Przyjemność, czy mądrość? Która wartość jest lepsza? A jeśli obie mają znaczenie, to która powinna być bardziej priorytetowa w życiu człowieka?
Wiedza, jako granica przyjemności, która sprzyja pełnemu rozwojowi - dzieło pełne refleksji, analizy, psychologii i prób poszukiwania "najlepszej drogi".

Przyjemność, czy mądrość? Która wartość jest lepsza? A jeśli obie mają znaczenie, to która powinna być bardziej priorytetowa w życiu człowieka?
Wiedza, jako granica przyjemności, która sprzyja pełnemu rozwojowi - dzieło pełne refleksji, analizy, psychologii i prób poszukiwania "najlepszej drogi".

Platon przemawia w „Filebie” jakby... nie umarł, tzn. jakby żył tu i teraz, roztrząsał problemy uniwersalne, aktualne zarówno w jego, jak i w naszych czasach. Do takiego wniosku doszedł (w moim wydaniu książki) w swym fascynującym komentarzu prof. Witwicki, autor przekładu większości dzieł Platona na język polski. Jego analiza dialogów ateńskiego myśliciela jest osobnym dziełem literackim, prawdziwą sztuką słowa, przykładem połączenia głębi wiedzy psychologicznej z fenomenalną znajomością filozofii starożytnej, a w szczególności sokratejskiej i platońskiej. Stąd też, osoby chcące przyswoić sobie te pomnikowe osiągnięcia myśli ludzkiej, powinny w pierwszej kolejności sięgać do opracowań, w których tłumaczem i autorem wyjaśnień jest właśnie „ojciec” polskiej szkoły psychologii.
„Fileb” to krótki dialog o pierwszorzędnym problemie – które z dóbr jest najwyższe, rozkosz czy rozum? Czy życie zmierzające do osiągnięcia największej ilości uciech ciała przewyższa wartości jego intelektualnej strony? Czy może istnieje jednak trzecia droga, która odsuwa na bok te dwie skrajności – hedonizm, w jego zwulgaryzowanej formie, albo kierowanie się tylko i wyłącznie racjonalnością, nawet gdyby nie przynosiła radości i szczęścia? To w sporej ogólności tematyka dialogu. Prowadzi go jak zwykle Sokrates, a jego interlokutorami są Fileb i Protarch. Jednakże ten pierwszy, jak słusznie podkreśla Witwicki, ujawnia się tylko z początku, po chwili zaś gdzieś znika, może nawet zasypia. Protarch natomiast jest tworem sztucznym, jego uczestnictwo w rozmowie to jedynie formalność. Zdaje się, że autor wprowadził tę osobę tylko po to, aby utrzymać dialog, jako formę wypowiedzi. Ta sztuczność jest mocno zauważalna i odróżnia „Fileba” od innych dzieł Platona. Sokrates występuje tu w scenariuszu rozpisanym na jednego aktora.
Nie jest to najlepszy z dialogów Platona. Niemniej jednak warto po niego sięgnąć, już choćby z powodu możliwości zetknięcia się z próbką dialektyki w stylu sokratejskim.

Platon przemawia w „Filebie” jakby... nie umarł, tzn. jakby żył tu i teraz, roztrząsał problemy uniwersalne, aktualne zarówno w jego, jak i w naszych czasach. Do takiego wniosku doszedł (w moim wydaniu książki) w swym fascynującym komentarzu prof. Witwicki, autor przekładu większości dzieł Platona na język polski. Jego analiza dialogów ateńskiego myśliciela jest osobnym...

Ten dialog podobał mi się mniej od pozostałych. Był dla mnie chaotyczny. Poruszanych i zostawianych było sporo wątków. Mimo to odnajdziemy w nim wiele ciekawych myśl i cytatów wartych rozważenia. Platon rozprawia się z hedonistami, mówi o dobrym życiu o wadze tego, że przyjemność i potrzeba to de facto uczucia, jest nawet zalążek sporu o uniwersalia. Podoba mi się to Platońskie podejście do przyjemności godzi epikurejczyków ze stoikami. Pokazuje, że rozum potrzebny jest nawet do przyjemności. Całość dużo lepsza dzięki omówieniu Witwickiego.

Ten dialog podobał mi się mniej od pozostałych. Był dla mnie chaotyczny. Poruszanych i zostawianych było sporo wątków. Mimo to odnajdziemy w nim wiele ciekawych myśl i cytatów wartych rozważenia. Platon rozprawia się z hedonistami, mówi o dobrym życiu o wadze tego, że przyjemność i potrzeba to de facto uczucia, jest nawet zalążek sporu o uniwersalia. Podoba mi się to...

Fajna pozycja o przyjemności, warto znać!

Studiowało się tą filozofię w sumie bodajże 6 lat, więc i troszkę filozoficznych książek się przeczytało. To książka z mojej półki "różności", wrzucam tu te setki książek które przeczytałem w życiu w latach 2000-2019.

Fajna pozycja o przyjemności, warto znać!

Studiowało się tą filozofię w sumie bodajże 6 lat, więc i troszkę filozoficznych książek się przeczytało. To książka z mojej półki "różności", wrzucam tu te setki książek które przeczytałem w życiu w latach 2000-2019.

