Czarodziej

Każde spotkanie z Vladimirem Nabokovem to ogromna przyjemność czytelnicza. Niezależnie od tematów, jakie w swojej prozie poruszał rosyjsko-amerykański autor (niejednokrotnie bulwersujących opinię publiczną), obcowanie z jego prozą daje poczucie kontaktu z twórczością najwyższej próby.

Dzieje się tak również w przypadku „Czarodzieja”, dłuższego opowiadania uznawanego powszechnie za pierwowzór „Lolity”, choć – jak przekonują badacze (w tym syn pisarza Dmitrij) – zbieżności tego utworu ze słynnym dziełem są jedynie pozorne.

Niemniej jednak skojarzenia ze skandalizującą powieścią ewidentnie się narzucają, zwłaszcza na poziomie fabularnym. W „Czarodzieju”, podobnie jak w „Lolicie”, mamy do czynienia z problemem pedofilii, aczkolwiek należałoby raczej powiedzieć hebefilii jako że fascynacja bohatera dotyczy dziewczynek we wczesnym okresie dojrzewania. Mężczyznę pobudza erotycznie rozwijająca się płciowość, nie zaś dziecięca aseksualność. To ważne rozróżnienie, które nam często umyka, co nie zmienia faktu że każda próba obliczona na wykorzystanie człowieka (zwłaszcza nieletniego) jako przedmiotu swoich perwersyjnych skłonności zasługuje na potępienie.

Niektórym się wydaje, że podejmowanie takich tematów w literaturze w sposób, w jaki to czyni Nabokov jest z etycznego punktu widzenia naganne, ponieważ autor unika dydaktyzmu i jednoznacznych ocen (co jednak nie ma nic wspólnego z akceptacją opisywanych zachowań).

Pisarz swoim zadaniem i pasją uczynił analizę psychiki rozmaitych dewiantów, dziwaków, szaleńców, ludzi moralnego i mentalnego marginesu. Jego twórczość to fascynująca penetracja ludzkiej natury w całej jej złożoności i tajemnicy. Nabokov poszukuje zapętleń i granic świadomości, ciemnych zaułków umysłu.

W przypadku wynaturzeń seksualnych oczekujemy od autora nazwania rzeczy po imieniu i nakreślenia czarno-białego schematu przedstawianej relacji. Tymczasem Nabokov, oprócz odrazy do łowcy polującego na ofiarę, pochyla się nad jego żałosną egzystencją z pewną dozą empatii. W efekcie bohater-dewiant jawi się odbiorcy jako postać obrzydliwa, ale zarazem godna politowania i jakoś poraniona. Ponadto jest w swoich planach i marzeniach groteskowy, wprawdzie okropny, ale i zarazem śmieszny (choć oczywiście nie zabawny).

Nabokov tylko pozornie przygląda się swej postaci z perspektywy trzecioosobowego narratora, w istocie mówi i myśli nim samym. Chociaż formalnie narrator jest na zewnątrz opisywanych przeżyć i zdarzeń, w rzeczywistości znajduje się w samym ich środku, postrzega je z punktu widzenia bohatera. Dzięki temu wchodzimy w świat odmieńca, podążamy ścieżkami jego chorej wyobraźni.

Te poplątane ścieżki są drogami ucieczki, gdyż dewiant rozpaczliwie ucieka. Przed losem, społeczeństwem, samym sobą. W tym sensie „Czarodziej” jest rodzajem egzystencjalnego kryminału, opowieścią o ściganym i ściganiu.

Znamy niepowtarzalny styl Nabokova, jego sposób kreowania rzeczywistości. To subtelna, wyrafinowana proza. Jednocześnie bardzo precyzyjna, wyczulona na szczegół. Ponadto erudycyjna, intertekstualna, wielowymiarowa. Pełna ukrytych znaczeń, finezyjnych aluzji. A poza wszystkim po prostu piękna. Nabokov był artystą słowa, mistrzem języka.

To on okazuje się prawdziwym (tytułowym) czarodziejem, podczas gdy bohater jego utworu – złym czarownikiem, wilkiem dybiącym na Czerwonego Kapturka. Odniesienie jest nieprzypadkowe. Nabokov uważał, że każda opowieść literacka powinna być baśnią (niezależnie od formalnej genologii). I zgodnie z funkcjami baśni postrzegał rolę pisarza jako – czarodzieja (zaczarowującego naszą wyobraźnię), gawędziarza (zajmującego nas swoją opowieścią) i nauczyciela (kogoś, kto pomaga nam zrozumieć świat).

