42/180/2024
Jejku, piękna opowieść! Nie zrażajcie się tytułem, tytułowy święty to tylko pretekst do odkrywania tajemnic zwykłego człowieka, ustalania prawdziwej wersji zdarzeń, dochodzenia do prawdy. Jak w prawdziwym kryminale!
Ksiądz prałat z pomocnikiem-wikarym prowadzą postępowanie, którego celem jest ustalenie, czy zmarły dwanaście lat wcześniej po ciężkiej chorobie nowicjusz (tak chyba się nazywa kandydat na zakonnika...) rzeczywiście przyczynił się do cudów. Jeśli tak, mógłby zostać świętym.
Prałat jest sceptyczny. Cuda są lipne. Powołanie chyba szczere, ale choroba mogła być leczona. Ale nie była. Bo czy wyleczony może sprawiać cuda? Jak nie cierpiał za życia, to co z niego za święty?
Prawie cała akcja powieści dzieje się w 1943 roku, od lata do Bożego Narodzenia. W dochodzenie prałata wkracza więc wielka polityka. ŚWIĘTY MUSI BYĆ, BO JEST WĘGROM BARDZO POTRZEBNY. Nieważne, że świątobliwy żywot i cuda są naciągane. Nieważne, że prałat mocno wątpi. ŚWIĘTY MUSI BYĆ! Czy prałat się ugnie? Czy poniesie konsekwencje swojej decyzji? I jakie?
Wyczytałam w internecie, że powieść została przez autora dostosowana do wystawienia an scenie. Pod koniec lat 70-tych prałata grał Zygmunt Kęstowicz. Młodzi nie kojarzą, ale starsi pamiętają: jeśli nie właściciela piątkowego psa Pankracego, to na pewno seniora roku Lubiczów. Klanu Lubiczów :-)

42/180/2024
Jejku, piękna opowieść! Nie zrażajcie się tytułem, tytułowy święty to tylko pretekst do odkrywania tajemnic zwykłego człowieka, ustalania prawdziwej wersji zdarzeń, dochodzenia do prawdy. Jak w prawdziwym kryminale!
Ksiądz prałat z pomocnikiem-wikarym prowadzą postępowanie, którego celem jest ustalenie, czy zmarły dwanaście lat wcześniej po ciężkiej chorobie...

Znakomita analiza politycznych kuluarów procesów beatyfikacyjnych

Znakomita analiza politycznych kuluarów procesów beatyfikacyjnych

Kolejna perła węgierskiej literatury, którą dołączę do już dość długiego naszyjnika. Znakomita powieść i ciągle, zwlaszcza teraz, aktualna. Przestała na mojej półce 30 lat, cierpliwie czekając, aż po nią sięgnę. Przyznam, że jej tytuł mnie nie zachęcił. Sądziłam, że to jakaś ckliwa, naiwna i "nabożna" historia, tymczasem jej lektura dostarczyła mi wielu inspirujących do przemyśleń impulsów. Bogata intelektualnie dotyczy nie tylko sfery religijnej czy moralnej. Główny bohater, prałat, czyli duchowny katolicki wysokiej rangi, daleki jest od idolatrii, tak powszechnej obecnie w polskim Kościele. Imponująca jest jego odwaga, dowcip, inteligencja, a wzruszajaca samotność i... bezradność wobec tzw. wyższego dobra. W 1978 roku warszawski Teatr Dramatyczny zrealizował spektakl wg tej powieści, w znakomitej obsadzie, m.in. z Mieczysławem Voitem, Markiem Walczewskim i Piotrem Fronczewskim w reż. J. Zaorskiego, ale, niestety, nie zarejestrowano go, szkoda.

Kolejna perła węgierskiej literatury, którą dołączę do już dość długiego naszyjnika. Znakomita powieść i ciągle, zwlaszcza teraz, aktualna. Przestała na mojej półce 30 lat, cierpliwie czekając, aż po nią sięgnę. Przyznam, że jej tytuł mnie nie zachęcił. Sądziłam, że to jakaś ckliwa, naiwna i "nabożna" historia, tymczasem jej lektura dostarczyła mi wielu inspirujących do...

