Gdy skończyłem czytać, byłem pod całkiem dużym wrażeniem. Na tyle dużym, że napisałem na papierowej torebce pean na cześć autorki, którego jednak nie upublicznię.

Powiem tyle: te wiersze to jest taka petarda, że trzeba przeczytać. Po prostu. Nie rozwlekam się. Pean byłby rozwlekły. Wystarczy ilość gwiazdek, które dałem.

Gdy skończyłem czytać, byłem pod całkiem dużym wrażeniem. Na tyle dużym, że napisałem na papierowej torebce pean na cześć autorki, którego jednak nie upublicznię.

Powiem tyle: te wiersze to jest taka petarda, że trzeba przeczytać. Po prostu. Nie rozwlekam się. Pean byłby rozwlekły. Wystarczy ilość gwiazdek, które dałem.

Wiersze zrodzone z bólu i samotności, a przecież choć tak kobiece, nie są emocjonalne. Ulotne chwile wykute w kamieniu mowy, jak na nagrobkach posłania dla potomnych. Zaskakujące dla mnie, że śmierć może uwolnić w człowieku chęć pisania, otworzyć tamę własnego bólu, by w kontrolowany sposób spojrzeć, jaka też woda przepłynie przez jaz wiersza. Tak późno - po pięćdziesiątce - pierwszy tom. I rozpoczynasz 'życie w sztuce' od trenów dla samobójcy. Za duszę bliskiej osoby. Bo te wiersze są jak modlitwy, jak spotkania ze zmarłymi. Jak poszukiwanie odpowiedzi na jedno jedyne pytanie: dlaczego? Jak rozłożenie rąk, by powiedzieć własnemu odbiciu w lustrze: nie jestem niczym ponad to, kim jestem. Następne wiersze, następne rozstania i pogrzeby. Aż do własnego końca, w czuwaniu - między miłością i śmiercią. Tylko się domyślam, że polską poetką, z którą się przyjaźniła, a której zabito syna, była Barbara Sadowska. Viola Fischerová studiowała polonistykę, przekładała Białoszewskiego. Polskie wydanie nosi tytuł jednego z tomików, ale właściwie jest zebraniem całej twórczości tej autorki w chronologicznym układzie, w jakim poszczególne zbiorki ukazywały się w druku w Czechach.

I jeszcze wiersz, jakby pisany zza grobu...

Za chwilę wyjdę z cienia kasztanów
i ptasiego śpiewu
pójdę nagrzanym asfaltem
w dół do zakrętu

skąd się zobaczę
jak patrzę w cieniu kasztanów
na siebie idącą w kapeluszu
po czarnym asfalcie

skąd widzę siebie
jak tuż za zakrętem
znikam sobie na zawsze
z oczu

Wiersze zrodzone z bólu i samotności, a przecież choć tak kobiece, nie są emocjonalne. Ulotne chwile wykute w kamieniu mowy, jak na nagrobkach posłania dla potomnych. Zaskakujące dla mnie, że śmierć może uwolnić w człowieku chęć pisania, otworzyć tamę własnego bólu, by w kontrolowany sposób spojrzeć, jaka też woda przepłynie przez jaz wiersza. Tak późno - po pięćdziesiątce...