Rosjanin spełnia wszystkie te kryteria. I to właściwie w każdym swoim utworze (nawet w takich drobiazgach jak „Czarodziej”), co sprawia, że zaliczamy go do klasyków światowej literatury. A klasyków zawsze warto czytać.

Każde spotkanie z Vladimirem Nabokovem to ogromna przyjemność czytelnicza. Niezależnie od tematów, jakie w swojej prozie poruszał rosyjsko-amerykański autor (niejednokrotnie bulwersujących opinię publiczną), obcowanie z jego prozą daje poczucie kontaktu z twórczością najwyższej próby.

Dzieje się tak również w przypadku „Czarodzieja”, dłuższego opowiadania uznawanego...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

"Czarodziej” Vladimira Nabokova to par „Lolita” to pierwsza myśl, to pierwsze wizja. Opowieść napisana w 1939 roku latami przechowywana (sam Nabokow uważał, że zniszczył rękopis, gdyż nie był z niego zadowolony) i wydana dopiero w 1986 roku (po śmierci).
.
Utwór porusza temat pedofilii i zawiera ten sam (bardzo podobny) schemat co „Lolita” - samotny starszy mężczyzna odczuwa niesamowite pożądanie do 12-letniej dziewczynki. Pożądanie jest tak silne, że decyduje się ożenić z jej umierającą matką. Tylko po to, aby zbliżyć się do pasierbicy.
.
Nie mniej jednak zalecam przeczytanie „Czarodzieja” po zapoznaniu się z „Lolitą” - tylko w takiej kolejności, można docenić unikatowy pisarski kunszt Nabokova.
.
Wydanie „Czarodzieja” zawiera bardzo interesujące posłowie Leszka Engelkinga oraz wartościowy komentarz syna pisarza Dymitra Nabokova.
.
„Pominąwszy jednak szczególne doznania, na ogół czuję się dobrze wśród dzieci, z całą prostotą; wiem, że byłbym kochającym ojcem w potocznym tego słowa znaczeniu, choć po dziś dzień nie umiem osądzić, czy jest to tylko naturalne dopełnienie, czy demoniczna sprzeczność”.
.
Naturalizm, prostota słowa, nieodgadnione myśli … czytając zarówno „Czarodzieja” jak i „Lolitę” należy mieć otwarty umysł. Swoje wewnętrze zahamowania należy odstawić na boczny tor. Trzeba zjeść i pozwolić sobie na trawienia, na intelektualną walkę i wrodzony ludzki osąd.

"Czarodziej” Vladimira Nabokova to par „Lolita” to pierwsza myśl, to pierwsze wizja. Opowieść napisana w 1939 roku latami przechowywana (sam Nabokow uważał, że zniszczył rękopis, gdyż nie był z niego zadowolony) i wydana dopiero w 1986 roku (po śmierci).
.
Utwór porusza temat pedofilii i zawiera ten sam (bardzo podobny) schemat co „Lolita” - samotny starszy mężczyzna...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Styl Nabokova jest unikatowy - przemyślany, złożony, a jednocześnie łatwo "przyswajalny". Obcowanie z taką literatura to prawdziwa przyjemność.
Oczywiście przez wzgląd na podejmowaną tematykę "Czarodzieja" polecam raczej osobom o otwartych umysłach i sporej wyobraźni.

Styl Nabokova jest unikatowy - przemyślany, złożony, a jednocześnie łatwo "przyswajalny". Obcowanie z taką literatura to prawdziwa przyjemność.
Oczywiście przez wzgląd na podejmowaną tematykę "Czarodzieja" polecam raczej osobom o otwartych umysłach i sporej wyobraźni.

Pokaż mimo to

Styl Nabokova zawsze zaskakuje mnie swoją błyskotliwością. Mogłabym podkreślać co drugie zdanie, tak piękne są jego metafory, a spostrzeżenia - przenikliwe.

Jednocześnie wydaje mi się, że to czytelniczo trudniejsze wyzwanie niż napisana w tym samym duchu późniejsza "Lolita". Narracja w "Czarodzieju" jest znacznie bardziej obrazowa, skupiona na fizyczności, w o wiele mniejszym stopniu na platoniczności uczuć. O ile "Lolita" w mistrzowski sposób naigrywa się z czytelnika nie podsuwając na myśl wszystkiego, tu obsceniczność jest zupełnie jawna i tworzy dziwne, dokuczliwe napięcie z kwiecistą formą (co uznałabym za ciekawą zaletę, nie defekt).

Styl Nabokova zawsze zaskakuje mnie swoją błyskotliwością. Mogłabym podkreślać co drugie zdanie, tak piękne są jego metafory, a spostrzeżenia - przenikliwe.

