Cztery sztandary, jeden adres. Historie ze Spisza
- Kategoria:
- reportaż
- Wydawnictwo:
- Wydawnictwo Literackie
- Data wydania:
- 2017-05-11
- Data 1. wyd. pol.:
- 2017-05-11
- Język:
- polski
- ISBN:
- 9788308063279
- Tagi:
- Słowacja Spisz portret regionu stosunki sąsiedzkie kraina siedmiu kultur gazda
Co miał wspólnego gazda w cyfrowanych portkach, przekonujący na konferencji w Wersalu prezydenta Wilsona do polskich roszczeń terytorialnych, z węgierskim paniczem, który zaproszenie na własny pogrzeb rozsyłał telegramem? Obaj byli Spiszakami. Podobnie jak polsko-słowacki burmistrz Kieżmarku, który swoje miasto wprowadzał do Unii Europejskiej przez euroregion Tatry, Niemiec uciekający najpierw przed Wehrmachtem, a potem przed NKWD, czy słynna cygańska pieśniarka, na której koncerty schodzą się wielbiciele muzyki folkowej z całej Polski.
Na Spiszu mieszkali obok siebie Węgrzy, Słowacy, Polacy, Niemcy, Rusini, Żydzi i Cyganie. Dlatego uważa się o nim, że jest krainą siedmiu kultur, sercem Europy Środkowej. Spiszacy twierdzą, że mówią „po nasymu”, choć dla każdego to co innego znaczy. Wielu do dziś uważa się przede wszystkim za tutejszych, ale są też tacy, którzy daliby się pokroić za to, że ich przodkowie od setek lat byli Polakami albo Słowakami.
Ludwika Włodek od dzieciństwa przygląda się temu pogranicznemu tyglowi. Spędzała na Spiszu wakacje. Potem wracała tam jako badaczka i reporterka. Zebrała relacje zaskakujące i nieoczywiste, w których ideologia przeplata się z codziennością, a wielkie wojny z małymi ludzkimi dramatami. Oddała głos samym Spiszakom, tym urodzonym na arystokratycznych zamkach i tym w chłopskich chatach. Bogatym i biednym, wesołkom i ponurakom, kobietom i mężczyznom. Opowiadają jej o swoich trudnych wyborach i zawiedzionych nadziejach, miłościach i goryczy porażek. Wyłania się z tych historii fascynujący portret regionu, stosunków sąsiedzkich i uniwersalnych ludzkich namiętności, tych prywatnych i tych politycznych.
Książkę ilustrują zdjęcia fotoreporterki Marzeny Hmielewicz.
Porównaj ceny
W naszej porównywarce znajdziesz książki, audiobooki i e-booki, ze wszystkich najpopularniejszych księgarni internetowych i stacjonarnych, zawsze w najlepszej cenie. Wszystkie pozycje zawierają aktualne ceny sprzedaży. Nasze księgarnie partnerskie oferują wygodne formy dostawy takie jak: dostawę do paczkomatu, przesyłkę kurierską lub odebranie przesyłki w wybranym punkcie odbioru. Darmowa dostawa jest możliwa po przekroczeniu odpowiedniej kwoty za zamówienie lub dla stałych klientów i beneficjentów usług premium zgodnie z regulaminem wybranej księgarni.
Za zamówienie u naszych partnerów zapłacisz w najwygodniejszej dla Ciebie formie:
• online
• przelewem
• kartą płatniczą
• Blikiem
• podczas odbioru
W zależności od wybranej księgarni możliwa jest także wysyłka za granicę. Ceny widoczne na liście uwzględniają rabaty i promocje dotyczące danego tytułu, dzięki czemu zawsze możesz szybko porównać najkorzystniejszą ofertę.
