Szukam raju

Słuchając tej książki miałam wrażenie, że autor tworzy coś w rodzaju eposu ormiańskiego, jeśli mogę się tak wyrazić. Tematem książki jest Armenia, która w chwili pisania nie miała niepodległości, i Ormianie. Karaś przedstawia geografię kraju, dzieje narodu, ich kulturę, język, pokazuje mocne strony, naukowców, sportowców, pieśniarzy, poetów, rzeźbiarzy, malarzy pieśniarzy, szachistów itp. Pokazuje obyczaje rodzinne i zagląda do zwyczajów ślubnych. Ukazuje religię, tak pradawną, związaną ze starożytnym chrześcijaństwem i z kolebką judaizmu (raj i góra Ararat). Mówi o smutnych epizodach z życia narodu, o migracjach i skupiskach w innych krajach. Pojawia się Polska, a właściwie Rzeczpospolita Szlachecka i Zamość. Wspomina ulicę Ormiańską i wyjaśnia skąd się wzięła. Mówi o wielkiej roli mniejszości ormiańskiej w dawnej Polsce dla kontaktów ze Wschodem.
Opisując kulturę Ormian w latach 60-tych, czyli w latach powstania książki, miałam wrażenie, że była ona podobna do polskiej kultury z XIX wieku, gdy nasz kraj nie miał państwa i walczył o przetrwanie. Co jest podobnego? Malarstwo krajobrazowe ukazujące kraj i zwykłe życie (Gierymski mi się przypomina), poezja opiewająca piękno krajobrazu, i wielkie masowe nastawienie Ormian na wykształcenie, aby w ten sposób zaznaczyć istnienie narodu.
Epizody chwalenia ZSRR przypominały mi umizgi 'konkurenta' do panny, pełne miłych słów, ale kompletnie nieprawdziwe, bo w pean na cześć kołchozów może uwierzyć może jakaś koleżanka z Warszawy, a na pewno nie ktoś, kto widział kołchozy i PGR-y. Ale usprawiedliwiam autora. Przecież my, Polacy taż sławiliśmy np. Napoleona. A Ormianie walczyli o kraj i była to walka rozpaczliwa. XX wiek przyniósł eksterminację narodu przez Turków. Masa islamska zagrażała malutkiemu narodowi chrześcijańskiemu w środku Azji. Szansę widzieli w ZSRR i jak wiemy z historii, przy okazji upadku molocha Armenia odzyskała niepodległość. Jasno i klarownie widać podobieństwa narodów polskiego i ormiańskiego.
Ale tak naprawdę, to najbardziej w książce urzekła mnie opowieść o słoniu. Jest piękna.