Jednocześnie wydaje mi się, że to czytelniczo trudniejsze wyzwanie niż napisana w tym samym duchu późniejsza "Lolita". Narracja w "Czarodzieju" jest znacznie bardziej obrazowa, skupiona na fizyczności, w o wiele...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Jeśli miałabym wskazać tylko jedną książkę, którą mogłabym zabrać na bezludną wyspę, byłaby to z pewnością ,,Lolita" Vladimira Nabokova. Mój zachwyt nad tym dziełem był ogromny i momentami sama nie mogłam się sobie nadziwić, że tak bardzo emocjonalnie do niego podeszłam. Dzisiaj już wiem, że była to miłość od pierwszej kartki.
Nic dziwnego więc, że w tym roku sięgnęłam po ,,Czarodzieja". Sam autor określa ten utwór jako ,,pierwszy dreszcz Lolity", co jest chyba zwięzłym, ale jednak niezwykle trafnym opisem. Fabularnie te dwa tytuły łączyć będzie ten sam motyw - miłość dojrzałego mężczyzny do dziecka.
W opowiadaniu głównym bohaterem jest oczywiście mężczyzna, który momentalnie i szaleńczo zakochuje się w przypadkowo spotkanej dziewczynce. Jego uczucia względem małej są tak silne, że postanawia poślubić jej matkę, aby móc się bardziej do niej zbliżyć. I mimo, że mamy tu niemalże identyczny schemat jak w ,,Lolicie", to akcja toczy się nieco inaczej - zdecydowanie bardziej śpiesznie, jest mniej rozbudowana i ma nie tak wielki rozmach. Brak tutaj jakiegokolwiek przybliżenia czytelnikowi mniej lub bardziej istotnych szczegółów z życia bohaterów - nawet nie znamy ich imion, czy też wyjątkowych cech. Autor zdecydowanie postawił na pobieżną charakterystykę, ale znalazł jeden, jedyny punkt zaczepienia na którym oparł całą historię - skupił się na szaleństwie i na obsesji mężczyzny. Brzmi może prosto, ale właśnie ta prostota jest genialna!
Również i literacko jest cudownie. #czarodziej to prawdziwa uczta dla odbiorcy. Poetycki, momentami nieco może nawet wymyślny język sprawiał, że czułam się wyjątkowo doceniona jako czytelnik. Styl Nabokova jest bardzo charakterystyczny. Uwagę przykuwa niewymuszona dbałość o szczegóły oraz zabawy słowne, które potrafią zachwycić nawet tych najbardziej wymagających. Jednocześnie było mi mało, bo uważam, że pełen popis swoich umiejętności autor zaprezentował właśnie w ,,Lolicie" - tam można wręcz odpłynąć.

Jeśli miałabym wskazać tylko jedną książkę, którą mogłabym zabrać na bezludną wyspę, byłaby to z pewnością ,,Lolita" Vladimira Nabokova. Mój zachwyt nad tym dziełem był ogromny i momentami sama nie mogłam się sobie nadziwić, że tak bardzo emocjonalnie do niego podeszłam. Dzisiaj już wiem, że była to miłość od pierwszej kartki.
Nic dziwnego więc, że w tym roku sięgnęłam po...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

tak jak "Lolita" połączyła we mnie skrajne emocje, tak mimo stylu jakim pisze Nabokov - tutaj czułam chęć szybkiego skończenia lektury.
to szkicowe opowiadanie mogłoby spokojnie być dodatkiem do "Lolity", a niekoniecznie być osobną książką gdzie jest około 30 stron wyjaśnień.

doceniam pisanie autora, bo naprawdę z nim można wynieść się ponad poziom. niestety tutaj nim się rozpędził - już był koniec...

tak jak "Lolita" połączyła we mnie skrajne emocje, tak mimo stylu jakim pisze Nabokov - tutaj czułam chęć szybkiego skończenia lektury.
to szkicowe opowiadanie mogłoby spokojnie być dodatkiem do "Lolity", a niekoniecznie być osobną książką gdzie jest około 30 stron wyjaśnień.

doceniam pisanie autora, bo naprawdę z nim można wynieść się ponad poziom. niestety tutaj nim się...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Przeczytałem przed Lolitą wychwalaną i uznaną jako klasyka. Dlaczego, ano dlatego, że Czarodziej był pierwowzorem. Na szczęście poprawionym i szerzej opisanym.

Przeczytałem przed Lolitą wychwalaną i uznaną jako klasyka. Dlaczego, ano dlatego, że Czarodziej był pierwowzorem. Na szczęście poprawionym i szerzej opisanym.

