Od razu widać, że ta książka jest owocem pasji do kina, a przede wszystkim do klasycznych horrorów. Książka poświęcona głównie "Egzorcyście" W. Friedkina i ewolucji gatunku w latach 60. i 70. Czyta się z ogromną przyjemnością i podziwem. Niesamowite jest to, ile można odczytać znaczeń z jednego filmu osadzając go zarówno w kontekście historycznym i społecznym, jak i formalnym. Autor zwraca uwagę na detale,takie jak m.in. bielmo na oku przechodnia, upadek medalika, czy światło z okna i zestawia je z innymi obrazami w taki sposób, że szczęka opada, a człowiek sobie myśli dlaczego sam na to nie wpadł. Czytanie tej książki to frajda dla każdego kinomana.
"Egzorcysta" jest moją traumą i zarazem ogromną fascynacją z dzieciństwa. Po obejrzeniu z koleżankami w trakcie ferii zimowych nie potrafiłam zasnąć przez kolejne 2 tygodnie. Od tamtej pory minęło prawie dwadzieścia lat, ale po przeczytaniu tej książki zapragnęłam to powtórzyć :)

Od razu widać, że ta książka jest owocem pasji do kina, a przede wszystkim do klasycznych horrorów. Książka poświęcona głównie "Egzorcyście" W. Friedkina i ewolucji gatunku w latach 60. i 70. Czyta się z ogromną przyjemnością i podziwem. Niesamowite jest to, ile można odczytać znaczeń z jednego filmu osadzając go zarówno w kontekście historycznym i społecznym, jak i...

Esej z gatunku "ulubiony", po który sięgnęłam po przeczytaniu zachęcającej recenzji WKP (ekspert od komiksu i filmu wśród moich znajomych),strzał w dziesiątkę. Rozważania o prezentowanych filmach (część książki poświęcona jest "Egzorcyście" Friedkina) to nie banalne ploty z planu filmowego, opowiastki w stylu "making of", tylko socjologiczne analizy, głównie związków między kinem grozy a lękami Ameryki.

Powszechny konsumeryzm zostaje zamanifestowany atakiem zombie na centrum handlowe (umarlaki gramolą się ku miejscu, które najlepiej znają, i które dawniej, jeszcze przed transformacją, dostarczało im przyjemnych, niezapomnianych, pomimo zmian strukturalnych mózgu, przeżyć). Rodzina kanibali z "Teksańskiej masakry piłą łańcuchową", przygotowując kolację z dopiero co ubitych lub prawie-że-ubitych zagubionych studentów, posługuje się, tak jak w kapitalizmie, ekonomicznym rachunkiem zysków i strat (mięso nie może się zmarnować),który wyrył się w ich umysłach jeszcze za czasów prosperity, nie wspominając o tym, że odtwarzają role typowe dla amerykańskiej nuklearnej rodziny z głową rodziny drygującą makabrycznym przebiegiem uczty, i domownikiem pełniącym funkcję kury domowej(z braku odpowiedniej kobiety rola ta przypada mężczyźnie, bo przecież w nuklearnej rodzinie musi być taki osobnik). Pomijając drobiazg w postaci rodzaju pożywienia, mamy więc do czynienia z przeciętną amerykańską rodziną, co prawda biedną, lecz odważnie starającą się zapewnić sobie byt, owszem zdezelowaną, ale przecież nie z jej winy, a z winy kryzysu ekonomicznego, gdyby nie kryzys ojciec nadal miałby pracę w fabryce i jadłoby się kurczaki z KFC.

Lęk przed zwykłym człowiekiem, w którym może się wyhodować największe zło, obrazuje z kolei prekursorskie arcydzieło "Psychoza". Główny bohater przecież, przemiły człowiek, psychopatyczny morderca, nazywa się Norman, "normal man".

Lęki związane ze zmianą obyczajowości, rewolucją seksualną, manifestują się w takim filmie-ikonie jak "Halloween" (który, moim zdaniem, nie wytrzymuje próby czasu),zaś lęk przed feminizmem w takim filmie-gigancie jak "Egzorcysta". Jest to, moim zdaniem, gigant ze względu na swój wpływ na rozwój kina, obyczajowość, postrzeganie religii katolickiej, przebieg samych procedur obrzędu egzorcyzmu, jak sądzę;),oraz język (w języku angielskim zwrot nawiązujący do imienia i nazwiska aktorki odtwarzającej rolę opętanej 12-latki "to Linda Blair", oznacza potężnego pawia, wymiotowanie na siebie i na innych np. "Last night, after some drinks, I Linda Blaired all over the place and passed out.").

