Bardzo ważna pozycja na polskim rynku wydawniczym, choć ma już...swoje lata. Julian Apostata jest postacią budzącą wiele emocji: wrogość, przychylność, sympatię. Niewielu jest cesarzy budzących takie zainteresowanie, także nie-historyków, zwłaszcza biorąc pod uwagę, że Apostata władał Imperium kilkanaście miesięcy. Jako ostatni cesarz poganin na rzymskim tronie (przydomek Apostata otrzymał od chrześcijańskich kronikarzy, gdyż porzucił chrześcijaństwo wyznawane de facto fasadowo przed objęciem władzy) starał się przywrócić siłę powoli upadającej religii helleńskiej w wyniku ekspansji chrześcijaństwa. Autor korzystając z wielu źródeł przedstawia próby reformy Juliana, głównie reformę kleru pogańskiego, udział Apostaty w obrzędach i ogólnie: restytucję kultu. Niestety, śmierć podczas wyprawy na Persję przekreśliła te działania, które w większości były albo ledwo zaczęte albo dopiero miały się rozpocząć. Nie chcę tutaj polemizować z tezami różnych Autorów, których przytacza Olszaniec nt. przyczyn niepowodzenia polityki Juliana, bo jest to temat na osobny artykuł, jednak gdyby Julian dożył lat starości, istnieje duże prawdopodobieństwo, że religie pogańskie zyskały by na sile, nie wiadomo, którzy historyczni następcy Apostaty zasiedliby na tronie, Europa może pozostałaby kontynentem wieloreligijnym w średniowieczu, a fałsz monoteistyczny by ostatecznie nie zwyciężył.

Bardzo ważna pozycja na polskim rynku wydawniczym, choć ma już...swoje lata. Julian Apostata jest postacią budzącą wiele emocji: wrogość, przychylność, sympatię. Niewielu jest cesarzy budzących takie zainteresowanie, także nie-historyków, zwłaszcza biorąc pod uwagę, że Apostata władał Imperium kilkanaście miesięcy. Jako ostatni cesarz poganin na rzymskim tronie (przydomek...

Julian Apostata to jeden z tych cesarzy rzymskich, który wzbudza duże zainteresowanie badaczy starożytności, zainteresowanie zgoła wyjątkowe jak na bardzo krótki czas swoich rządów. Związane z tą postacią kontrowersje dały zresztą asumpt nie tylko do powstania wielu prac naukowych, ale i dzieł literatury pięknej. W tej książce S. Olszaniec podejmuje jeden aspekt rządów Juliana: jego reformę religijną. Analizą swoją obejmuje cztery aspekty: restytucję kultu pogańskiego, uczestnictwo władcy w ceremoniach ofiarnych i wróżbiarskich, reformę pogańskiego kapłaństwa oraz ogólny zamysł restitutio religionis Romanae. Wszystkie te tematy mają bogatą literaturę przedmiotu i Autor jest świetnie zorientowany w różnych bardziej lub mniej aktualnych koncepcjach badawczych. Niejako przy okazji dotyka Olszaniec kwestii bardziej ogólnych takich jak sytuacja religijna Cesarstwa w IV wieku czy przyczyny niepowodzeń polityki Juliana. Praca jest bardzo solidnie osadzona na materiale źródłowym. Z wniosków wyciągniętych przez Autora pozwolę sobie tutaj odnotować jeden: polityka religijna Juliana w dużej mierze była kontynuacją polityki, jaką kilkadziesiąt lat wcześniej próbował wprowadzić Maksymin Daja. Dobra praca, warta lektury.

Tomasz Babnis

Julian Apostata to jeden z tych cesarzy rzymskich, który wzbudza duże zainteresowanie badaczy starożytności, zainteresowanie zgoła wyjątkowe jak na bardzo krótki czas swoich rządów. Związane z tą postacią kontrowersje dały zresztą asumpt nie tylko do powstania wielu prac naukowych, ale i dzieł literatury pięknej. W tej książce S. Olszaniec podejmuje jeden aspekt rządów...