Węgierska powieść religijna i historyczna zarazem. Akcja dzieje się w 1943 r. Węgry sprzymierzone z hitlerowskimi Niemcami zaczynają przegrywać wojnę. I wówczas po kraju rozchodzi się wieść o zmarłym dziesięć lat wcześniej młodym kleryku, którego wstawiennictwo podobno działa cuda. Watykan postanawia zbadać sprawę. Głównym bohaterem jest stary prałat, ksiądz Vizniczei, wyznaczony do roli adwokata diabła. Z racji urzędu stara się podważyć dowody świętości zmarłego i niestety przychodzi mu to z łatwością. Problem w tym, że przegrywającemu reżimowi nowy węgierski święty, wokół którego mógłby zjednoczyć się naród, jest bardzo potrzebny i na prałata wywierane są różne naciski (wszystko to żaden spoiler, tyle możemy się dowiedzieć już z blurba na tylnej stronie okładki).
Powieść jest ewidentnie napisana przez katolika, nie przez antyklerykała, ale powstawała w bardzo szczególnym momencie. Thurzó pisał ją w trakcie obrad Soboru Watykańskiego II i chyba chciał tą książką zabrać głos w dyskusji o reformie Kościoła. Ważniejszy od polityki jest tu bowiem spór o przyjęty wzór świętości. Zmarły kleryk, István Gregor, nie był kimś złym, w istocie można nawet powiedzieć, że na swój sposób był "świętym człowiekiem", ale jego cnoty, bezwzględnego posłuszeństwa, heroizmu w znoszeniu wyrzeczeń i cierpienia aż do zatracenia, są cechami bardzo pożądanymi przez faszystowski reżym. Czy o taką świętość nam chodzi? - pyta ksiądz Vizniczei. I obserwuje, że Istvánowi Gregorowi w całym życiu wszędzie towarzyszył smutek. Życie wszystkich ludzi, których los z nim zetknął, zmieniło się wyłącznie na gorsze.
"Nie wierzę, by fizyczna lub duchowa bliskość świętego musiała budzić smutek i beznadziejność. Czego innego mnie uczono" - mówi stary prałat. No właśnie. Nader odpychające są w książce Thurzó wysiłki przeciwnika księdza Vizniczeia, ojca Erdélyiego by według takiego właśnie wzorca "wyprodukować" świętego dla swojego zakonu i dla faszystowskiego reżymu. Wydaje mi się, że węgierski pisarz witał Sobór z nadzieją, że zmieni on coś może również w stosunku Kościoła do świętości. Nie wiem co by Thurzó powiedział dzisiaj i jak oceniłby dalekosiężne skutki Soboru (zmarł w 1979 r.),ale w każdym razie jego powieść stanowi fascynujące świadectwo czasów.
Osobna kwestia, to że postać Istvána Gregora była wzorowana na prawdziwym człowieku Istvànie Kaszapie. Proces kanonizacji tego kleryka, zmarłego w wieku lat dziewiętnastu, rzeczywiście rozpoczął się w 1942 r. ale wtedy nie został doprowadzony do końca. Jednak w 2006 r. Kościół uznał go za Czcigodnego Sługę Bożego. Ciekawe co by na to powiedział Thurzó?

Węgierska powieść religijna i historyczna zarazem. Akcja dzieje się w 1943 r. Węgry sprzymierzone z hitlerowskimi Niemcami zaczynają przegrywać wojnę. I wówczas po kraju rozchodzi się wieść o zmarłym dziesięć lat wcześniej młodym kleryku, którego wstawiennictwo podobno działa cuda. Watykan postanawia zbadać sprawę. Głównym bohaterem jest stary prałat, ksiądz Vizniczei,...

Fabuła ,,Świętego" jest opowieścią o przenikaniu się wiary i polityki. Akcja jej bowiem rozgrywa się pod koniec II wojny światowej, kiedy wojska królestwa Węgier ponoszą klęskę za klęską w starciu z ogromną Armią Czerwoną. Kraj ogarnia przerażenie, a kanonizacja młodego mnicha jest doskonałą okazją do wzmocnienia morale Węgrów przed nadchodzącą sowiecką inwazją. Główny bohater, niejako ,,advocatus diaboli" musi zmierzyć się z własnym sumieniem i oczekiwaniami Narodu, ustalając czy zmarły chłopiec rzeczywiście zmarł w aurze świętości. W miarę poznawania życia zmarłego i zbliżających się Sowietów staje się to dla niego coraz trudniejsze...
Tyle na temat fabuły, w której trudno liczyć na zwroty akcji. Jest to bardziej konsekwentnie budowana opowieść o tym, jak zwykły człowiek ma oceniać czy ktoś był powołany do świętości, czy też nie. Akcję wypełniają rozterki głównego bohatera, nieustannie nękanego presją władz i otoczenia, a mimo to ciągle mającego wątpliwości. Książki nie czyta się lekko, fabuła rozwija się bardzo powoli. Polecam ją raczej fanom powieści psychologicznych, lubiących zastanawiać się nad tym, co dzieje się głowie głównego bohatera.

Fabuła ,,Świętego" jest opowieścią o przenikaniu się wiary i polityki. Akcja jej bowiem rozgrywa się pod koniec II wojny światowej, kiedy wojska królestwa Węgier ponoszą klęskę za klęską w starciu z ogromną Armią Czerwoną. Kraj ogarnia przerażenie, a kanonizacja młodego mnicha jest doskonałą okazją do wzmocnienia morale Węgrów przed nadchodzącą sowiecką inwazją. Główny...