Biblia jak pocisk. Jak walczyć z myślami? Metoda antyretyczna według Ewagriusza z Pontu
- Kategoria:
- religia
- Wydawnictwo:
- Wydawnictwo Benedyktynów TYNIEC
- Data wydania:
- 2018-10-20
- Data 1. wyd. pol.:
- 2018-10-20
- Liczba stron:
- 180
- Czas czytania
- 3 godz. 0 min.
- Język:
- polski
- ISBN:
- 9788373548336
- Tłumacz:
- Beata Spieralska, Leon Nieścior OMI
- Tagi:
- Metoda antyretyczna według Ewagriusza z Pontu
W czasie pobytu na pustyni walki duchowe, toczone przez Ewagriusza, nie tylko nie ustały, ale wręcz przeciwnie, nasiliły się. Pisze Palladiusz:
Pewnego razu demony tak bardzo doświadczały go pokusą nieczystości, że – jak nam [później] powiedział – przyszła mu do serca myśl: „Bóg mnie opuścił”; i całą noc spędził na modlitwie stojąc w cysternie z wodą, nagi, w środku zimy, aż jego ciało stało się twarde jak kamień. Innym razem gnębił go duch bluźnierstwa i spędził czterdzieści dni bez wchodzenia pod dach celi, aż całe ciało pokryło się robactwem niczym nierozumne zwierzę.
Ewagriusz doszedł do wniosku, że w przypadku mnichów główna walka toczy się w myślach człowieka, w sferze mniej lub bardziej niezaspokojonych pragnień czy ambicji. Problem nie leży w samych grzechach, ale w pierwszym rzędzie w walce o wyeliminowanie demonicznych podszeptów, myśli (gr. logismoí),które prowadzą do niegodziwych czynów. Pokusa, zła myśl, musi zostać wpierw rozpoznana. Interesujące nas dzieło może być użyte jedynie w sytuacji, w której w sposób jasny jesteśmy w stanie odróżnić dobro od zła. Poprzez myśl rozumiemy tutaj pewną zakorzenioną w nas strukturę pojmowania i opisywania rzeczywistości oraz reakcji na zachodzące wokół nas wydarzenia. Ewagriusz mówił, że tych schematów myślenia jest osiem: obżarstwo, nieczystość, chciwość, gniew, smutek, acedia, próżna chwała i pycha. Każdy z nich jest śmiertelnie niebezpieczna i może doprowadzić do zguby. Brzmi to przerażająco: zło, pomimo tego, że jesteśmy świadomi jego destrukcyjnej mocy, może się okazać czymś tak atrakcyjnym, że nie wystarczy sama ludzka wola, żeby się go ustrzec. Chcąc przemienić swoje myślenia, czyli nawrócić się, gdyż biblijnie rzecz ujmując nawrócenie jest ni mniej ni więcej tylko przemianą myślenia, należy mieć oparcie w czymś, co pomoże przełamać złe schematy myślenia i działania. W tej właśnie chwili wkracza Słowo Boże ze swoją mocą, ukazującą świat taki, jakim jest w istocie. Ewagriusz wyjaśnia:
Wypada nam, gdy szykujemy taką kampanię, przywdziać zbroję duchową (por. Ef 6,11.13) i pokazać obcym, że do ostatniej kropli krwi walczymy z grzechem (Hbr 12,4),niszcząc złe pokusy i wszelką pychę powstającą przeciw poznaniu Boga (por. 2 Kor 10,5) oraz starając się nie człowieka-mnicha postawić przed trybunałem Chrystusa (2 Kor 5,10),ale umysł-mnicha. Człowiek-mnich bowiem jest tym, który odwrócił się od grzechu uczynkowego, zaś umysł-mnich odwraca się od grzechu myślami, które w naszej głowie się rodzą, i wpatruje się na modlitwie w światło Trójcy Świętej.