Poczekaj, szukamy dla Ciebie najlepszych ofert
OPINIE i DYSKUSJE
Tematy spiskie nie są poruszane w Polsce zbyt często, a już w literaturze faktu czy reportażu praktycznie wcale. Dlatego dobrze, że ta książka powstała. Źle, że jest strasznie nierówna. Niektóre rozdziały, jak choćby ten o Rusinach na Spiszu czyta się świetnie, ale niektórym brakuje bardzo dużo. Z mojej perspektywy bardzo irytujące jest poświęcenie kilku dość przychylnych rozdziałów spiskiej arystokracji, gdy w rzeczywistości ta grupa społeczna praktycznie nic pozytywnego po sobie w dziejach Spisza nie zostawiła. Wkurzające jest, gdy potomkowie upadłych rodów ( swoją drogą znam niektórych wymienionych i jestem przerażony, choć nie zaskoczony skalą ich zakłamania) wypłakują się nad utraconym "dziedzictwem", autorka słucha, a równocześnie bardzo mało uwagi, zaledwie kilka słów poświęca ofiarom tejże arystokracji. O żelarstwie z tej książki nie dowiemy się prawie nic, a przecież to najczarniejsza karta w historii spiskiej krainy. Jest wprawdzie ten proceder wspomniany, ale i tak z lektury można odnieść wrażenie, że "biedni poszkodowani" w historii Spisza to głównie arystokraci, o ich ofiarach bardzo mało. Za mało. Dość powierzchownie potraktowano Niemców spiskich, ale rozumiem, że to nie monografia tylko jednej narodowości. Zresztą wojenna postawa owych Niemców, w książce też pokazywanych głównie jako ofiary, aż się o taką monografię prosi. Ogólnie moje wrażenie jest takie, że im dalej, tym lektura bardziej zajmująca. Końcowe rozdziały zdecydowanie istotniejsze, ciekawsze i ukazujące grono barwnych postaci. Dlatego warto przebrnąć przez gorzkie żale nad losem "Spisza hrabiowskiego", by poczytać o prawdziwych bohaterach tej krainy. Podoba mi się dość wyważony, pozbawiony stronniczości opis dzisiejszych stosunków polsko - słowackich na Spiszu, mogło by być tego więcej. Podobają mi się rozdziały o Cyganach, Rusinach. Trochę brakuje obrazu współczesnych problemów ekonomicznych regionu, emigracji Spiszaków. Troszkę więcej o dzisiejszym Spiszu w części należącej do Słowacji też było by mile widziane. Spokojnie te kwestie mogły się znaleźć zamiast, powiedzmy, trzech pierwszych rozdziałów. No i jeszcze jedno - kościoły artykularne. Też świetny rozdział, temat aż się prosi o poszerzenie w osobnej pracy, ale w tej książce jest ukazany zdecydowanie ciekawie i zajmująco. Krótko mówiąc: słabszy początek, świetny koniec, a lekturę i wyrobienie własnego zdania polecam każdemu. No i jeszcze jedno: koniecznie odwiedźcie Spisz! To jedna z najbardziej fascynujących krain Europy Wschodniej.
Tematy spiskie nie są poruszane w Polsce zbyt często, a już w literaturze faktu czy reportażu praktycznie wcale. Dlatego dobrze, że ta książka powstała. Źle, że jest strasznie nierówna. Niektóre rozdziały, jak choćby ten o Rusinach na Spiszu czyta się świetnie, ale niektórym brakuje bardzo dużo. Z mojej perspektywy bardzo irytujące jest poświęcenie kilku dość przychylnych...
więcej Pokaż mimo toBohaterowie: Spiszacy czujący się Polakami, Słowakami, Rusinami
Czas i miejsce: skrawek ziemi u podnóży Tatr, nie Podhale, nie Orawa, Polska i Słowacja - Spisz od początków do dzisiaj
Konstrukcja: historie ludzi, którzy na przestrzeni lat ze swoich życiorysów, aktów urodzenia i świadectw szkolnych stworzyli czasoprzestrzeń geograficzną jaką jest Spisz
Zalecenia/Uwagi: dla czytelników, dla których na południe od Krakowa jest coś więcej niż Zakopane
Bohaterowie: Spiszacy czujący się Polakami, Słowakami, Rusinami
więcej Pokaż mimo toCzas i miejsce: skrawek ziemi u podnóży Tatr, nie Podhale, nie Orawa, Polska i Słowacja - Spisz od początków do dzisiaj
Konstrukcja: historie ludzi, którzy na przestrzeni lat ze swoich życiorysów, aktów urodzenia i świadectw szkolnych stworzyli czasoprzestrzeń geograficzną jaką jest Spisz
Zalecenia/Uwagi:...
Wspaniała książka, choć nie taka łatwa w odbiorze. Mnóstwo osób interesujących się górami wie dużo o Tatrach, a nie ma pojęcia, gdzie zaczyna się Spisz, nie wspominając nawet o burzliwych dziejach tej krainy. Warto przeczytać, choćby po to, by lepiej zrozumieć i pełniej odbierać górskie klimaty. No i Ludwika Włodek świetnie pisze.
Wspaniała książka, choć nie taka łatwa w odbiorze. Mnóstwo osób interesujących się górami wie dużo o Tatrach, a nie ma pojęcia, gdzie zaczyna się Spisz, nie wspominając nawet o burzliwych dziejach tej krainy. Warto przeczytać, choćby po to, by lepiej zrozumieć i pełniej odbierać górskie klimaty. No i Ludwika Włodek świetnie pisze.
Pokaż mimo to