Esej opisuje szereg interpretacji "Egzorcysty", jego symbolikę, nawiązania, kulisowe zmagania co do treści i kształtu filmu między reżyserem Friedkinem a jego producentem i zarazem autorem książki oraz scenariusza, Blatty'em. Z racji moich zainteresowań, szczególnie ciekawe wydały mi rozważania odnośnie jego antyfeministycznego przesłania (łagodzonego, o czym warto wspomnieć, przez Friedkina w opozycji do Blatty'ego),zresztą temat ten jest często poruszany w publicystyce amerykańskiej (przykładowo bardzo ciekawa analiza, niestety po angielsku: http://msmagazine.com/blog/2010/11/11/what-the-ever-popular-exorcist-says-about-female-sexuality/

Esej z gatunku "ulubiony", po który sięgnęłam po przeczytaniu zachęcającej recenzji WKP (ekspert od komiksu i filmu wśród moich znajomych),strzał w dziesiątkę. Rozważania o prezentowanych filmach (część książki poświęcona jest "Egzorcyście" Friedkina) to nie banalne ploty z planu filmowego, opowiastki w stylu "making of", tylko socjologiczne analizy, głównie związków...

THIS IS A GOOD DAY TO DIE

Jest późny wieczór, prawie już noc. Piętrowy dom jakich wiele przy typowej, amerykańskiej ulicy. Chodnikiem przechodzi jakaś para. Widzimy smutny posąg Maryi i… nagle przenosimy na iracką pustynię. Palące słońce, rozgrzane piaski a wśród tego wszystkiego wykopaliska archeologiczne. Odkopane ruiny, a w nich artefakty i niepokojąca podobizna jakiejś demonicznej istoty. Kolejne przeniesienie się, tym razem do Georgetown, nie daje należytego ukojenia. Wesoła dwunastoletnia dziewczynka i jej matka żyją sobie spokojnie, dopóki zło nie wkroczy do ich codzienności, opętując dziewczynkę właśnie i przemieniając powoli na swoje podobieństwo…

Tak w skrócie można przedstawić początek i ogólny zarys akcji legendarnego już „Egzorcysty”, dla wielu najlepszego horroru w historii kina, filmu, który stał się tematem wiodącym niniejszej publikacji. Choć jak obiecuje podtytuł „Amerykańskie kino grozy przełomu lat 60. i 70. nie jedynym.

Od prób zdefiniowania gatunku, przez zmiany, jakie w nim zaszły na przełomie dwóch początkowych dekad drugiej połowy dwudziestego wieku, po omawianie konkretnych tytułów istotnych dla problematyki zagadnienia jakiego podjął się autor, wędrujemy przez najistotniejsze wątki tematu i poznajemy jego najważniejszych przedstawicieli. „Psychoza”, filmy Romero, „Dziecko Rosemary”, „Teksańska masakra piłą mechaniczną”. Treść, prezentacja, analiza.

Największą uwagę skupia autor oczywiście na omówieniu poszczególnych elementów, wpływów i interpretacji wspomnianego już „Egzorcysty”. Nie będę przytaczał jego wniosków czy podawała bliższych szczegółów – od tego jest w końcu sama książka, nie ja – powiem za to, że na 136 stronach zaledwie zdołał Kamil Kościelski dokonać naprawdę głębokiej i rzetelnej analizy, sięgając do rzeczy zarówno oczywistych, jak i tych, o których niewielu tylko by pomyślało. Styl autora to nie styl laika, to pióro znawcy tematu i człowieka, który postanowił złożyć własny hołd legendzie kina. I Stanleyowi Kubrickowi, choć ten prawie nie jest tu wspominany.

Efekt jest co tu dużo mówić – rewelacyjny. Pobudzający wyobraźnię i zachęcający by przypomnieć sobie po raz kolejny „Egzorcystę”, oglądając tym razem bardziej analitycznym okiem.

Recenzja opublikowana także na moim blogu http://ksiazkarnia.blog.pl/2015/10/31/coz-za-wspanialy-dzien-na-egzorcyzm-amerykanskie-kino-grozy-przelomu-lat-60-i-70-kamil-koscielski/

THIS IS A GOOD DAY TO DIE

Jest późny wieczór, prawie już noc. Piętrowy dom jakich wiele przy typowej, amerykańskiej ulicy. Chodnikiem przechodzi jakaś para. Widzimy smutny posąg Maryi i… nagle przenosimy na iracką pustynię. Palące słońce, rozgrzane piaski a wśród tego wszystkiego wykopaliska archeologiczne. Odkopane ruiny, a w nich artefakty i niepokojąca podobizna jakiejś...