Pokaż mimo to

Moim zdaniem to lepsza "Lolita". Opowieść jest krótka, treściwa i napisana wspaniałym poetyckim stylem. Czasem wydaje mi się, że najchętniej czytałabym Nabokova, znając już wszystkie wydarzenia przedstawione w jego opowiadaniach, by delektować się samym językiem i sposobem opisu.

Moim zdaniem to lepsza "Lolita". Opowieść jest krótka, treściwa i napisana wspaniałym poetyckim stylem. Czasem wydaje mi się, że najchętniej czytałabym Nabokova, znając już wszystkie wydarzenia przedstawione w jego opowiadaniach, by delektować się samym językiem i sposobem opisu.

Pokaż mimo to

Poczekaj na zimę.Taką białą, prawdziwą. Nie tylko kalendarzową, bo możesz się przeliczyć.
Wybierz późno nocną porę i pusty parking przy markecie. Wsiadając do auta dobrze przypatrz się okolicy, za chwilę nic już nie będzie takie same.
Zapnij pasy a potem już tylko dodaj sporo gazu i zaciągnij ręczny, skręcając kierownicą do oporu. Weź głęboki oddech i jedź jak jeszcze nigdy nie zdarzyło Ci się jechać.
Po chwili krew niosąca adrenalinę uderzy Ci do głowy, może odczujesz lekki dyskomfort, zastanowisz się, czy Ci się to podoba. Coś nowego, skrajnie odmiennego od zwykłej, codziennej jazdy autem po ściśle wyznaczonej trasie dom-praca-dom.
Emocje - z tych nowych, nieznanych, świadomość brawury, mile łechta ego i bezwiednie uświadamiasz sobie, że chyba nie chcesz przerwać tej ryzykownej gry, choć dyskomfort wygrywa równoległy wyścig z poczuciem stabilności a wm twojej świadomości rozsiadł się niepokój i w tle czai się jego starszy brat strach.
Zapadasz się w fotelu, pogrążając w jeździe i czekając na finał o którym wiesz na pewno tylko jedno - to nie może być szczęśliwe zakończenie.
Pocisz się, ręce ześlizgują się z kierownicy, wyostrzasz wzrok usiłując skupić się na coraz szybciej przesuwającym się krajobrazie, który, ku twojemu zaskoczeniu zlewa się teraz w nieznaną ci bezkształtną masę o barwie nieprzeniknionej nocy, wypełnionej grozą i podszytej pulsującym strachem przed samym sobą.
Nie dowierzasz sobie, że dalej kręcisz się wkoło, nadużywając pedału po prawej stronie i dawno przekraczając własną strefę komfortu. Niesiony fascynacją a może rozbuchaną ciekawością, bez wątpienia powodowany wielkimi emocjami wypadasz z szalonej karuzeli, roztrzaskując wóz.
Wychodzisz o własnych siłach, choć przychodzi ci to z trudem. Odchodzisz ostrożnie parę kroków do tyłu by zobaczyć efekty szalonej eskapady. Kręcąc z niedowierzaniem głową wypełnioną ambiwalentnymi odczuciami patrzysz na wrak auta obok którego spoczywają wykolejone myśli, starając się złapać oddech.
Oczywiście jesteś przekonany, że znów pojedziesz, ale nie wiesz, czy znów pozwolisz sobie na taką podróż. Może będzie to już tylko przepisowa jazda i tylko czasem strzałka szybkościomierza przesunie się w stronę maksimum.
Nieprędko wrócisz do tego co miało właśnie miejsce. Emocje muszą opaść a myśli odnaleźć swoje miejsce i rytm, ale historia, która się właśnie dokonała, pozostawiła widomy znak, który będzie w tobie, nawet jeśli ostatecznie nie będziesz sobie tego życzyć.

Poczekaj na zimę.Taką białą, prawdziwą. Nie tylko kalendarzową, bo możesz się przeliczyć.
Wybierz późno nocną porę i pusty parking przy markecie. Wsiadając do auta dobrze przypatrz się okolicy, za chwilę nic już nie będzie takie same.
Zapnij pasy a potem już tylko dodaj sporo gazu i zaciągnij ręczny, skręcając kierownicą do oporu. Weź głęboki oddech i jedź jak...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Nieważne o jakich głupotach Nabokov by nie pisał; wszytko opisane jest tak pięknie, ja to kupuję.

Nieważne o jakich głupotach Nabokov by nie pisał; wszytko opisane jest tak pięknie, ja to kupuję.

Pokaż mimo to