostym językiem dzięki czemu szybko się ją czyta.

Pokaż mimo to

avatar
181
65

Na półkach:

Mój pierwszy kontakt z psychologią. Książka robiła wrażenie.

Mój pierwszy kontakt z psychologią. Książka robiła wrażenie.

Pokaż mimo to

avatar
62
5

Na półkach: ,

Dzięki tej właśnie książce zaczęła się moja podróż z psychologią. Kupiłam ją na wyprzedaży książnicy za śmieszne pieniądze.
Uważam, że jest to świetna lektura dla ludzi zainteresowanych psychologią społeczną.

Dzięki tej właśnie książce zaczęła się moja podróż z psychologią. Kupiłam ją na wyprzedaży książnicy za śmieszne pieniądze.
Uważam, że jest to świetna lektura dla ludzi zainteresowanych psychologią społeczną.

Pokaż mimo to

avatar
676
49

Na półkach:

Niektóre rozdziały są bardzo interesujące, natomiast w niektórych zaznaczają się uprzedzenia autora do WASPów, co za ironia... Jednak ogólnie warto!

Niektóre rozdziały są bardzo interesujące, natomiast w niektórych zaznaczają się uprzedzenia autora do WASPów, co za ironia... Jednak ogólnie warto!

Pokaż mimo to

avatar
278
225

Na półkach:

Praca Eliota Aronsona uchodzi za klasyczne wprowadzenie do problemów psychologii społecznej – dziedziny, której przedmiotem (zgodnie z definicją autora) jest „wpływ, jaki wywierają ludzie na poglądy i zachowania innych ludzi” .

Aronson zajmuje się różnymi postaciami tego wpływu, przybliża i objaśnia charakter społecznych interakcji, koncentrując się na takich zagadnieniach jak: konformizm, perswazja, procesy poznawcze, agresja, uprzedzenia. Ostatni rozdział dotyczy metodologii badań psychologicznych.

Autor zrobił wszystko, by uczynić swój przekaz przystępnym i atrakcyjnym. W tym celu unikał terminologii naukowej oraz szczegółowych analiz, eksponując samą istotę przedstawianych odkryć i ustaleń. Jego narracja jest płynna, dynamiczna, pełna anegdot i przykładów odwołujących się do potocznego doświadczenia.

Tło dla rozważań Aronsona stanowi Ameryka przełomu lat 60. i 70. XX wieku (książka ujrzała światło dzienne w 1972 r.). Odniesienia obyczajowo-kulturowe (ruch hippisowski, feminizm) czy społeczno-polityczne (napięcia rasowe, wojna wietnamska) sprawiają, że "The Social Animal" jest nie tylko wnikliwym studium natury ludzkiej, ale także interesującym świadectwem epoki.

Miejscami książka wydaje się „przegadana”, nie wolna od ogólników i powtórzeń. Pod pewnymi względami jest to dla czytelnika wygodne – pozwala umysłowi na chwile odpoczynku i sprzyja utrwaleniu materiału.

Prezentując kolejne tematy, Aronson powołuje się na szereg badań i eksperymentów. Nie brakuje omówień tych najsłynniejszych – Ascha, Milgrama, Zimbardo. Przypomnijmy krótko, na czym one polegały.

Solomon Asch prosił ochotników, którzy zgłosili się do jego eksperymentu, aby w różnych próbach jak najdokładniej przyjrzeli się trzem liniom (A, B, C) i zadecydowali, do której z nich najbardziej podobny jest odcinek X narysowany obok. Gdy uczestnicy badania wykonywali zadanie w samotności, udzielali prawidłowych odpowiedzi. W grupie – sugerowali się błędną odpowiedzią udzielaną przez podstawionych uczestników (w rzeczywistości – pomocników eksperymentatora). Niewłaściwa odpowiedź była ewidentnie sprzeczna z percepcją zmysłową, a mimo to – pragnienie słuszności i lęk przed ośmieszeniem (odrzuceniem przez grupę) – zwyciężały z prawdą. Tak działa mechanizm konformizmu.

