Fiodor Dostojewski dogłębnie analizuję psychikę człowieka, obdziera ją z każdej fałszywej otoczki i zostawia do wglądu czytelnikowi. Robi to jednocześnie brutalnie, jak i subtelnie, nachalnie, ale i łagodnie. Oto kolejny mistrz, do jakiego się wraca, czyta i obserwuje, na nowo poznaje...

Kolejna z lektur licealnych, które, jak pamiętam, w tamtym okresie nie sprawiły mi wielkiej przyjemności. I dopiero teraz, po latach, odnajduję przyjemność w czytaniu mojej "cegiełki", zagłębianiu się na nowo w umysł Raskolnikowa...

Dostojewski obnaża wszystko, co w zwykłym człowieku jest tak normalne, że wręcz nie zwracamy na to uwagi: brudny kołnierzyk, zamiłowanie do picia, poczucie własnej wartości "lepszej" od innych. Czyż nie tak? Wszak bohater, Rodion Raskolnikow, były student prawa, mający lat 23 postanawia udowodnić całemu światu (ale i chyba sobie przede wszystkim), że może stać ponad moralnością. Jest wszak zbuntowany przeciw porządkowi świata, wedle niego samego postrzeganego jako niezgodny z rozumem. Logika ta, pokrętna i dziwna, doprowadza do zbrodni - według Rodii normy moralne sprzeczne są z elementarnym rachunkiem i nie dotyczą w równym stopniu wszystkich. Sam stawa się ponad nimi - tymi normami społecznymi, uważa się za lepszego. Nie docenia jednak przeznaczenia, sytuacji i wielu składników, które łączą się w jeden i powodują karę. Tak, tą właśnie tytułową karę, jaka dosięga w końcu Rodię. Ale nie jest to kara oczywista, prosta i łatwa. Nie. Ta kara trwa wolno, wkracza ociężale, subtelnie, czyha na czytelnika za kolejną kartą powieści. Wyłania się powoli, ospale, jak rozleniwiony kot, by w końcu uderzyć.

Do głównego bohatera nie czułam w zasadzie ciepłych uczuć. Dla mnie był jaki był, wręcz nawet trochę go nie lubię. Może nie tyle "nie lubię", co za nim nie przepadam. W naszych czasach byłby w moim odczuciu typowym "cwaniaczkiem". A jednak - popełnia zbrodnię. Straszliwą, tragiczną w konsekwencjach. Brutalną. I przez to powoli zaczynam dostrzegać w nim coś więcej, niż tylko zwykłego cwaniaczka, kogoś, kto chce udowodnić swoją wyższość nad innymi. I to jest moment przełomowy - miast potępić Rodię, zaczynam czuć do niego swoistą sympatię. W pewien sposób nawet zaczynam mu kibicować, by nie wydała się jego tajemnica. Dręczony chorobą, majakami i wizjami młodzian w ostatecznym rozrachunku okazuje sie być zwykłym człowiekiem, równie podatnym na świat, jak każda inna osoba wokół niego. Morderstwo nie zamienia go w nikogo lepszego od niego, a wręcz spycha na margines. Popycha do szaleństwa.

Interesujący jest w tej książce również obraz kobiet. Znajdziemy szlachetną Dunię, pełną iście podręcznikowej, chrześcijańskiej miłości - Sonię, troskliwą Pulcherię oraz trochę naiwną, ale za to dobrą Lizawietę. Przyjemny obraz kobiet troskliwych, dobrych, wierzących w to, że wszystko się ułoży, że będzie dobrze, pomimo przeciwności losu. Tak jakby celowo, irracjonalnie i na przekór, Dostojewski chciał pokazać, że nawet wśród najgłębszych zakamarków biedy, ubóstwa, tragedii i szaleństwa, może czaić się coś pięknego i dobrego...

No i przede wszystkim, a może i w końcu: "Zbrodnia i kara" to książka wielowarstwowa i wielowątkowa. Za każdym razem czytana odsłania coś nowego, coś, na co wcześniej nie zwróciło się uwagi. Obserwuje się wszystko z uwagą, poznaje się, odkrywa: Dostojewskiego na nowo, co chwila, co strona, z jego mrocznością, monumentalnością, niemal pragnieniem wywarcia depresji na czytelniku... by potem nagle przekonać się, że jest nadzieja, jest szansa, że ta mroczność może zniknąć, rozgoniona przez inne, lepsze emocje. Z pewnością więc "Zbrodnia i kara" to klasyka literatury, swoiste arcydzieło, godne przeczytania choć kilka razy w życiu. Oraz zatrzymania się, zadumy - rozważania, jak to MY zachowalibyśmy się na miejscu Rodii...

//Opinia do przeczytania również tu: http://kaginbox.blox.pl/2016/08/Zbrodnia-i-kara.html

Fiodor Dostojewski dogłębnie analizuję psychikę człowieka, obdziera ją z każdej fałszywej otoczki i zostawia do wglądu czytelnikowi. Robi to jednocześnie brutalnie, jak i subtelnie, nachalnie, ale i łagodnie. Oto kolejny mistrz, do jakiego się wraca, czyta i obserwuje, na nowo poznaje...

Kolejna z lektur licealnych, które, jak pamiętam, w tamtym okresie nie sprawiły mi...