Tekst także tutaj: http://kotfranz.blogspot.com/2016/03/rozum-rozkosz-10.html a wincy rzeczy tutaj: https://www.facebook.com/archiwumkotafranza/ enjoy!

Kolejny dialog Platona, znów z Sokratesem w roli głównej. Zupełnie jednak inny niż te, na które trafiałem wcześniej – tamte orbitowały wokół procesu i śmierci Sokratesa, wielkiego wydarzenia w dziejach starożytnej filozofii. Zatem przenoszenie treści filozoficznych było tylko jedną z ich ról – przede wszystkim jednak miały zaświadczać o postaci mistrza, utrwalać go z jego poglądami, jego postawą w obliczu śmierci. Poglądy Platona, jako takie, były doczepiane w różnych miejscach, niby gapowicze dosiadający się do całej treści. Rzecz jasna stanowiły one bardzo ważny i znaczący element, jednak w takim Fedonie albo Obronie Sokratesa chodziło o samą postać, samego bohatera przede wszystkim.

Z Filebem sprawy inaczej się mają. Dialog zawieszony jest w próżni, nie odnosi się do żadnego konkretnego zdarzenia, jest jedynie pretekstem do zawarcia w nim poglądów samego autora. Również tytułowy Fileb nie jest prawdziwą postacią, ma on jedynie uosabiać pewną postawę, z którą Platon, ustami Sokratesa rozprawiać się będzie. Samo imię Fileb oznacza tyle co „miłośnik uroków młodości” (czego dowiadujemy się za sprawą wspaniałych przedmowy i komentarzy tłumacza – Władysława Witwickiego). Cała rozprawa toczy się tutaj wokół konfliktu między Sokratesem a Filebem – co jest lepsze i szlachetniejsze: umysł czy rozkosze? Ten pierwszy stoi rzecz jasna po stronie rozumu, drugi już na samym początku stwierdza, że nie ma w świecie rzeczy lepszej niż rozkosze i przyjemności. Po wypowiedzeniu swego zdania, natychmiast odsuwa się w cień, pozostawiając na polu boju mistrza i niezdecydowanego jeszcze Protarcha.

Można by się spodziewać, że zatarg ten zostanie rozwiązany szybko i skutecznie, kilkoma celnymi uwagami, i pewnie byłoby tak, gdyby ów dialog był rozmową rzeczywistą. Całość jest jednak wykreowanym spektaklem w którym Platon zasiewa swoje poglądy. Szybko przechodzi więc do natury samej rozkoszy – udowadnia, że jest rozkosz dobra ale jest i zła, nie jest zatem rozkosz sama w sobie czystym dobrem. We wszystkim jest bowiem jakaś mieszanina rozpadania się i powstawania, a zatem dobra i zła właśnie.
Rozmówcy szkicują jaskrawe sytuacje, w których żyje się tylko rozkoszą, albo tylko rozumem, i żaden z tych żywotów nie jest życiem godnym przeżywania. Najlepsze jest powiem życie mieszane, takie w którym i mądrość i uciechy idą w parze... ale która domieszka większa? Co powinno brać górę – rodzi się kolejne pytanie.
Dalej podziwiamy samą naturę rzeczy, stanów i odczuwania. Potem szukać będziemy tego, co piękne i odpowiadać na pytania czy więcej piękna w złożoności czy w prostocie...

Platon traktuje ten dialog trochę jak poligon dla swoich myśli – te gonią się wzajemnie, bohaterowie podpuszczają się, zadają sobie pytania, stale powtarzają i wracają, do tego, co już powiedziano i stale rozszerzają każde z zagadnień. Witwicki we wstępie stwierdza, że tekst robi wrażenie jakby był pisany przez mistrza szkoły, na potrzeby kształtowania uczniów. I trudno oprzeć się temu wrażeniu – rytmika stałych powtórzeń, retorycznych pytań, poddawania w wątpliwość objaśnionych już prawd, wszystko to każe czytelnikowi wysilać się, gimnastykować rozum.

Lektura Fileba męczy, wymaga stałego skupienia. Nie podobna czytać go „na raty”, stale bowiem utrzymywać się musi tempo i natężenie platońskiej myśli... z drugiej jednak strony całe to natężenie zmusza do przerw w celu regeneracji skupienia. Platon igra z nami, gra nam na nosie, jest stale obecny w zręczności, zawiłości i pewnej zaciętości swej myśli. Na koniec słowa tłumacza: „...wracać do niej trzeba i wsłuchiwać się w to, co właściwie mówi i jak mówi ten człowiek osobliwy; mówi... jakby nie umarł.”

Tekst także tutaj: http://kotfranz.blogspot.com/2016/03/rozum-rozkosz-10.html a wincy rzeczy tutaj: https://www.facebook.com/archiwumkotafranza/ enjoy!

Kolejny dialog Platona, znów z Sokratesem w roli głównej. Zupełnie jednak inny niż te, na które trafiałem wcześniej – tamte orbitowały wokół procesu i śmierci Sokratesa, wielkiego wydarzenia w dziejach starożytnej...