W eksperymencie Stanleya Milgrama zaaranżowano sytuację: nauczyciel-uczeń. „Nauczyciel” (w tę rolę wcieliło się ok. 40 ochotników) zadawał „uczniowi” (podstawionej "ofierze") pytania i aplikował mu impulsy elektryczne za pomocą czterech przycisków, z których każdy miał rosnącą moc. Gdy „uczeń” nie znał prawidłowej odpowiedzi, otrzymywał rzekomy wstrząs elektryczny. Kolejne błędy skutkowały silniejszymi uderzeniami. „Uczeń” reagował krzykiem, charczeniem, wołaniem o pomoc, w końcu – ciszą, jakby śmiertelną. Mimo tych drastycznych sygnałów „nauczyciele” nie powstrzymywali się od tortur. Kluczowe jest, że każdorazowo byli motywowani przez eksperymentatora, podającego się za naukowca z Yale (czyli w oczach badanych – autorytet). Byli oczywiście przekonani, że aplikowane przez nich wstrząsy są realne. Przy czym trzeba dodać, że nie widzieli, a tylko słyszeli karanego "ucznia". Brak bezpośredniego kontaktu mógł częściowo wpływać na ich zachowanie. Niemniej jednak wynik eksperymentu Milgrama okazał się przerażający – posłuszeństwo wobec autorytetu może każdego z nas uczynić sadystą.

Uczestników eksperymentu przeprowadzonego przez Philipa Zimbardo podzielono losowo na „więźniów” i „strażników”. Obie grupy spędziły kilka dni w zaimprowizowanym więzieniu, w piwnicach Uniwersytetu Stanforda (stąd nazwa „eksperyment stanfordzki”). Szybko się okazało, że w zachowaniu i odczuwaniu badanych zatarły się różnice między rzeczywistością a rolami, jakie na siebie przyjęli. „Strażnicy” zaczęli znęcać się nad „skazanymi” (zarówno psychicznie, jak i fizycznie),a ci reagowali jak prawdziwi więźniowie – bezradnością, buntem, lękiem, próbami ucieczki itp. Po sześciu dniach trzeba było zakończyć badanie, gdyż jego przebieg wymknął się spod kontroli. Wniosek: między ludźmi znajdującymi się w specyficznych warunkach wytwarza się zależność oprawca-ofiara.

Mottem książki Aronsona jest cytat z "Polityki" Arystotelesa. Warto na koniec przytoczyć go w całości, jako że stanowi myśl przewodnią rozważań amerykańskiego psychologa:

„Człowiek jest z natury istotą społeczną; jednostka, która z natury, a nie przez przypadek, żyje poza społecznością, jest albo kimś niegodnym naszej uwagi, albo istotą nadludzką. Społeczność jest w naturze czymś, co ma pierwszeństwo przed jednostką. Każdy, kto albo nie potrafi żyć we wspólnocie, albo jest tak samowystarczalny, że jej nie potrzebuje, i dlatego nie uczestniczy w życiu społeczności, jest albo zwierzęciem, albo bogiem”.

Praca Eliota Aronsona uchodzi za klasyczne wprowadzenie do problemów psychologii społecznej – dziedziny, której przedmiotem (zgodnie z definicją autora) jest „wpływ, jaki wywierają ludzie na poglądy i zachowania innych ludzi” .

Aronson zajmuje się różnymi postaciami tego wpływu, przybliża i objaśnia charakter społecznych interakcji, koncentrując się na takich zagadnieniach...

więcej Pokaż mimo to

Książka na półkach

  • Chcę przeczytać
    650
  • Przeczytane
    545
  • Posiadam
    131
  • Psychologia
    46
  • Teraz czytam
    37
  • Ulubione
    11
  • Studia
    8
  • Chcę w prezencie
    8
  • Socjologia
    6
  • Psychologia społeczna
    5

Cytaty

Więcej
Elliot Aronson Człowiek - istota społeczna Zobacz więcej
Elliot Aronson Człowiek - istota społeczna Zobacz więcej
Elliot Aronson Człowiek istota społeczna. Wybór tekstów Zobacz więcej
Więcej

Podobne książki

Przeczytaj także