Zwróćmy uwagę na dystynkcję pomiędzy człowiekiem-mnichem a umysłem-mnichem. Ewagriusz robi w ten sposób aluzję do swojej koncepcji dwuczłonowości wszelkiego życia wewnętrznego; określa je mianem etapu praktycznego (człowiek-mnich, usuwanie wad, zdobywanie cnót) oraz teoretycznego (umysł-mnich, zdobywanie poznania samego siebie, świata i ostatecznie Boga). Na pierwszym etapie człowiek stopniowo zrywa z grzechem uczynkowym, ale pozostaje do opanowania sfera myśli; gdy i tam mnich uwolni się od zła, wówczas staje się kontemplatykiem, Ewagriusz powie: czystym umysłem, przy czym umysł oznacza dla niego esencję tego, czym Bóg obdarzył człowieka lub kim człowiek ma być lub w Bogu spodziewa się zostać. Różnica polega na wewnętrznej przemianie i przejściu o stopień wyżej: już nie ulegamy złym schematom, nie myślimy tak, jak jesteśmy przyzwyczajeni, ale wszystko staramy się oprzeć na Bożym Słowie. Wymaga to nie tylko pamięciowego opanowania pewnych partii tekstu, ale także ascezy – wyrzekania się tego, co złe, a wybierania tego, co dobre. Metoda antyretyczna staje pośrodku etapu praktycznego i teoretycznego przeciągając człowieka-mnicha na stronę umysłu i umożliwiając mu przemienienie (Wstęp, Szymon Hiżycki OSB)
Porównaj ceny
W naszej porównywarce znajdziesz książki, audiobooki i e-booki, ze wszystkich najpopularniejszych księgarni internetowych i stacjonarnych, zawsze w najlepszej cenie. Wszystkie pozycje zawierają aktualne ceny sprzedaży. Nasze księgarnie partnerskie oferują wygodne formy dostawy takie jak: dostawę do paczkomatu, przesyłkę kurierską lub odebranie przesyłki w wybranym punkcie odbioru. Darmowa dostawa jest możliwa po przekroczeniu odpowiedniej kwoty za zamówienie lub dla stałych klientów i beneficjentów usług premium zgodnie z regulaminem wybranej księgarni.
Za zamówienie u naszych partnerów zapłacisz w najwygodniejszej dla Ciebie formie:
• online
• przelewem
• kartą płatniczą
• Blikiem
• podczas odbioru
W zależności od wybranej księgarni możliwa jest także wysyłka za granicę. Ceny widoczne na liście uwzględniają rabaty i promocje dotyczące danego tytułu, dzięki czemu zawsze możesz szybko porównać najkorzystniejszą ofertę.
Mogą Cię zainteresować
Książka na półkach
- 8
- 4
- 2
- 1
Cytaty
Bądź pierwszy
Dodaj cytat z książki Biblia jak pocisk. Jak walczyć z myślami? Metoda antyretyczna według Ewagriusza z Pontu
Dodaj cytat
OPINIE i DYSKUSJE
Praktyczny zbiór sentencji z odnośnikami do fragmentów Biblii, pomagający w wewnętrznej walce z samym sobą. Choć kierowany jest do osób na zaawansowanym poziomie rozwoju duchowego, można wykorzystać go do opracowania własnego podręcznego "pomocnika" w walce ze złymi myślami. Osoby świeckie muszą brać poprawkę na radykalność porad kierowanych do mnichów i pamiętać o możliwości ich łagodzenia na swoją miarę.
Przede wszystkim dla fanów Ewagriusza z Pontu, a jeśli ktoś nie miał jeszcze z nim styczności, to wpierw polecam sięgnąć po genialne "Osiem logismoi" Ks. Misiarczyka.
-----------------------------------------------
„Na metodę antyretyczną składają się dwa elementy:
1. kolekcjonowanie urywków biblijnych i redagowanie z nich analogii;
2. użycie jakiegoś fragmentu biblijnego przeciwko konkretnemu podszeptowi demona”.
„Należy natomiast podkreślić, że z upływem czasu autorzy monastyczni, zwłaszcza z rejonu Palestyny, zwracali coraz częściej uwagę na dwa aspekty: po pierwsze, że w metodzie antyretycznej kryje się niebezpieczeństwo pychy oraz po drugie, że sama metoda przeznaczona jest raczej dla doskonałych, natomiast słaby powinni uciekać się do pomocy Bożej poprzez przyzywanie imienia Jezus”.
„Jest w sumie osiem głównych {złych} myśli, do których sprowadza się każda {grzeszna} myśl. Pierwsza jest myśl o obżarstwie, a po niej – o nieczystości. Trzecia jest {namową do} chciwości, , czwarta – smutku, piąta – gniewu, szósta – acedii, siódma – próżnej chwały, ósma – pychy. Czy owe myśli dręczą naszą duszę, czy nie, to nie zależy od nas. Ale czy trwają, czy nie, czy wzniecają, czy też nie wzniecają namiętności, to zależy od nas”.
„Dusza grzesząca bowiem umiera. Ilekroć bowiem nie ma w głowie prawych myśli, które szybko i od razu mogłyby odpowiadać złemu, wtedy powstaje grzech. To zaś słusznie ukazał nam Eklezjastes, mówiąc: Wyrok na czyniących zło nie zapada szybko (Koh 8, 11),a znów Salomon powiada w swych przysłowiach: Nie odpowiadaj głupiemu według jego głupoty, abyś nie stał się do niego podobny, lecz odpowiadaj mu według swojej mądrości, aby nie wydał się sobie mądry (Prz 26, 4-7)”.
„Ucisk dotyczący duszy wyrabia wytrwałość, wytrwałość wypróbowaną cnotę, wypróbowana cnota nadzieję, a nadzieja nie zawodzi (Rz 5, 3-5)”.
„My wszyscy z odsłoniętą twarzą wpatrujemy się w jasność Pańską jakby w zwierciadle; za sprawą Ducha Pańskiego, coraz bardziej jaśniejąc, upodabniamy się do Jego obrazu (2 Kor 3, 18).
Apostoł Narodów mówi tutaj, że owym zwierciadłem jest Chrystus Pan, Który odbija chwałę Ojca; my wpatrując się w to zwierciadło, coraz bardziej upodabniamy się do Zbawiciela, odblasku Ojca. Niemal dwa wieki później Plotyn napisze, że człowiek staje się tym, w co się wpatruje”.
„Przeciw bezbożnej pokusie nakłaniającej nas, byśmy ponad miarę rozszerzali nasze obowiązki, opasując się włosiennicą, wychodząc na pustynię, żyjąc pod gołym niebem, jedząc tylko korzonki pustynne i unikając widoku ludzi, zarówno tych, którzy nas proszą o pomoc, jak i tych, których pomocy my mielibyśmy wzywać – nie bądź zbyt sprawiedliwy i nie uważaj się za mądrego, abyś czasem sobie nie zaszkodził (Koh 7, 17)”.
Przeciw duszy nierozumiejącej, że siła popędliwości jest wrogiem dla myśli nieczystości, gdyż popędliwość powstała z ognia, nieczyste myśli zaś rodzą się z wody – Gniewajcie się, ale nie grzeszcie, mówcie w sercach waszych i w waszych łożach (Ps 4, 5)”.
+
Według metafizyki Ewagriusza, zależnego od Orygenesowskich spekulacji, ciała istot rozumnych (ludzi, aniołów i demonów) różnią się proporcją zawartości czterech pierwiastków materialnych: ziemi, wody, powietrza i ognia. Im bardziej uduchowiony jest byt i im większe ma poznanie, tym więcej lekkich pierwiastków składa się na jego konsystencję. Podobnie struktura natury ludzkiej w pewien sposób oddaje połączenie elementów materialnych w człowieku: umysł wiąże się bardziej z pierwiastkiem powietrza, popędliwa część duszy – z ogniem, pożądliwa część duszy – z wodą, a ciało – z ziemią. W związku z różnym pochodzeniem (z różnych sfer duszy) poszczególnych myśli może być tak, iż jedne myśli wypierają inne”.
„Lepszy jest ten człowiek, który zaczyna pomagać, od tego, który jest pozbawiony nadziei”.
Praktyczny zbiór sentencji z odnośnikami do fragmentów Biblii, pomagający w wewnętrznej walce z samym sobą. Choć kierowany jest do osób na zaawansowanym poziomie rozwoju duchowego, można wykorzystać go do opracowania własnego podręcznego "pomocnika" w walce ze złymi myślami. Osoby świeckie muszą brać poprawkę na radykalność porad kierowanych do mnichów i pamiętać o...
więcej Pokaż mimo to